Makina Mühendisleri: İş Cinayetleri Mevcut Sistemle Engellenemez

– TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı Ali Ekber Çakar, mevcut sistemle iş kazalarının önlenemeyeceğini ileri sürdü.

TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı Ali Ekber Çakar adıyla yapılan açıklamada, Şirvan Bakır Madeninde yaşanan kaza üzerine yeniden gündeme gelen iş kazalarında kayıpların giderek arttığı belirtildi.

Açıklamada, 2016 yılının 11. ayına kadar meydana gelen kazalarda hayatını kaybedenlerin sayısının geçen yılki bin 730 kayba ulaştığı belirtildi. İşyerlerindeki kazaların çalışanların hatalarından kaynaklanmadığının vurgulandığı açıklamada, "Kazaların nedenleri alınmayan önlemler, üretimin ve çalışma yaşamının emekçiler aleyhine olan düzenlenme tarzından kaynaklanmaktadır. Biz bu nedenle 'iş kazası' görünümüne dayalı ölümlere iş cinayeti diyoruz" denildi.

2012 yılında 6331 sayılı İş Sağlığı Güvenliği Kanunu'nun çıkartıldığının hatırlatıldığı açıklamada, şu görüşler savunuldu:

"Yasa sonrasında iş kazalarının biteceği mesajları verildiği . Ancak ölümler, sakat kalmalar azalmadı, sürekli olarak arttı. Çünkü kurulan sistem yanlıştı.

• Getirilen sistemde, bu alana ilişkin tüm yetkiler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB) İş Sağlığı Güvenliği Genel Müdürlüğü elinde toplandı. Konunun tek karar alıcısı, uygulayıcısı, denetleyicisi ÇSGB İş Sağlığı Güvenliği Genel Müdürlüğü olduğu sürece, yanlış kararlar alınmaya devam edecek, iş kazaları, ölümler ve diğer yaşamsal sorunlar sürecektir.

Bu durumu değiştirmek için; sendikaların, meslek örgütlerinin, üniversitelerin, işveren örgütlerinin de içerisinde yer aldığı idari ve mali yönden bağımsız bir Enstitü kurulmalı, işçi sağlığı ve iş güvenliğine ilişkin tüm kararlar bu kurum tarafından alınmalı, uygulama bu kurum tarafından denetlenmelidir.

• İşyerlerinde işçi sağlığı ve iş güvenliği hizmetleri yaygın olarak OSGB denilen ticari kuruluşlar tarafından yerine getirilmektedir. OSGB'ler ticari ilişki içerisinde bulunduğu işyerlerinde iş güvenliği önlemlerinin alınmasında yeterince yaptırımcı olamamaktadırlar. Bu nedenle, hizmetin ticari kuruluşlar tarafından verilmesi anlayışından vazgeçilmeli, bu hizmet yukarıda önerdiğimiz Enstitünün yerel ayaklarınca yerine getirilmeli, işyerlerinde de işçilerin ve Enstitünün yerel temsilcilerinin söz sahibi olduğu bir yapı oluşturulmalıdır.

• Elbette ki, sağlıklı, güvenli işyeri yaratılması yükümlülüğü işverenlere ait bir yükümlülüktür ve bu yükümlülük yerine getirilirken hiçbir şekilde maliyet hesabı yapılamaz, insan canının değeri hiçbir maddi varlıkla karşılaştırılamaz. Bunun yanında, işverenlerce OSGB'lere, sadece rehberlik hizmeti için kaynak aktarılmaktadır."

Açıklamada, işverenlerin OSGB'lere ayda 1 milyar lira ödeme yaptığına dikkat çekilerek "Bu harcama birçok Avrupa ülkesinde 'sigorta fonu' adı altında kullanılarak önerdiğimiz Enstitü finansmanı ve denetim uygulamaları için kullanıldığında işçi sağlığı ve iş güvenliği alanında önemli bir adım atılmış olacaktır" denildi.

- İstanbul