Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Tebliği'ne Kısmi Durdurma

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Genel Şartları Tebliği'nin bazı maddelerinin yürütmesini durdurdu.

Ankara Barosu Başkanlığı, Resmi Gazete'de 14 Mayıs 2015'te yayınlanarak yürürlüğe giren Tebliğ'in bazı maddelerinin iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle Danıştayda dava açmıştı.

Danıştay 15. Dairesi, Tebliğ'in iptali istenen bazı hükümlerinin yürütmesini durdurmuş, bazı istemleri ise reddetmişti. Daire kararına tarafların karşılıklı itirazı üzerine dosya Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna geldi.

Kurul, Ankara Barosunun itirazını yerinde görerek, Tebliğ'in bazı bölümlerinin yürütmesinin durdurulmasına karar verdi.

Tebliğ'in, "Tazminat ve Giderlerin Ödenmesi" başlıklı maddesindeki, "Sigortalı, sigortacının göstereceği avukata gereken vekaletnameyi vermek zorundadır." ibaresini hukuka aykırı bulan Kurulun kararında, savunma hakkının olmazsa olmazının, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6. maddesinde de belirtildiği üzere bireyin avukatını serbestçe belirleme hakkı olduğuna vurgu yapıldı.

Anayasa ve yasalarda da kişinin sözleşme hürriyetine sahip olduğu, temel hak ve hürriyetlerin, özlerine dokunulmaksızın yalnızca anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabileceğinin hüküm altına alındığı hatırlatılan kararda, "Bu durumda, anayasa uyarınca sözleşme özgürlüğünün sınırlanabilmesinin ancak kanunla mümkün olabilmesi karşısında, anılan Tebliğ düzenlemesi ile sözleşme özgürlüğüne sınırlama getirilmesinin anayasada güvence altına alınan sözleşme hürriyetine aykırı olduğu gibi, yasadan kaynaklı bir hak olan bireyin avukatını serbestçe belirlemesi hakkının Tebliğ ile ortadan kaldırılması sonucunu doğuran düzenlemede hukuka uygunluk bulunmamaktadır." ifadesine yer verildi.

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Tebliğ'in, "Değer Kaybı Hesaplaması" başlıklı bölümündeki, "kaza tarihi ile ihbar tarihi arasında araç üzerinde mülkiyet değişikliği olan araçlar ile ilgili taleplerin değer kaybı teminatı kapsamı dışında olduğu" şeklindeki düzenlemeyi de hukuka aykırı bularak yürütmesini durdurdu.

Kararda, "Sigortalı tarafından işletilen aracın başka bir araca zarar vermesi halinde, zarar gören araçta meydana gelen değer kaybı, Borçlar Kanununun haksız fiile ilişkin hükümleri çerçevesinde zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yıl ve her halde fiilin işlendiği tarihten başlayarak on yıl içinde talep edebilecektir. Bu durumda, sigortalının iradesine bağlı olmaksızın hasar gören aracın mülkiyetinin değişmesi durumunda, değer kaybının haksız fiile ilişkin hükümler çerçevesinde sigortalıdan istenmesi olanaklı olduğundan, dava konusu düzenlemede hukuka uyarlık bulunmamaktadır." tespiti yapıldı.