Moğolistan'da Halk Yarın Sandık Başına Gidecek

Moğolistan'da halk, yarın yapılacak parlamento seçimleri için sandık başına gitmeye hazırlanıyor.

Parlamento seçimlerde, 11 siyasi parti, 3 koalisyon ve 69 bağımsız aday meclise girmek için yarışacak.

Oy verme işlemi yerel saatle 07.00'da başlayıp akşam 20.00'da sona erecek.

İlk sonuçların en erken aynı gün gece yarısına kadar açıklanması bekleniyor.

Ülkede kayıtlı 24 partiden en eskisi, 1921'den 1990'a kadar yaklaşık 70 sene Moğolistan'ı tek başına yöneten Moğol Halk Partisi (MPP). En yenisi ise geçen sene kurulan Halkı Gözetme Partisi (TCPP).

Tek bir kamaradan oluşan Moğolistan parlamentosunun (Büyük Khural) 76 üyesini belirleyen seçimler 4 senede bir yapılıyor.

Çok partili sisteme 1990 yılında geçilen Moğolistan'da, ilk demokratik seçimlerin yapıldığı 1992 yılından bu yana 6 genel seçime gidildi.

Ülkede 1992 yılındaki parlamento seçimlerinde, seçmenlerin yüzde 95,6'sı sandık başına giderken, 20 yıl sonra oy verenlerin sayısı yüzde 67,24'e geriledi.

Uzmanlar, yarın yapılacak seçimlere katılımının yüzde 60 civarında olacağı tahmininde bulunuyor.

Seçime katılımın düşük olması beklentisi, seçmenin siyasi bilincinin düşük olmasıyla ilişkilendiriliyor.

Yarın yapılacak parlamento seçimleriyle aynı anda kırsal bölgeler yerel meclisleri ve Ulan Batur Şehir Konseyi seçimleri yapılıyor. Ulan Batur Şehir Konseyi seçiminde 286 aday 45 sandalye için yarışıyor.

Seçmenler siyasetçilere güvenmiyor

Moğolistan'da mevcut siyasi durum politikacıların ve partilerin ülkeye hizmet etmek yerine çıkar gruplarını ya da birkaç ekonomi-politik grubu temsil ettiğinin ve görevlerini kötüye kullandıklarının kanıtı olarak görülüyor.

Ülke genelinde yapılan pek çok çalışma, seçmenlerin, partilere ve hükümete azalan güvenini ortaya koyuyor.

Halkın sandığa gitmeyi reddetmesi ve hangi partinin kazandığını önemsememesi düşük katılım oranıyla gözler önüne seriliyor.

2012 seçimleri

Ülkede klasik anlamda çok partili sistemin kurulduğu 2012 yılındaki genel seçimlerde Demokrat Parti (DP) liderliğindeki Moğolistan Halkının Devrimci Partisi ve Moğolistan Ulusal Demokratik Partisi'nden oluşan Adalet Koalisyonu ile Sivil İrade ve Yeşil Parti adlı küçük partilerin yer aldığı bir koalisyon hükümeti kurulmuştu.

Moğolistan'da 2012 seçimlerinde, hem parti listesi yoluyla "nisbi temsil" hem de "çoğunlukçu sistem" birlikte uygulanmıştı. Moğolistan Anayasa Mahkemesi, 21 Nisan 2016'da 2012'de parlamentoda 76 sandalyenin 28'ini belirleyen parti listelerinin kullanılmasını reddetti.

Mahkeme, kararına neden olarak, parti listesi sisteminin vatandaşların kendi temsilcilerini doğrudan seçme hakkını ihlal etmesini gösterdi.

Parlamento, 2016 seçimlerinden iki ay önce 5 Mayıs'ta mahkeme kararını benimseyerek, seçim kanununda değişikliğe gitti. Seçim sisteminin tamamen çoğunlukçu sisteme dönüştürüldüğü kanun değişikliğiyle, adaylar için cinsiyet kotası ise yüzde 30'dan yüzde 20'ye düşürüldü.

Moğolistan'da 2012 seçimlerinde 18-35 yaş arası seçmenlerin yüzde 60'ı oy kullanmazken, kayıtlı 1 milyon 833 bin 478 seçmenden 1 milyon 198 bin 86'sı sandığa gitti.

Ülkede daha önce elle sayılan oylar, 2012 seçimlerde elektronik oylama makineleri kullanılarak sayılmaya başlandı. Muhalefet partileri oyların makinelerle sayılmasına karşı çıkarak, yeniden elle sayılmasını talep etse de bu sene de "kara kutu" adı verilen makineler kullanılmaya devam edilecek.

Moğolistan'da 2012'de yapılan genel seçimlerde, Demokrat Parti (DP) liderliğinde, Moğolistan Halkının Devrimci Partisi ve Moğolistan Ulusal Demokratik Partisi'nden oluşan Adalet Koalisyonu ile Sivil İrade ve Yeşil Parti adındaki küçük partilerin yer aldığı bir koalisyon hükümeti kurulmuştu.

Öte yandan koalisyon hükümeti, 5 Kasım 2014'te Başbakan Norovyn Altankhuyag'ın güven oyu alamaması sonucu düşmüştü. Bunun üzerine, eski hükümette Kabine Sekreteri olarak görev yapan Chimed Saikhanbileg başkanlığında, parlamentodaki tüm partilerin katılımıyla geniş tabanlı bir koalisyon hükümeti oluşturulmuştu.