Son dakika haber | Yeni Zelanda Solomon Adaları'na asker ve polis gönderecek

Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern, barış ve istikrarın yeniden sağlanmasına destek olmak amacıyla Solomon Adaları'na polis ve askeri personel göndereceklerini bildirdi.

Ardern, yaptığı yazılı açıklamada, "Yeni Zelanda sorumluluklarını yerine getiriyor ve bölgesel güvenliğin korunmasında üzerine düşeni yapıyor." ifadelerini kullandı.

Başkent Honiara'daki sivil huzursuzluk ve ayaklanmalardan derin endişe duyduklarını belirten Ardern, Solomon Adaları hükümetinin talebi üzerine, barış ve güvenliğin yeniden sağlanmasına yardımcı olmak için harekete geçtiklerini vurguladı.

Ardern, "Her konuşlandırma kendi risklerini ve zorluklarını beraberinde getiriyor ancak çalışanlarımız Pasifik bölgesinde engin deneyime sahip ve çatışmayı azaltma konusunda en yetenekli kişilerden oluşuyor." ifadesine yer verdi.

İlk birlikler yarın Solomon Adaları'nda olacak

Savunma Bakanı Peeni Henare, 15 kişiden oluşan Yeni Zelanda Savunma Birlikleri (NZDF) değerlendirme ekibinin yarın Solomon Adaları'nda konuşlandırılacağını, ardından hafta sonunda da NZDF ve polis ekiplerinden oluşan 50 personelin Honiara'da olacağını açıkladı.

Peeni Henare, "Yeni Zelandalı birlikleri, istikrarı koruma, topluluklarla ilişki kurma ve kamu güvencesi sağlama konusunda Solomon Adaları Polis Gücü'nü destekleyecektir." dedi.

Yeni Zelanda Dışişleri Bakanı Nanaia Mahuta da ülkesinin Solomon Adaları ile uzun süredir devam eden derin bir ortaklığı olduğunu ve onları bu zor zamanlarda yalnız bırakmayacaklarını belirterek "Yeni Zelanda, önümüzdeki günlerde Solomon Adaları'na Yeni Zelanda Savunma Kuvvetleri ve Yeni Zelanda Polisi konuşlandıracak. Bu kısa vadeli, acil bir yanıttır ve durumu izlemeye devam edeceğiz. Yeni Zelanda birliği, Solomon Adaları Polis Gücü'ne yardımcı olmak amacıyla Avustralya, Papua Yeni Gine ve Fiji'den meslektaşlarıyla çalışacak." dedi.

Başbakan Sogavare'nin Pekin'i tanıma kararı eleştirilerin hedefinde

Yaklaşık 700 bin nüfuslu Solomon Adaları'nda Başbakan Manasseh Sogavare liderliğindeki hükümeti protesto eden göstericiler 24 Kasım'da başkent Honiara'da toplanmıştı.

Çoğu başkentin bulunduğu Guadalcanal Adası'nın dışından, takımadalar ülkesinde nüfusun yoğun olduğu Malaita Adası'ndan gelen protestocular, Başbakan Sogavare'nin istifasını talep etmişti.

Protestocular, Sogavare'nin diplomatik tanıma ilişkisini Tayvan'dan Çin'e çevirme kararının ardından, söz verilen ekonomik yardım ve yatırımların yapılmadığı gerekçesiyle kararı eleştiriyor.

Okyanusya ülkesi, 16 Eylül 2019'da Tayvan hükümeti ile resmi ilişkilerini keserek Çin Halk Cumhuriyeti hükümetini Çin'in temsilcisi olarak tanıma ve resmi ilişki kurma kararı almıştı.

Solomon Adaları'nda Nisan 2019'da iktidara gelen Sogavare liderliğindeki "Demokratik Koalisyon" hükümeti, seçim kampanyasında Çin ile ekonomik ilişkileri geliştirmek üzere diplomatik tanıma tercihini Taipei'den Pekin'e kaydırmayı vadetmişti.

Solomon Adaları'nın ilişkileri kesmesi sonucu Tayvan'ı tanıyan ülke sayısı 16'ya düşmüştü. Daha önce Orta Amerika ülkeleri El Salvador, Panama, Afrika ülkeleri Burkina Faso, Sao Tome ve Karayip ülkesi Dominik Cumhuriyeti, Tayvan ile diplomatik ilişkilerini keserek Pekin yönetimiyle diplomatik ilişki kurmuştu.

Çin-Tayvan anlaşmazlığı

Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlıklarını ilan etmişti.

Bu girişim Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i temsil etmişti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilişki tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin ardından 1971'de BM Genel Kurulunda yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin'in tek meşru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan'ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmişti.

Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın fiili bağımsızlığının hukuki bir statü kazanmasına, Tayvan hükümetinin dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, BM'de ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.