Tarihi evler yanmasın diye akım düzenleyici geliştirdiler

Manisa'nın Kula ilçesindeki ortaokul öğrencileri, 18. yüzyıl Osmanlı mimarisinin bugüne kadar bozulmadan gelen örneklerini oluşturan Tarihi Kula evlerini, yangınlardan korumak için özel akım düzenleyici geliştirdi.

Geleneksel Osmanlı sanatının başarılı örneklerini sergileyen tarihi Kula evleri, ilçede çoğunlukla elektrik kontağından çıkan yangınlarda hasar görüyor.

Yaklaşık 300 yıl önce yapılan ve bugüne kadar bozulmadan gelen tarihi dokusuyla birçok yerli ve yabancı turistin uğrak noktası olan tarihi evleri, elektrik kontağından çıkan yangınlardan korumak isteyen Kula Jeopark Ortaokulu öğrencilerinin tasarladıkları projeyle eve gelen yüksek voltaj, elektrik paneline yerleştirilen bir işlemci sayesinde toprağa verilerek yangınların önüne geçiliyor.

Tarihi evleri yangınlardan korumaya yönelik geliştirdikleri bu projeyle ilçede birinci olan ve 4. KodlaManisa Festivali'ne katılan duyarlı öğrenciler, projeleriyle ziyaretçilerin ilgisini çekti.

"Öğrencilerin hassasiyeti takdire şayan"

Kula Belediye Başkanı Hüseyin Tosun, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yıllardır ilçenin en önemli kültürel miraslarından olan Tarihi Kula evlerini korumak için mücadele ettiklerini, ancak bazı evlerin ahşap olması ve eski sistem elektrik altyapısına sahip olması nedeniyle yangınlarda hasar gördüğünü anımsattı.

Son olarak geçen ay Akgün Mahallesi'nde Rukiye Karatepeli'ye ait 200 yıllık tarihi konağın yandığını hatırlatan Tosun, şunları kaydetti:

"Ne yazık ki bu tarihi konak, o yangından kullanılamaz hale geldi. Bunun gibi pek çok tarihi evimiz benzer yangınlarda zarar gördü. Şimdi Jeopark Ortaokulu'ndaki öğrenci kardeşlerimizin, tarihimize ve kültürümüze duyarlılık gösterip, böyle bir çalışma ortaya koyması bizi çok memnun etti. Yaptıkları çalışma ve gösterdikleri hassasiyet gerçekten takdire şayan. Biz de belediye olarak geliştirdikleri bu sistemin tarihi evlerde nasıl uygulanabileceğini araştıracağız ve restorasyonun yaptığımız evlerde elektrik sistemini yaparken bu projeyi uygulamaya çalışacağız."

Sistem hakkında bilgi veren 7. sınıf öğrencisi Mehmet Kaan Şen de araştırmalarında bugüne kadar ilçenin ortak değeri olan Tarihi Kula evlerinin elektrikten çıkan yangınlardan hasar gördüğünü öğrendiklerini ve bu soruna çözüm getirmek istediklerini söyledi.

Şen, yangınların genelde yüksek gerilim geldiğinde çıktığına işaret ederek, üzerine kodlarını yazdıkları bir işlemciyi, eve ana şebekeden elektriğin girdiği panele yerleştirdiklerini, bu işlemcinin de gelen elektrik akımını düzenleyip, eve sabit voltajda elektrik girmesini sağladığını ifade etti.

Tasarladıkları sistemin ana şebekeden yüksek voltajda elektrik geldiğinde devreye girip fazla gelen voltajı toprağa verdiğini dile getiren Şen, şunları kaydetti:

"Bu sistemin kurulu olmadığı evlerde, yüksek gerilim geldiğinde yangın çıkabiliyor. Yüksek voltaj anında şalter patlayıp ya da elektrikli aletler alev alabiliyor. Ancak bizim tasarımımızda yüksek gerilim anında sistem kendiliğinden yüksek voltajı algılıyor ve topraklama devreye giriyor. Bu sistem sayesinde elektrik kaynaklı yangınlar en düşük seviyeye indirilebilir."

Jeopark Ortaokulu Müdürü Enver Yılmaz da 3 bine yakın tescilli olduğu ilçede elektrik kaynaklı yangınların önüne geçmek için yola çıktılarını anlatarak, "Okulumuz bu projeyle ilçede birincilik, KodlaManisa Proje Yarışmasında ise 3.'lük kazandı." diye konuştu.