PAGDER Plastik Kullanımına ve Plastiğe Yönelik Algıları Araştırdı

Bilinenin Aksine, Plastik Bardaklar Kağıt Bardaklara Göre Çok Daha Çevreci

PAGDER için GfK tarafından yapılan algı araştırmasında plastikle ilgili önyargılı "Şehir efsaneleri" ile tüketicilerin tercihlerini doğru yapmasına imkan verecek bilgilerin yeterli düzeyde verilmediği ortaya çıktı. Örneğin kağıt bardak da aslında plastik ama tüketici bu bilgiye sahip değil!

İlk kez 2009 yılında yapılan algı araştırmasının ikincisi, Türkiye genelinde bin 252 kişi ile gerçekleştirildi. Araştırma sonucuna göre tüketiciler, "sağlık ve çevre" gerekçesiyle gerekli olduğu durumlarda kağıt bardakları tercih ettiğini açıklarken, bu bardakların iç yüzeyinin plastikle kaplı olduğunu ve geri dönüştürülemediğini bilmiyor. Üstelik çay severler, eksik bilgi dahilinde gerçek çay keyfini yaşatamayan, şeffaf olarak üretilmesi mümkün olmayan kağıt bardağı, çayın rengini gösterebilen plastik şeffaf bardağa tercih ediyor.

Plastik Sanayicileri Derneği PAGDER, GfK tarafından gerçekleştirilen plastik algı araştırmalarının ikincisini tamamladı. Araştırmada, 2009'da yapılan ilk analize göre iyileşmeler görüldü. Ancak çoğu önyargı ve yanlış bilgilerle dolu "şehir efsanelerinin" plastiğe yönelik davranışları büyük ölçüde etkilemeye devam ettiği gözlendi.

Analizleri devam eden araştırmada ilk sonuçlara göre en çarpıcı sonuçlardan biri plastik-kağıt bardaklara ilişkin bilgide gözlendi. Tüketicilerin yüzde 16'sı "plastik" denilince ilk akla gelen ürünün bardak olduğunu belirtti. Yine, alternatifi olması halinde ilk vazgeçeceği ürünlerden birini bardak olarak ortaya koydu. Alışveriş yaptıkları herhangi bir günde, sadece plastik olduğu için almaktan vazgeçtiği bir ürün sorulduğunda da, plastik bardakların ilk sıralarda olması dikkat çekti. Tüketicilerin büyük kısmı (yüzde 42) kağıt bardakları plastiğe göre daha sağlıklı bulduğunu belirtti.

Tüketiciler, "kağıt bardakların iç kısmının plastik olduğunu biliyor musunuz?" sorusuna ise yüzde 56 oranında bilmedikleri yanıtını verdiler. Yüzde 22 oranında da "fikri yok" yanıtı alındı. Bu konuda tüketicilerin yüzde 78'inin bilgi sahibi olmadığı ya da eksik bilgi sahibi olduğu, doğru bilgiyi de fazla önemsemediği ortaya çıktı.

"Görevimiz bugünkü refahımızı sağlayan plastik ile gerçekleri bıkıp usanmadan anlatmak…"

Sonuçları değerlendiren PAGDER Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Semerci, "Bu sonuçlar, aslında bazı bilgilerin doğruluğu, yanlışlığı araştırılmadan, insanları etkilediğini ortaya koyuyor. Kağıt bardakların sıvıyla temas eden kısmı plastikle kaplıdır. Bu bakımdan, kağıt bardak ile plastik bardak arasında fark yoktur. Oysa tüketici, plastiğin çevreye ve sağlığa zarar verdiği yanlış algısıyla, önyargıyla hareket ediyor, kağıt bardak kullandığını zannediyor. Oysa ikisi de gerçeklerle uyuşmuyor. Açıkçası, üretici olarak ilgili bütün tarafların bu konuda bilgileri net ve doğru olarak verme yükümlülüğü var" dedi.

Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi'ne göre plastik, kağıda göre daha avantajlı!

Konu hakkında görüş veren "Karbon Ayakizi" konusunda Türkiye'nin ilk firmalarından Karbon Danışma firması yönetici ortaklarından Selda Cabbar "Kağıt veya plastik bardak kullanma tercihini yaparken, sadece kelimenin çağrıştırdığı anlama göre kağıdı seçmenin yanlış bir karar olduğu örnekteki araştırmada da görülmektedir. Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi(LCA) gibi kapsamlı bilimsel çalışmalarla plastiğin kağıda göre daha avantajlı olduğu alanlar belirlenebilir" dedi.

Kanadalı bilim insanı Martin Hocking'in araştırmasına göre ise, kağıt bardak üretimi ile plastik bardak üretimi sırasında petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıt kullanımı aynı seviyede… Kağıt bardak üretimi sırasında, plastik bardak üretiminden 12 kat daha fazla hidrojen sülfür (zehirleyici gaz), 36 kat daha fazla elektrik, iki kat daha fazla soğutma suyu kullanılmaktadır.

Plastik bardakların ürün olarak güçlü yönleri:

· Sıvıyla temas edecek kağıt bardakların iç yüzeyleri plastikle kaplanır. Bu bakımdan, plastik ile kağıt bardak arasında fark yoktur. Ancak, iç yüzeyi plastik kaplı bardak bu yapısından dolayı ne kağıt endüstrisi tarafından ne de plastik endüstrisi tarafından geri dönüştürülemez ve doğrudan atık oluşturur.

· Plastik bardak yapımı için ağaç kesilmez. 1 Ton kağıt üretmek için 10-17 ağaç kesilir.

· Karbon emisyonları konusunda uzman araştırma kuruluşu Global Carbon Clear firmasının yaptığı araştırmaya göre; plastik bardakların üretiminde kullanılan enerji, muadiline kıyasla yüzde 50 daha azdır. 75 adet bardak üretim ve kullanımı için gereken enerji 20 MUe (Milyon birim enerji) iken aynı miktarda kağıt bardak 30 MUe enerji tüketmektedir. Bu bakımdan plastik bardak "daha çevreci bir üründür".

· Kağıt bardaklar, plastik bardakların üç katı daha fazla karbon salımına neden olmaktadır. Global Corbon Clear firması analizine göre, iki bin adet plastik ve iki bin adet kağıt bardak kullanımının kıyaslanması sonucunda, bu miktar kağıt bardağın üretim ve tüketimi sonucu, 1100 Kg karbon gazı salımı olduğu, plastik bardak için ise salınan karbonun 430 kg olduğu belirlendi.

· Atık olarak yeniden dönüştürülememesi bir yana, kağıt bardaklar doğada bozunurken de daha fazla kirliliğe neden olmaktadır. Bozunma sırasında yayılan metan ve karbon gazı plastik bardak için göz ardı edilebilecek miktarlardayken, kağıt bardakta 38 kg seviyelerindedir.

· Cam bardaklar fırınlarda yüksek sıcaklıklarda üretilmekte ve çok yüksek enerji tüketimine sebep olmaktadır. Dolayısıyla ilk üretimi sırasında cam bardaklar, plastik baardaklara göre çok daha yüksek enerji tükettiği için dolayısıyla karbon ayakizine sahiptir.

· Cam bardakların defalarca kullanılabilmesi için sürekli ve deterjanla yıkanması gerekliliği, dünyada zaten kıt olan su kaynaklarının tüketilmesine; kullanılan deterjanlar nedeniyle suların kirlenmesine ve çevre kirliliğine yol açmaktadır.

· Plastikler, kağıt ve cam ürünlere kıyasla daha kolay ve daha az enerji kullanılarak geri dönüştürülebilmektedir.