Güney Sudan'daki Barış Süreci

Güney Sudan Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit, birinci yardımcısı olarak atadığı Riek Machar'ın liderliğindeki Sudan Halkın Özgürlük Hareketi'ne (SPLM) bağlı silahlı isyancı güçler Cuba'ya gelmeden Geçici Ulusal Birlik Hükümeti kurulmasına karar verdi.

Mayardit hükümetinden üst düzey bir yetkili, Sudan Tribune gazetesine yaptığı açıklamada, cumhurbaşkanının talebi üzerine, geçen yıl Ağustos ayında imzalanan barış anlaşmasına muhalefet eden parti temsilcilerinin, güvenlik düzenlemeleri uygulanmaya başlamadan önce, bir hafta içerisinde geçici hükümeti kurmak için Cuba'ya davet edildiğini belirtti.

Yetkili, geçen hafta Cumhurbaşkanı Mayardit ile görüştüklerini söyleyerek, "Bu toplantıdan edindiğim izlenim, Kiir'in, SPLM güçlerinin yer almadığı bir hükümet kurmak konusunda takındığı net tutum oldu" dedi.

Mayardit'in, muhalefetteki parti liderlerine, isyancı güçlerinin yer almadığı bir hükümet kurulmasına ilişkin planından bahsettiğini dile getiren yetkili, destek bulamayan Cumhurbaşkanının, Machar'ı göreve getirme kararı aldığını hatırlattı.

Yetkili, ülkedeki 18 siyasi muhalefet partisinden oluşan ulusal ittifakın da başkanı olan Demokratik Değişim (DC) Lideri Lam Akol'un, geçen hafta perşembe günü düzenlenen istişare toplantısında Mayardit'in, güvenlik düzenlemeleri uygulamaya koyulmadan önce hükümet kurma kararına itiraz ettiğini kaydetti.

Güney Sudanlı isyancı güçlerin temsilcilerinin istişare toplantısına katılmadığı bildirildi.

Mayardit, geçen hafta yaptığı yazılı açıklamada, Ağustos 2015'te imzalanan anlaşmanın maddelerine tümüyle bağlı olduğu ve ülkede çatışan taraflar arsındaki güvenin yeniden inşa edilmesi için çalıştığını yineleyerek, Machar'a ulusal birlik hükümeti oluşturulması için başkent Cuba'ya gelmesi çağrısında bulunmuş ve 7 günlük süre tanımıştı.

Machar'ı barış anlaşmasına binaen Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı olarak tayin ettiğini belirten Mayardit, geçiş hükümeti oluşturulması için siyasi parti temsilcileri ve ilgili taraflarla verimli görüşmeler gerçekleştirdiğine işaret etmişti.

Machar ise ancak Cuba'da güvenlik düzenlemeleri uygulamaya koyulduğunda döneceğini belirtmiş ve dönebilmesi için kendisine bağlı kuvvetlerin Cuba'ya sevk edilmesi için uluslararası topluma çağrıda bulunmuştu.

Bunun üzerine İngiltere, isyancı güçleri kente taşımayı teklif etse de bunların Cuba'da konuşlanmalarının ne kadar süreceği ve Cumhurbaşkanı Mayardit'in geçici hükümet kurma planını askıya alıp almayacağı henüz belli değil.

Güney Sudan, 16 Aralık 2013'te Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit'in, eski yardımcısı Riek Machar'ı darbe teşebbüsüyle suçlamasının ardından başlayan şiddet olaylarına sahne oluyor.

Güney Sudan'da 21 aydan beri devam eden iç savaşın sona ermesi için Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da IGAD'ın gözetiminde 17 Ağustos 2015'te gerçekleşen barış görüşmelerinde, Güney Sudanlı isyancı güçlerin lideri eski Cumhurbaşkanı Yardımcısı Riek Machar ve Pagan Amum, çatışmanın durdurulması için sunulan taslağı kabul etmişti.

Güney Sudan Cumhurbaşkanı Salva Kiir Mayardit de anlaşmayı 26 Ağustos'ta imzalamış, taraflar arasında varılan ateşkes yürürlüğe girmişti.

Güney Sudanlı taraflar arasında yapılan anlaşmada, cumhurbaşkanı yardımcısı makamına biri Riek Machar diğeri hükümet yanlısı olmak üzere iki kişinin atanması öngörülmüştü.