ideoloji ve rüya
XIX. ve XX. yüzyıllar büyük anlatıların; iyi'nin kötü'yle mücadelesi sahnesinin başka zamanlara ve başka alemlere ertelenmediği, Fransız Devrimi'nden kalan bir sözle 'baldırı çıplaklar'ın, 1848 kuşağından kalan bir sözle 'zincirlerinden başka kaybedecek şeyleri olmayanlar'ın, Nazım'ın şiiriyle 'büyük insanlık'ın sözü almak ve eyleme dökmek için harekete geçtiği yüzyıllar oldu.
XXI. Yüzyıl ise başka mottolarla başladı: Tarihin sonunun geldiği, büyük anlatıların çöktüğü, ideolojilerin iflas ettiği, 'iyi' ve 'kötü'nün zerdüşti mücadelesinin kadim mitolojik mezarına yeniden gömüldüğü, piyasanın ve bir tek onun gereklerine göre tarif edilen özgürlük alanında her şeyin mubah olduğu ilan edildi.
Bastırma, Freud'un kuramı kurarken ilk fark ettiği ve üzerinde çalıştığı düzeneklerden biri. Bilince çıktığında yarattığı bun taşınamaz, tahammül edilemez hale geldiğinde ruhsallık-içi çatışmaların bilinçdışında tutulması sürecini ifade eder.
Yine de çatışma, şimdi ve buradadır.
Rüya söz konusu çatışmaların ifade edilişindeki ana sahnelerden birini kurar. Freud'un ünlü sözüyle rüya; "bilinçdışının kral yolu"dur ve bu işlevi rüyanın görünür içeriğinden çok bastırılmış olanı geri çağırmaya olanak sunması sebebiyledir.
Althusser'e bir saygı duruşu olsun: ideolojilerin toplumsal sistemdeki bastırılmaların yapısını anlamada, şu veya bu ideoloji olmasından bağımsız olarak, bir olanak sunduğuna dair ilk kapsamlı açıklamayı ona borçluyuz.
XXI. Yüzyıl başlarken, özellikle Sovyetler'in çöküşü sonrası 'tek kutuplu dünya'nın yeni mabedinde büyük bir iştahla 'ideolojilerin sonu'nun ilan edilmesinin öte yüzü; tahakkümün, bastırmanın mutlaklığına dair özlemdi. Herhalde bu mutlaklığa yaklaşılmış biricik toplumsal sistem köleci toplumlardı.
Bastırılanın geri dönüşünün işaretleri iyice belirmiş durumda.
Akıl Defteri'nin elinizdeki sayısının bu işaretlerden birisi olmasını umuyoruz.
Altıncı sayımız, 'Paranoya ve İktidar' temalı olacak. Toplumsal sistemlerden günlük yaşamın her alanındaki güç ilişkilerine egemen olan yapıyı anlamaya çalışacağız.
Ağustos'ta görüşmek üzere
Yazar: Cemal Dindar
Yayınevi: Marjinal Kitaplar
ISBN: 9771309508009
Boyut: 14x20
Sayfa Sayısı: 124
Basım Yılı: 2011
Basım Yeri: İstanbul
Cilt Durumu: Karton kapak
Kağıt Türü: 2. Hamur
Dil: Türkçe
Son Dakika › Kültür Sanat › Akıl Defteri 5 - İdeoloji ve Rüya Kitabı - Son Dakika
Masaüstü bildirimlerimize izin vererek en son haberleri, analizleri ve derinlemesine içerikleri hemen öğrenin.
Sizin düşünceleriniz neler ?