Slovenya'da Protestolar

Zlatan Kapiç - Ekonomik krizle mücadele eden Slovenya'nın başkenti Lyublyana, uluslararası ekonomik yardım istemeyen merkez sağ hükümetine destek ile iktidarın politikalarına karşı çıkanların organize ettiği mitinglere sahne oluyor.

Slovenya'nın başkenti Lyublyana'da ilk olarak "Slovenya ulusal hareketi"nin organizesiyle hükümet yanlısı protestolar, Cumhurbaşkanlığı ve Başbakanlık binalarının bulunduğu Kongre Meydanı'nda öğle saatlerinde başladı. Yaklaşık 5 bin kişilik grup, hükümete yönelik destek eyleminde Başbakan Yanez Yanşa'nın lehine slogan attılar. Eylemciler, bugün hükümete karşı protesto düzenleyeceğini açıklayan Slovenya Kamu Çalışanları Sendikalar Konfederasyonu'nu da protesto ettiler.

Brüksel'den görüntülü olarak eyleme katılan Başbakan Yanez Yanşa ve Slovenya Meclis Başkanı Yakov Preseçnik, protestoculara destek verdi. Bürksel'den kalabalığa hitap eden Yanşa, ülkedeki hükümetin eylemlerle ve protestolarla devrilmeyeceğini belirterek, vatandaşın her isteğinin demokratik yöntemler olan referandum veya erken seçimlerle yerine getirebileceğini, ancak şu anda bu tip çözümlere ihtiyaç duyulmadığını ifade etti.

Avrupa ve dünya genelindeki krizden ülkesinin de etkilendiğini anlatan Yanşa, "Slovenya'da ekonomik alanda bazı uygulamar yaptık. Biz devletimizin, milletimizin lehine çalışıyoruz. Avrupa'daki dostlarımız da bunu bilerek bize destekte bulunuyor" diye konuştu.

Kalabalığı sakin bir şekilde eylemlerine devam etmeleri için çağrıda bulunan Yanşa, Slovenya'da hukukun üstünlüğünün kazanacağını ifade etti.

Bu arada, Slovenya İçişleri Bakanlığı, aynı alanda hükümet karşıtı protestonun yapılacak olmasından dolayı eylemcilere meydandan ayrılma çağrısı yaptı. Eylemcilerin, polisin uyarısı üzerine alandan dağılmaya başlamasıyla birlikte Slovenya Kamu Çalışanları Sendikalar Konfederasyonu'nun organizasyonuyla hükümet karşıtı protestocular bu meydanda toplanmaya başladı. Güvenlik güçlerinin, karşıt eylemcilerin bir araya gelmemesi ve olay çıkmaması için geniş önlemler aldığı görüldü.

Slovenya Kamu Çalışanları Sendikalar Konfederasyonu, bugün hükümete karşı yaklaşık 100 bin kişinin katılımıyla büyük bir protesto düzenleneceğini açıklamıştı.

-Krizin eşiğindeki ülke-

Orta Avrupa'nın güneyinde bulunan Slovenya, 1991 yılında bağımsızlığını ilan ederek Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nden ayrıldı. Eski Yugoslavya ülkeleri arasında en gelişmişi olarak ön plana çıkan Slovenya, 1 Mayıs 2004 tarihinde Avrupa Birliği'ne (AB) üye oldu. Slovenya aynı zamanda, eski Yugoslavya ülkeleri arasında AB'ye üye olan tek ülkedir.

Slovenya son dönemde yaşadığı ekonomik sıkıntılar nedeniyle, iflasın eşiğine gelmiş ve AB'nin yeni Yunanistan'ı olarak gösterilmeye başlanmıştı. Slovenya'da hükümetin ülkeyi iflastan kurtarmak için açıkladığı bütçe kesintileri ve reformlar son aylarda vatandaşların tepkisine neden oluyor. Hükümetin kemer sıkma politikalarına karşı çıkan binlerce kişinin katılımıyla son aylarda protestolar yaşanıyor. Protestolar, -Slovenya da Yunanistan'la aynı sonu yaşar mı-- endişesini gündeme getiriyor.

Ülkenin iflası, toplumda ve medyada sıkça konuşulan konular arasında ilk sıraya yükseldi. Dünyaca ünlü analist Lars Christensen, daha önce Slovenya'da ciddi mali zorluklar yaşanacağını, ülkenin en büyük bankalarından Abanke Vipa analisti Radivoy Pregely de yıl sonuna kadar Slovenya bankalarının yeniden sermayelendirilmesi için 3,5 milyar civarında desteğe ihtiyaç duyulacağı uyarısını yapmıştı.

Slovenya Başbakanı Yanez Yanşa ise protestoların devam etmesi durumunda Slovenya'nın -Yunanistan senaryosunu- yaşayabileceğine işaret ederek,

-Slovenya'nın benzine batırılmış- durumda olduğunu ve kolay yanabildiğini söylemişti.

Avrupa'daki ekonomik krizden büyük oranda etkilenen Slovenya'da, işsizlik oranı bu senenin ilk çeyreğinde geçen yıla oranla bir puan artarak yüzde 9,2'ye çıktı. Ülkedeki işsiz sayısı da 2011'e göre yüzde 14 oranında artış gösterdi. Bankalardaki tasarruf miktarı ise büyük oranda düştü. Slovenya İstatistik Kurumu'nun açıkladığı verilere göre, ülkenin gayrı safi yurtiçi hasılası 2012 yılının üç çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2,2 oranında geriledi.

Bunun yanı sıra Slovenya ekonomisindeki büyüme de yavaşladı. Ülkedeki mevcut büyüme oranı yüzde 0,6 düzeyinde. İç tüketimin yıllık bazda yüzde 6,6 oranında azaldığı ülkede, yatırımlar da yüzde 20,4 oranında geriledi. Bu rakam, Slovenya'da 2009 yılından bu yana görülen en düşük yatırım oranı oldu. Slovenya'da enflasyon, Ekim ayında açıklanan verilere göre yüzde 3,3 oldu, geçen yıl aynı dönemde enflasyon yüzde 2,1 olarak gerçekleşmişti.

Yayıncı: Ömer Çetres - LYUBLYANA