Hem tehdit hem çareyiz birbirimize - Son Dakika
Magazin

Hem tehdit hem çareyiz birbirimize

Hem tehdit hem çareyiz birbirimize

Koronavirüs hayatımıza girmeden önce çekilen filmleri, dizileri izlerken siz de o günler hiç yaşanmamış gibi şaşkınlıkla bakıyor musunuz ekrana? İnsanların bir arada, yan yana, el ele olması, kanları kaynayınca birbirlerine sarılması garip gelmiyor mu bir anlık da olsa?

29.11.2020 07:38  Güncelleme: 08:16
Twitter'da Paylaş Facebook'da Paylaş WhatsApp'da Paylaş

Koronavirüs hayatımıza girmeden önce çekilen filmleri, dizileri izlerken siz de o günler hiç yaşanmamış gibi şaşkınlıkla bakıyor musunuz ekrana? İnsanların bir arada, yan yana, el ele olması, kanları kaynayınca birbirlerine sarılması garip gelmiyor mu bir anlık da olsa? Kaybedince anlıyoruz belki de böyle ufak şeylerin önemini. Neredeyse bir yıldır çok istesek de sımsıkı sarılamıyoruz sevdiklerimize. Bu da bizi, hem de bu çok zor günlerde, iyice zorluyor, hatta hasta ediyor! Çünkü kaygımız bir türlü dinmiyor.

Belçika'nın tanıdığı hak...

Belçika hükümeti marttaki ilk karantina sürecinden dersler çıkararak ikinci kapanma dönemiyle ilgili düzenlemelerle vatandaşlarına ilginç bir hak tanıdı: Sarılma arkadaşı hakkı. Yalnız yaşayanlar bu hakkı kullanmak isterse bir 'sarılma arkadaşı' belirliyor ve fiziksel temas ihtiyacını gideriyor.

Bu düzenlemeyi komik bulanlar olabilir. Bir kez daha düşünmelerini tavsiye ederiz. Kaliforniya Berkeley Üniversitesi'nde psikoloji dersleri veren Dacher Keltner bir süre önce Time dergisine verdiği söyleşide şunları söyledi: "Temas ihtiyacı sadece duygusal değil. Temas eksikliği insanları psikolojik olduğu kadar fiziksel olarak da etkiler. Cildimizdeki milyarlarca hücre de bu temasla ilgili bilgileri toplar. Olumlu fiziksel temaslar, örneğin sevdiğinizle sarılmak ya da bir arkadaşınızın omzuna kolunuzu atmak stresinizi azaltır. Bu 'dostça' temaslar sinir sisteminizin o kadar büyük bir parçasını harekete geçirir ki bağışıklık sisteminiz güçlenir, sindiriminiz düzenlenir ve daha iyi uyursunuz."

Hala ikna olmadıysanız bir de şuna bakın: Carnegie Mellon Üniversitesi'nden psikiyatr Sheldon Cohen ve ekip arkadaşlarının 2014'te yayımladıkları araştırma, sarılmanın bağışıklık sistemini güçlendirdiğini kanıtladı. Sık sarılan kişilerin diğerlerine göre virüslerin neden olduğu grip türlerinin bazılarına karşı daha dayanıklı olduğu gözlendi.

Belçika'nın 'sarılma arkadaşı hakkı' uygulamasını uzmanlara ve salgın sürecinde yalnızlık çekenlere sorduk. Ancak gördük ki sadece yalnız yaşayanlar değil bu dertten mustarip olanlar. Anne-babasıyla yaşayıp onları riske atmak istemeyen evlatlar markete bile gitse kendini odasına kapatıyor. Çiflerden biri işe gitmek zorunda kalıyorsa diğeri onu yatağa almak istemiyor. Üç gün bile olsa fiziksel teması kesiyor... Aslında bu tam anlamıyla bir ikilem. Hem birbirimiz için tehdidiz hem de birbirimizin çaresi...

İNSANIN EN GENİŞ CİNSEL ORGANI VÜCUDU

Canset Tütüncüoğlu, uzman psikolog - aile danışmanı

Sarılmak, dokunmak bunların hepsi temel bir ihtiyaç. Çocukluktan beri devam eden bir ihtiyaç. İstediğimiz kadar yetişkin olalım, kendi kendimize yetelim, bunlar hala lazım. Yetişkin olduğumuz zaman fiziksel ihtiyaçlarımızı gideriyoruz. Duygusal ihtiyaçlar için hala bir başkasıyla ilişki içinde olmamız gerekiyor. Yetişkin ilişkilerinde bu temel ihtiyaçlara cinsellik de ekleniyor.

Pandemi döneminde sosyal mesafe mecburiyeti bizi çok zorladı. Bunun nedeni hayatın zorlaştığı dönemlerde bir başkasına duyduğumuz ihtiyacın artması. Yani en çok ihtiyaç duyduğumuz zamanda destek alabileceğimiz insanlardan uzak durmak zorunda kaldık. Cinsellik de aslında duygusal ihtiyaçların zirve noktası! Öpüşmek, dokunmak, okşamak, sarılmak da aslında cinselliğin kendisi; birer altbaşlık değiller. İnsanın en geniş cinsel organı vücududur. Dokunmak da cinselliğin yüzde 80'i, 90'ıdır.

Bir de madalyonun diğer yüzü var. Uzun bir süre aynı evin içinde kalan çiftlerin ilişkisi de sosyalleşememek ya da kendilerine alan yaratamamak nedeniyle zorlanıyor. Hem duygusal hem de cinsellik açısından… Çünkü partnerlerin arasındaki ilişkiyi ayakta tutan birçok faktör var. Duygusal ihtiyaçlarınızın partneriniz tarafından giderilmesi bir ilişkiyi yürütmek için yeterli değil.

Sosyalleşmek hepimizin çok önemli bir ihtiyacıymış. Bunun sekteye uğraması sorunlar yarattı. Ayrıca her ne kadar ilişkilerde 'biz olmak' gibi bir kavram olsa da bunun ideali 'kendini kaybetmeden' biz olmak. Yani insanların kişisel alanları da çok önemli, kişisel yaşamları ve kendi sosyal çevresi… İlişkide olmak insanların her şeyini partneriyle paylaşacağı anlamına gelmez. ve bunlara ek olarak ilişkiyi besleyen önemli duygulardan biri de özlemdir. Bunları yaşayamamak da bizi yaraladı.

Kaygı, dürtülere sekte vurur

Tütüncüoğlu kaygı düzeyimizin de çok yüksek olduğunu söylüyor: "Bu nedenle bir evi daimi olarak partnerimizle paylaşsak bile aramıza bir mesafe girdi. Kaygı durumunda zaten cinsel istek hep olumsuz etkilenir. Partnerlerden biri iş için dışarı çıkıyor… O partner 'riskli' oluyor. Bu durum yakınlık kavramını da baltalıyor."

SADECE TEK YAŞAYANLAR DEĞİL ÇOCUĞU OLANLAR BİLE YALNIZ KALDI

Prof. Dr. Üstün Dökmen, psikolog - yazar

Temas ihtiyacımızın bir bölümünü 'sosyal temas' sayesinde giderebiliriz. Nedir bu? Telefon ya da görüntülü konuşma uygulamalarıyla diyalog kurmak, e-posta göndermek, birine uzaktan bile olsa el sallamak... Bunlar da bize iyi gelir. Ancak fiziksel temasa hava veya su gibi ihtiyaç duyar vücudumuz. Bu, araştırmalarla sabit. Dr. René Spitz'in 1940'lardaki araştırması gibi. Bu araştırmalara göre fiziksel temas ihtiyacı hisseden çocukların dirsek ve bilekleri arasında yaralar çıkıyor. Ne merhem ne krem deva oluyor. Bu, psikosomatik bir reaksiyon. Türkiye'de çok nadir. Çünkü bizde hiç olmazsa biri dürtüklüyor. Bu da temas.

Ortadoğu toplumları ve Akdeniz coğrafyasında dokunmak yani elle temas çok yaygın. Biri kapıdan geçerken sırtına dokunuruz örneğin. Bence bunun altında ciddi bir mesaj var: "Sen benim dostumsun." ya da bir hanım eşini işe uğurlarken fark etmese elini şöyle bir yakasına vurur. Ceketten var olmayan tüyleri alır. Bence bu da bir tür sahiplenme ilanı. Bunlar iyidir.

Huzurevlerindeki uygulama önemli

Pandemiyle birlikte Batı'da insanlar yalnız kaldı. Sadece yalnız yaşayanlar değil, çocuğu olanlar bile. 30 yaşında oğlu var ama dışarıya çıktığı için anne-babasının yanına yanaşamıyor. Anneanneye, dedeye sarılamıyor. İtalyan huzurevlerindeki uygulama da dikkat çekici. İnce bir naylonun üzerinden birbirlerine sarılıyor insanlar. Bunun sistematik hale getirilmesi çok önemli.

Danışanlarım arasından da ilginç şeyler söyleyenler oldu. "Kendi kendime sarılıyorum" diyen mesela…

Yalnız hissedince iki koluyla kendini sarmak… Ne kadar büyük bir ihtiyaç demek ki!

Psikosomatik reaksiyonlar göstermese de ülkemizde de temasa ihtiyaç duyanlar var. Örneğin pandemiden önce bir yetimhaneyi ziyaret ettiyseniz fark etmişsinizdir, çocuklar hemen elinize yapışır, parmaklarınızı tutar ve yarım saat bırakmaz. Bu da güven ihtiyacının göstergesidir. Huzurevlerinde İtalya'daki uygulama denenebilir. İnce bir naylonun ardından torunlar maskelerini takarak ninelerine ve dedelerine sarılabilir.

Belçika'daki Türkler anlatıyor...

SARILMA ARKADAŞIMLA DİZİ İZLİYORUZ

Gamze K. (32)

İki yıldır Belçika'dayım. Kapanma başlayınca hayatım kabusa döndü. Tip 1 diyabetim var. Yalnız kalmaktan çekinen, kaygı terapisi gören bir insan olarak beni bu ülkede tutan tek şey tanıdığım bir avuç insanın ani bir durumda yanıma koşabilmesiydi. Bu yasaklandı. Yeni başlamış bir ilişkim vardı. Kaçak şekilde birbirimize gidip geldik. İki günde bir dolaptaki yarım yoğurdu iki ev arasında taşımak bize çok şanslı olduğumuzu hissettiriyordu. Çünkü diğer herkes temassızlıktan yakınmaya başlamıştı. İşim 'acil' kategorisine yükseltilince işe gitmeye mecbur kaldım. Bu da 'balayı'nın sonunu getirdi. Ayrıldık. Şimdi sarılma arkadaşı hakkının önemini daha iyi anlıyorum. Bunu bir cinsellik ihtiyacı olarak algılamayın. Bu sadece bir diğer canlının aurasını hissetmek… Ben kendime bir sarılma arkadaşı belirledim. Uzun süredir tanıdığım ancak daha önce belki de yanağından dahi öpmediğim bir arkadaşım. Uğruyor, dizi izliyoruz. Sapık gibi etrafında dolanıyorum.

BU, ÖZEL ALANA MÜDAHALEDİR

Beyza Alabay (24) öğrenci

'Sarılma arkadaşı' oldukça ilginç bir hak. Olumlu duyguları öne çıkaran bir isim bulunmuş ancak yakın temasa geçilen kişi sayısını sınırlandıran bir uygulama. Devletin özel alana dolaylı olarak müdahalesi söz konusu. Küresel salgın şartlarında hangi kavramlar, ne ölçüde tartışmaya açılabilir, hangileri kişi hürriyetine bırakılamaz? Bu sorulara net cevaplar veremesek de bazı sınırlarda hemfikir olmamız gerek. Bu da hem biliminsanlarının hem de siyaset biliminin sorumluluğunda. Ben bu hakkı kullanmayacağım. Ne de olsa evde kedi var!

%56:  Sevdiklerine sarılmayı özleyenlerin oranı

%69:  Sevdikleriyle kalabalık bir sofranın etrafında toplanmak isteyenlerin oranı

(Bu oranlar karantinanın ilk zirve günlerinde, 26 Nisan'da Hürriyet Pazar'da yayımlanan araştırmadan.)

Kaynak: Hürriyet

Son Dakika Magazin Hem tehdit hem çareyiz birbirimize - Son Dakika

Sizin düşünceleriniz neler ?

  • Türkan Şoray'dan Kadir İnanır'a Geçmiş Olsun Dileği
    00:35 Türkan Şoray'dan Kadir İnanır'a Geçmiş Olsun Dileği

    Yeşilçam'ın 'Sultan'ı Türkan Şoray, eski rol arkadaşı Kadir İnanır'ın hastaneye kaldırılmasının ardından geçmiş olsun dileklerini iletti. İnanır'ın sağ tarafının felç olduğu tespit edilmişti.

  • İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları, 27 Mart Dünya Tiyatro Günü'nü coşkuyla kutladı
    00:34 İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları, 27 Mart Dünya Tiyatro Günü'nü coşkuyla kutladı

    İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları, 27 Mart Dünya Tiyatro Günü'nü ücretsiz olarak sahnelediği 8 oyunla tüm sahnelerinde coşku ile kutladı. Uluslararası bildiri Norveçli yazar Jon Fosse tarafından kaleme alınırken, ulusal bildiri Tamer Levent tarafından yazıldı. Tiyatro, sanatın barış olduğunu vurgulayan bir platform olarak ön plana çıktı.

  • Hakan Peker, evlilikleri ve özel ilişkileri hakkında samimi itiraflarda bulundu
    00:34 Hakan Peker, evlilikleri ve özel ilişkileri hakkında samimi itiraflarda bulundu

    Ünlü şarkıcı Hakan Peker, bir televizyon programında üç kez evlenip boşandıktan sonra yaşadığı deneyimleri paylaşarak, 'Sevgi Yedeklemesi' olarak adlandırdığı bir durumu fark ettiğini açıkladı. Peker, psikolojik olarak travma yaşayan insanların birden fazla ilişkiyi aynı anda sürdürme eğiliminde olabileceğini ve bunun arkasında derin duygusal nedenlerin yattığını belirtti. Ayrıca programda, Hakan Peker'in belediye başkanlığı adaylığına hazırlık süreci ve siyasete giriş kararı da konuşuldu.

  • Banu Parlak hakkında yurt dışı yasağı
    22:49 Banu Parlak hakkında yurt dışı yasağı

    Banu Parlak, Küçükçekmece Adliyesi İcra Müdürlüğü'ne giderek hacizli bir aracın satışıyla ilgili işlem yaparken görevli bir memurla tartıştı. Memurun şikayeti üzerine Parlak gözaltına alındı. Cumhuriyet savcısı Parlak'ın ifadesini aldıktan sonra mahkemeye sevk etti. Parlak adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı ancak yurt dışı çıkış yasağı konuldu.

  • Murathan Mungan, 'Maskeli Balo' Şarkısının İzinsiz Kullanılmasına Dava Açacak
    16:37 Murathan Mungan, 'Maskeli Balo' Şarkısının İzinsiz Kullanılmasına Dava Açacak

    Murathan Mungan, 'Maskeli Balo' adlı şiirinin Yeni Türkü tarafından izinsiz kullanıldığını ve bu durumdan üzüntü duyduğunu açıkladı. Mungan, konuyla ilgili dava açılacağını duyurdu.

  • Nevra Serezli'ye Dünya Tiyatro Günü'nde ödül verildi
    16:36 Nevra Serezli'ye Dünya Tiyatro Günü'nde ödül verildi

    41'incisi düzenlenen ödül töreninde, Tiyatrokare'nin sahneye koyduğu 'Ağaçlar Ayakta Ölür' ve 'Veda' oyunlarıyla seyircilerini büyüleyen Nevra Serezli'ye ödül verildi. Serezli, ödülü alırken gözyaşlarını tutamadı ve 'Bir gün ikincisini de ben alırım diye ümitleniyordum' dedi. Tiyatrokare'nin kurucusu Nedim Saban ise İsmail Dümbüllü Ödülü'nün tiyatro öğrencilerinin seçimiyle verilmesinden gurur duyduğunu belirtti.

  • Orhan Gencebay'ın sahnedeki hali eleştirilere neden oldu
    16:36 Orhan Gencebay'ın sahnedeki hali eleştirilere neden oldu

    Orhan Gencebay'ın Şişli'deki iftar programında Cumhur İttifakı'na destek vermesi sosyal medyada eleştirilere neden oldu. Eşi Sevim Emre ise Gencebay'ın siyaset üstü bir kişilik olduğunu ve hangi parti vatanı için uğraşıyorsa yanlarında olduklarını belirtti.

  • Survivor All Star Yarışmacısı Adem Kılıççı Katarsis Programında Konuştu
    16:36 Survivor All Star Yarışmacısı Adem Kılıççı Katarsis Programında Konuştu

    Survivor All Star yarışmacısı Adem Kılıççı, Gökhan Çınar'ın konuğu olduğu Katarsis programında iddialı sözler söyledi. Kılıççı, Survivor'da yaşadığı zorlukları anlattı ve neden bu yıl yarışmaya katılmadığını açıkladı. Ayrıca, Nisa'nın şampiyonluğuna sevindiğini ve Acun Ilıcalı'ya kırgın olduğunu belirtti.

  • Ünlü Sanatçı Onur Akın, Uzun Süre Sonra CHP Mitinginde Sahne Alacak
    16:35 Ünlü Sanatçı Onur Akın, Uzun Süre Sonra CHP Mitinginde Sahne Alacak

    CHP'den milletvekili adayı gösterilmemesi üzerine siyaseti bıraktığını açıklayan Onur Akın, CHP mitinginde şarkılar söyleyecek. CHP Genel Başkanı Özgür Özel ve CHP Marmaris Belediye Başkan Adayı Acar Ünlü'nün konuşacağı mitingde Onur Akın sahne alacak. Daha önce siyasette vefa görmediğini belirten sanatçı, 2009 yılından bu yana CHP için beste yapmıştı.

  • Akıllı Telefonları Zararlı Yazılımlara Karşı Nasıl Daha Güvenli Hale Getirebilirsiniz?
    16:34 Akıllı Telefonları Zararlı Yazılımlara Karşı Nasıl Daha Güvenli Hale Getirebilirsiniz?

    Bilgisayar korsanları, giderek daha fazla akıllı telefonları hedef alıyor.

  • Madonna, Brezilya'daki Son Konserini Ücretsiz Verecek
    16:34 Madonna, Brezilya'daki Son Konserini Ücretsiz Verecek

    Dünyaca ünlü şarkıcı Madonna, turne provasında geçirdiği ciddi bakteriyel enfeksiyonun ardından yoğun bakıma kaldırılmıştı. Uzun bir tedavi sürecinin ardından dünya turnesine devam eden Madonna, Brezilya'nın Rio de Janerio şehrinde vereceği son konserin ücretsiz olacağını duyurdu. Ayrıca, geçtiğimiz günlerde Los Angeles'taki konserindeki bir olayla da gündeme gelen Madonna, oturan bir dinleyiciye yönelik yaptığı hareketle sosyal medyada tepki çekti.

  • Leonardo DiCaprio'nun kız arkadaşı Vittoria Ceretti'nin parmağında yüzük takması nişan söylentilerini alevlendirdi
    16:23 Leonardo DiCaprio'nun kız arkadaşı Vittoria Ceretti'nin parmağında yüzük takması nişan söylentilerini alevlendirdi

    Hollywood yıldızı Leonardo DiCaprio'nun İtalyan model kız arkadaşı Vittoria Ceretti'nin parmağında yüzük takması, çiftin nişanlanacağı söylentilerini güçlendirdi. Ceretti'nin bir etkinlikte devasa bir nişan yüzüğüne benzeyen bir şey taktığı görüldü ve bu durum, DiCaprio'nun artık evleneceği yorumlarına neden oldu. DiCaprio'nun genç partnerler tercih ettiği bilinirken, Ceretti'nin 25 yaşında olması, çiftin yaş uyumunu gösteriyor.


Advertisement