Hayatını Yaran Kültürüne Adadı

Çankırı'da yaşayan 86 yaşındaki mahalli saz sanatçısı Zeki Babadağ, yarım asırlık sanat hayatında 25'in üzerinde beste yaparak yaran müziğine katkı sağladı.

"Çarşıdan üç mum aldım yakmaya", "Kahve Yemen'den gelir", "Amman Münevver Hanım" "Akşam oldu pencereye" gibi 25'in üzerinde esere imza atan bestekar ve saz sanatçısı Babadağ'ın unutulmaz eserleri hala yaran gecelerinde dillerden düşmüyor.

Babadağ, AA muhabirine yaptığı açıklamada, küçük yaşlardan itibaren müziğe ilgi duyduğunu belirterek, 1950'de askerden geldikten sonra müzikle ilgilenmeye başladığını,1954 yılında TRT'ye stajyer sanatçı olarak girip, Muzaffer Sarısözen'den ders aldığını söyledi.

Babadağ, yaklaşık 50 yıldır Çankırı'da sürdürdüğü mahalli saz sanatçılığı döneminde 25 besteye imza attığını, eserlerinden 3'ünün TRT'nin repertuvarında yer aldığını dile getirdi.

Şehir şehir gezerek yaran kültürünü tanıttı

Babadağ, 1960'lı yıllarda İstanbul, Ankara ve İzmir'de yaran geceleri düzenlediklerini,  o günün şartlarında kamyonlarla yolculuk yaptıklarını anlattı.

Çankırı'da 1954 yılından sonra yaran müziğinde büyük gelişme yaşandığını, 1960'lı yıllarda 10'un üzerinde yaran ocağı kurulduğunu kaydeden Babadağ,  bu ocaklarda kendisinin bestelediği eserlerin söylendiğini vurguladı.

Babadağ, yaran gecelerinde bir saz sanaçısı da yetiştirdiğini aktararak,  "Yaranda günümüzde her şey var ama donanımlı insan az. Aynı çizgide giden ahlak sahibi insanların yaranda olması ve onu yaşatması lazım" dedi.

Zeki Müren'in 1958'de Çankırı'da askerlik yaptığını anlatan Babadağ, bir grup müzisyen arkadaşıyla kurduğu sazende ekibiyle, Müren'in şarkı söylediği askeri gazinoda programa çıktıklarını ve sanatlarını icra ettiklerini kaydetti.

Yaran kültürü

Yaran, birlik ve beraberlik içinde yürütülen, Çankırı'nın kültürel ve tarihi mirasıdır. En büyük terbiye ve disiplin ocağıdır. 24 kişiden oluşur, bir başağa, bir küçük başağa ve yaranlardan ibarettir. Oğuzlar'dan günümüze kadar özü Ahilik'ten gelen, daha sonra esnaf lonca teşkilatı haline dönüşmüş sosyal bir kurumdur. Çankırı'da her semtte, mahallede ve köyde yıllardır yaren ocakları kurulur.

Erkeklerin sazlı sözlü vakit geçirdikleri bir esnaf birlikteliği olan yaran gecelerinde, özellikle kış aylarında haftada bir gün toplanılır. Sadece eğlence değil, bir dayanışma biçimi olarak görülen gecelerde, katılanların birbirleriyle küs olmaması gerekiyor.

Yaran müziğinde genellikle bağlama, keman, cümbüş, ud, klarnet, darbuka,  kanun, def ve zilli maşa kullanılır. Yaran çavuşu tarafından belirlenen yaranlar ortaya çıkarak Çankırı'ya has zeybek oynar. - Çankırı