Etikte Nesnellik ve Öznellik Tartışması

Bu çalışmada, son yıllarda üzerinde çokça konuşulan etikte 'nesnellik-öznellik' sorununun ne olduğu, tartışmanın nereden kaynaklandığı ve ana sorularının neler olduğu ele alınmaya çalışılacaktır. Söz konusu tartışmanın merkezinde yer alan ikilem, tartışmanın ana savları ile uzlaşan ya da çatışan temel kuramlar ortaya konacaktır. Etikte nesnellik-öznellik sorunu 'moral olgular gerçekten var mı?' sorusuna yanıtı içeren ontolojik bir sorun; 'moral olguları nasıl biliyoruz?' sorusuna yanıtı içeren epistemolojik bir sorun ve de moral inançların eylemlerimizi güdülemek için gerekli gibi görünmesinden kaynaklanan güdü sorunudur. Bu sorun Eskiçağ düşünürlerinden günümüz analitik düşünürlerine geniş bir biçimde ele alınmıştır.Çalışmanın birinci bölümünde etik olguların ontolojik ve epistemolojik temellerini ortaya koymaya çalışan belli başlı Eskiçağ düşünürlerinin bilgi, varlık ve etik görüşlerine birbirleriyle olan bağlantısı göz önünde tutularak yer verilmiştir. Böylece etikte nesnellik-öznellik tartışmasının felsefe tarihindeki arka planı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bilginin kesinliği, doğruluğu ile varlık türleri ve varlık tarzları ilişkisi ele alınarak, felsefe tarihinde 'etik'te bilgi ve doğruluk tartışmasının durumu gösterilmeye çalışılmıştır.Çalışmanın ikinci bölümünde 'nesnellik' kavramının içeriği ile ahlak gerçekçiliğiyle olan sıkı bağına, ayrıca etikte 'nesnellik'ten söz edebilmenin yeni ölçütü olarak ileri sürülen yeni-faydacı kurama değinilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde 'nesnellik' kavramının karşıtı olarak sunulan 'öznellik' kavramı ve bu kavramın 'görecilik'le olan ilişkisine değinilerek, ahlak göreciliği ve onun türleri olarak kabul edilen normatif görecilik ve metaetik görecilik ayrımının 'öznellik' kavramıyla ilişkisine yer verilmiştir. Sonuç olarak, günümüz etik düşüncesinde etikte nesnellik öznellik sorunun, doğal ve ahlaksal olgular arasındaki ontolojik farkları görmekle, yani etik olguları doğal olgular gibi kavramaya çalışmaktan vazgeçmekle aydınlatılabileceği; nesnel ya da öznel olduğu iddia edilen şeylerin aynı şeyler olmadığının, bu ayrımlar yapıldığında değerlerin iddia edildiği gibi ne nesnel ne öznel olduklarının söylenemeyeceği dile getirilmektedir.

Ayrıntılı Bilgi İçin:https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/