Erken tanı "büyüme hastalığı" akromegali tedavisine yüzde 90 imkan sağlıyor

Klinik Endokrinoloji ve Diyabet Derneği Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Habib Bilen, nadir hastalıklar içinde yer alan ve "büyüme hastalığı" olarak bilinen akromegali hastalığında erken tanının önemli olduğunu belirterek, "Erken tanıyla yapılacak ameliyatla hastalık yüzde 90 tedavi edilebilir, geç tanı konulduğu takdirde bu oran yüzde 30'lara düşer." ifadelerini kullandı.

Bilen, Akromegali Günü dolayısıyla yazılı açıklamasında, akromegalinin, çocukluk çağında ortaya çıktığında "devlik" hastalığı denen duruma neden olduğu bilgisini verdi.

Hastalığa hipofiz bezindeki aşırı ve kontrolsüz büyüme hormonu salgılanmasına neden olan bir tümörün (adenom) yol açtığını vurgulayan Bilen, "Bu adenom kanser değildir ve nerede ise her zaman iyi huyludur. Ancak salgılamış olduğu kontrolsüz hormon nedeni ile hastalığa neden olmaktadır." değerlendirmesinde bulundu.

Akromegalinin nadir hastalıklardan olduğunun altını çizen ve Türkiye'de 10 bin civarında hasta bulunduğunu bildiren Bilen, şunları kaydetti:

"Aşırı hormon salgılanmasına bağlı olarak, burun, dudaklar ve kafa kaidesi büyür ve genişler. Ayrıca dil büyümesi, alt çene büyümesi, dişler arası mesafenin açılması da tabloya eklenerek tipik yüz görüntüsü meydana gelir. Kadınlarda bu belirtilere ek olarak yüzde kıllanma veya mevcut tüylerin daha belirgin şekilde erkek kıl yapısına dönüşmesi görülebilmektedir.

Üst solunum yolu ve dilde meydana gelen yumuşak doku şişmesi seste kabalaşmaya neden olabilir ve hastalığın daha ileri safhalarında uyku apnesi ve solunum güçlükleri ortaya çıkabilir. Özellikle daha önceden horlama şikayeti olmayan hastalarda horlama şikayetinin ortaya çıkması akromegali hastalığı için önemli bir belirtidir."

El ve ayaklardaki büyümenin zaman içinde yavaş yavaş olduğunu, bu durumun hasta ve yakınlarının gözünden kaçtığını anlatan Bilen, ayakkabı numarasının büyümesi, yüzük ve bileziklerin parmak ve bileğe dar gelmesi gibi şikayetlerin de hastalığın belirtileri arasında yer aldığını ifade etti.

Bilen, "Ayrıca bilek bölgesindeki sinirlerin sıkışmasına bağlı parmaklarda ve elde gerginlik hissi, karıncalanma ve uyuşma gibi şikayetler de görülmektedir. Akromegali hastalarının diğer önemli bir şikayeti de istirahat halinde bile olan ve bazen kötü kokabilen aşırı terlemedir." ifadelerini kullandı.

Prof. Dr. Bilen, tanı tedavinin önemine işaret ederek, "Erken tanı önemli. Tedavi edilmezse özellikle de kalp hastalığı ve diyabet beraberliğinde yaşam süresi 10 yıl kadar kısalabilir. Erken tanıyla yapılacak ameliyatla hastalık yüzde 90 oranında tedavi edilebilir, geç tanı konulduğu takdirde bu oran yüzde 30'lara düşer." uyarısında bulundu.