Korona ile mücadelede bilmemiz gerekenler

Koronavirüsler zoonotik olup, hayvanlardan insanlara bulaşarak hastalık yapabilir. Detaylı araştırmalar sonucunda, SARS-CoV'un misk kedilerinden, MERS-CoV'un ise tek hörgüçlü develerden insanlara bulaştığının ortaya çıktığını söyleyen Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Aslıhan Demiral, şöyle konuştu: "SARS-CoV (Severe Acute Respiratory Syndrome) 2003 yılında, daha önceden bilinmeyen bir virüs halinde ortaya çıkmış olup yüzlerce insanın hayatını kaybetmesine neden olmuştur. 2012'de Koronavirüs ailesinden, MERS-CoV (Middle East Respiratory Syndrome-Coronavirus) yine ciddi bir sorun oluşturmuştur. Son olarak; 2019 yılı aralık ayında Çin'in Hubei eyaletine bağlı Wuhan şehrinde insanlarda pnömoni salgını yapan yeni bir koronavirüs (2019-nCoV) tanımlanmıştır. Hastalık esas olarak damlacık yoluyla bulaşmaktadır. Ayrıca hasta bireylerin öksürme, hapşırma yoluyla ortaya saçtıkları damlacıklara diğer kişilerin elleri ile temas etmesi sonrasında ellerini ağız, burun veya göz mukozasına götürmesi ve temas etmesi ile de bulaşmaktadır. Belirtisiz kişilerin solunum yolu salgılarında virüs tespit edilebilmekte, ancak esas bulaşma hasta bireylerden olmaktadır. Ortalama kuluçka süresinin 5-6 gün (2-14 gün) olduğu bazı vakalarda ise 14 güne kadar uzayabileceği gözlenmiştir. Koronavirüsler genel olarak dış ortama çok dayanıklı olmayan virüslerdir. Cansız yüzeylerde birkaç saat içerisinde aktivitesini kaybettiği kabul edilmektedir. Enfeksiyonun yaygın belirtileri; solunum semptomları, ateş, öksürük ve solunum sıkıntısıdır. Daha ciddi vakalarda ise; pnömoni, ağır akut solunum yolu enfeksiyonu, böbrek yetmezliği ve hatta ölüm gelişebilir."

KORONAYA KARŞI EN İYİ SAVUNMA BAĞIŞIKLIĞI GÜÇLENDİRMEK

Hastalıktan korunmak için şu anda herhangi bir aşı olmaması sebebiyle en etkili yolun maruziyeti azaltmak olduğunu belirten Uzm. Dr. Aslıhan Demiral, ayrıca: "Hasta kişiler kalabalık ortama girmemeli ev halkıyla da en az bir metre mesafe bırakmalı, ortak malzeme paylaşmamalıdır. Yaşlı kişiler bu hastalıktan daha ciddi etkilendikleri için onlar ve bağışıklık sistemi zayıf kişiler korunmalıdır. Koronavirüsü engellemek için alınacak en önemli önlemlerden ilki elleri sık sık sabun ve suyla en az 20 saniye yıkamaktır. Eğer sabun ve su yoksa, en az yüzde 60 alkol içeren bir el dezenfektanı kullanmak gereklidir. Gözlere, buruna ve ağıza yıkanmamış ellerle dokunmaktan kaçınılmalıdır. Öksürürken veya aksırırken ağız ve burun mendille örtülmelidir. Bu mendil kullanıldıktan hemen sonra çöpe atılmalıdır. Mendilin bulunamadığı durumlarda öksürme ve hapşırma esnasında ağız ve burun kol içi ile kapatılmalıdır. Hasta kişiler diğer insanların yanında olduğunda maske takmalıdır. Bunun dışında hasta kişiyle yakın temasta bulunacak kişiler de maske kullanabilir. Ancak sağlıklı kişilerin maske kullanması gereksizdir ve enfekte olma riskini de arttırabilir. Masalar, kapı kolları, düğmeler, tezgahlar, kulplar, telefonlar, klavyeler, tuvaletler, musluklar ve lavabolar düzenli olarak temizlenmelidir. Bu yüzeyler kirliyse önce su, sabun ve deterjan ile temizlenmeli, ardından dezenfekte edilmelidir.Seyreltilmiş ev tipi çamaşır suyu ya da alkol bazlı dezenfektanlar kullanılabilir. Çamaşır suyu hazırlanırken 1 ölçü çamaşır suyunun 99 ölçü su ile sulandırılması ve uygun yüzeylerde kullanılması gerekir." dedi.