Soğuktan Daha Soğuk

Alman bilim adamları, "olası en soğuk ısı

derecesi" kabul edilen "mutlak sıfır"ın altına inmeyi başardıklarını açıkladı.

"Science" dergisinde yayımlanan araştırmaya göre bilim adamları, ilk kez

mutlak sıfırın altında bir atomik gaz üretti.

Almanya'nın Münih kentindeki Ludwig Maximilian Üniversitesi'nden Ulrich

Schneider, önce yaklaşık 100 bin atomu kazara ısılarını yükseltebilecek olası her

tür çevresel etkenden uzaklaştırarak bir vakum odasında soğuttuklarını söyledi.

Atomların hareketlerini gözlemlemek için lazer ışınları ve manyetik

alanlardan oluşan bir ağ kullandıklarını belirten Schneider, "Isı, atomların ne

kadar hareket ettiklerine ve sahip oldukları kinetik enerji miktarına bağlıdır.

Lazer ışınlarından gelen milyonlarca parlak ışık noktasından oluşan optik kafes,

atomların hareket etmesine yardımcı oldu. Kafes, aynı zamanda atomlardaki

potansiyel enerjiyi sınırlamamazı da sağladı. Atomlar arasındaki etkileşimi

kontrol etmek için ise manyetik alanı kullandık. Isı, basınçla da bağlantılıdır.

Bir şey ne kadar sıcaksa dışa doğru o kadar genişler ve ne kadar soğuksa o kadar

büzüşür. Negatif basınç kullanarak atomlar arasındaki etkileşimi kontrol altına

aldık. Böylece ilk kez hareket eden moleküller için negatif mutlak ısı derecesine

ulaştık" dedi.

Buluşun, teknik olarak yüzde 100 daha etkili çalışacak motorlar ile yeni

kuantum cihazlarının geliştirilmesine yol açması ve evreni parçaladığı sanılan

"karanlık enerji" gibi bilinmezlere ışık tutması bekleniyor.

-Mutlak sıfır-

İskoç bilim adamı Lord William Thomson Kelvin, basınç altında buzun erime

noktasındaki değişimleri belirlemiş ve 1852'de gazların genleşmesinin soğumaya

yol açtığını keşfetmişti. Günümüzde bütün bilimsel sıcaklık ölçümlerinin temelini

oluşturan mutlak termodinamik sıcaklık ölçeği olan Kelvin ölçeğini geliştiren

Lord Kelvin, fiziksel olarak ulaşılabilecek en soğuk ısı derecesini atomların

artık hareket edemediği mutlak sıfır (–273.15 °C) olarak belirlemişti.

Mutlak sıfır, şimdiye kadar moleküllerin hiçbir enerjiye sahip olmadığı,

ulaşılması imkansız teorik bir durum olarak biliniyordu.

Muhabir: Umur Koçak Semiz

Yayıncı: Ogün Duru - ANKARA