Lübnan'da 100 bin çocuk işçi var

VESİM SEYFEDDİN - Lübnan'da yaşıtları gibi okul sıralarında olması gereken on binlerce çocuk ya sokaklarda dilenmeye zorlanıyor ya da çeşitli işlerde çalıştırılıyor.

Lübnan'da henüz ilk öğretim aşamasındaki eğitimlerini bile tamamlayamamış çok sayıda çocuk, ailelerinin içinde bulunduğu kısıtlı imkanlar nedeniyle çalışma hayatına atılmak zorunda kalıyor.

Başkent Beyrut sokaklarını dolaştığınızda tarım, sanayi, araba tamiri gibi çeşitli sektörlerde çalıştırılan birçok çocukla karşılaşmanız mümkün. Bazı çocukların da yollarda duran araçlar arasında dilencilik yaptığı görülüyor.

Eğitim hayatından mahrum kalıyorlar

Lübnanlı 7 yaşındaki Muhammed, ailevi şartlar nedeniyle okula gitmek yerine bir oyuncakçı dükkanında çalışıyor. Muhammed'in raflara dizdiği oyuncaklar, yaşıtları tarafından satın alınıyor.

AA muhabirine konuşan küçük Muhammed'in babası, oğlunun okul yerine işe gitmesinden duyduğu üzüntüyü ifade etti.

"Çocuğumun bu yaşta çalışmasından mutlu değilim. Ancak imkansızlıklar nedeniyle devlet okuluna dahi kaydını yaptıramadım." diyen Lübnanlı baba, aile olarak oğlunun kazandığı paraya bile ihtiyaçları olduğunu söyledi.

Sokaklarda çalışan çocukları görünce üzüldüğünü ancak başka bir seçenekleri de olmadığını belirten baba, geçim konusunda elleri biraz rahatlarsa Muhammed'in eğitimini tamamlaması için okula göndermeyi planladığını aktardı.

Dükkan sahibi ise Muhammed'in yanında çalışmasına, onu sokaklardaki tehlikelerden korumak adına razı geldiğini, ayrıca kazandığı maaşın bir nebze de olsa ailesine yardım sağladığını dile getirdi.

Sokaklardaki tehlikeler

Lübnan Sosyal İşler Bakanlığına bağlı Ulusal Dilencilikle Mücadele Projesi Müdürü Sima Münzir, çocuk işçi meselesinin çok ciddi şekilde ele alınması gerektiğini, bu durumun sadece Lübnan'a değil tüm insanlığa zarar verdiğini belirtti.

Bu çocukları "toplumun kurbanları" şeklinde nitelendiren Münzir, "Terörle mücadele; sefalet ve çocuk işçiliği meselelerinin ele alınmasıyla başlayacak. Sokaklarda gördüğümüz çocuklar, bir şekilde ya suç eylemlerine ya uyuşturucuya ya da terör faaliyetlerine karışabilir." dedi.

Münzir, uluslararası kurumların hazırladığı raporlara göre çocuklar arasında en fazla risk altındaki grubun mülteciler olduğuna, ayrıca azınlıklara ait çocukların zulüm ve ayrımcılığa maruz kaldığına işaret ederek şunları söyledi:

"Lübnan'da denetimden yoksun zor şartlar altında çalışan çocukların sayısı 100 bine ulaştı. Bunlardan 15 bini sokaklarda. Sokaktaki çocuklardan yaklaşık yüzde 76'sı ise Suriyeli."

Çocuk işçiliği ve dilencilik sorunlarıyla mücadele çalışmaları

Çocuk işçiliği ve dilencilik sorunlarıyla devlet kurumlarının yanı sıra uluslararası ve bölgesel kuruluşlarla iş birliği içinde mücadele verdiklerine dikkati çeken Münzir, toplumda olumsuz yansımaları görülen bu problemin sonlandırılması için sosyal işler ile adalet, içişleri ve eğitim bakanlıkları arasında iş birliği oluşturulması çağrısında bulundu.

Münzir, bu konu çerçevesinde çalışanlara ve ilgililere, sokak çocukları ve toplumdaki kutuplaşmayla ilgili eğitim kursları verilmesini öngören bir proje geliştirdiklerini ifade etti.

Proje kapsamında ayrıca çocuklara meslek sahibi olabilecek eğitimler verileceğini, seyyar hastanelerle sokak çocukları için beden ve ruh sağlığı hizmeti sunulacağını belirten Münzir, bakanlığın ayrıca ailedeki büyük kardeşlere ya da ebeveynlere geçim yükünü çocukların omuzlarından alabilmek adına meslek edindirme kursları tertip edeceğini aktardı.

Münzir, çocuklara okur yazarlık eğitimi verileceği ve özellikle küçük yaşlardaki çocukların yeniden eğitim hayatlarına dönmeleri için çalışıldığını belirtti.

"Dünyada 152 milyon çocuk işçi var"

Birleşmiş Milletler, 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günü dolayısıyla çocuk işçiliğine son verilmesi ve bu konuda farkındalık oluşturmak için çalışmalar yürütüyor.

Uluslararası Çalışma Örgütünün raporuna göre, dünya genelinde 152 milyon çocuk işçi bulunuyor. Tarım yüzde 70,9'luk oranla çocuk işçilerin en fazla olduğu sektör durumundayken, bunu hizmet ve sanayi sektörü izliyor.

Her 10 çocuktan 1'inin çalıştığına işaret edilen raporda, "Dünya genelinde 85 milyon çocuk riskli ortamlarda çalışıyor, çoğu da bedensel ya da ruhsal rahatsızlıklara yakalanıyor. Her sene 22 binden fazla çocuk çalıştığı sırada yaşamını yitiriyor." ifadelerine yer verildi.