Saç Düzleştirmede, Yüksek Doz "Formaldehid" Kullanımında Kanser Riski

YEŞİM SERT KARAASLAN -  Saç düzleştirme yöntemi Brezilya fönü ya da Brezilya keratin düzleştirici saç bakımı uygulamalarında, içeriğindeki "formaldehid" isimli kimyasalın sınırlı kullanılması gerekiyor. Kimya sanayinde çok yaygın olarak kullanılan formaldehidin 0.1 ppm'in üzerinde gözlerde sulanma, öksürük ve allerjik rahatsızlıklara yol açtığı, uzun süreli temas veya deri yoluyla alınması halinde kansere neden olduğu belirtiliyor.

Dünyada, Amerikan Dermatolojik Akademisi, Amerikan Plastik Cerrahi Akademisi, Uluslararası Saç Cerrahi Birliği ve Amerikan Cosmatic Cerrahi Akademisi tarafından kurulan "American Board of Hair Restoration Surgey'in (ABHRS)" sertifikasyon programı sonrası, saç cerrahisi konusunda diploma alan 150 hekimden biri olan Dermatoloji uzmanı Ekrem Civaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kadınların son yıllarda çok sık uygulatttığı "Brezilya Fönü" ve "Keratin Kompleks" hakkında bilgi verdi.

Saçın, insanı tanımlayan en önemli görsellerden biri olduğunu belirten Civaş, saç bakımına özen gösterilmesi, saç tellerinin ve saç köklerinin sık müdahale ve değişikliklerle yıpratılmaması gerektiğini ifade etti. Civaş, aşırı ısının saçın yapısını bozduğuna ve saç tellerine hasar verdiğine işaret ederek, yapılan uygulamalarda kalıcılığın sağlanması amacıyla birlikte kullanılan kimyasalların da zararlı etkilerinin olduğunu vurguladı. Civaş, "Isı ve kimyasal madde kulanımı birarada iken hasar ihtimali artıyor" uyarısında bulundu.

Kişilerin saç yapılarını değiştirerek düz form kazandırmak amacıyla çeşitli uygulamalar yaptırdığını dile getiren Civaş, klasik saç düzleştirme tekniklerinde işlem sonrası 3 gün saçın ıslatılmaması ve terlenmemesi gerektiğini; bunun zor olduğundan daha kolay yöntem olan Brezilya fönünün tercih edildiğini söyledi. Civaş, Brezilya fönünün saçlardaki düzleştirici etkisinin yüzde 100 olduğunu ve 10-12 hafta devam ettiğini, ancak parlaklık ve canlandırıcı etkisinin zayıf kaldığını belirtti.

İçeriğe keratin eklendiğinde, uygulamanın  "Brezilya Keratin Düzleştirici Saç Bakımı" ismini aldığını anlatan Civaş, "Böylece içeriğindeki keratin saçta yüzde 60-80 oranında düzleşme ve yüzde 20 oranında bakım sağlayarak saçların daha canlı, pürüzsüz ve parlak görünmesini sağlıyor" dedi.

Civaş, Brezilya keratin düzleştirici saç bakımından sonra saçların, düz bir saç fırçası ile kurutarak bile fönlü gibi kolaylıkla düzleştirebildiğini, saçların daha kolay şekil aldığını, elektriklenme ve kabarma olmadığını ifade etti. Uygulama sonrasında kıvırcık saçların iri dalga şeklinde form kazandığını belirten Civaş, iri dalga saçların da düze yakın derecede düzleştiğini bildirdi.

- FDA'den kısıtlama kararı

Saçların keratini bu kadar uzun sure tutabilmesinin, içeriğindeki 'formaldehid' isimli maddeden kaynaklandığını aktaran Civaş, "Ancak FDA (Amerikan İlaç ve Eczacılık Dairesi) 2012 yılında saç düzleştirme amacıyla yapılan ve Brezilya fönü olarak adlandırılan ürünlerde güvenli sınırların çok daha üzerinde formaldehid belirlemiş ve bu konuda bir uyarı yayınlamış, kozmetik ürünlerde kullanımı ile ilgili kısıtlama getirmiştir" dedi.

Civaş, bir üründe koruyucu amaçla en fazla yüzde 0.2 ppm oranında kullanılmasına izin verilirken, bu oranın bazı ürünlerde yüzde 10'a kadar çıktığının  (güvenli sınırın 50 kat fazlası) tesbit edildiğini dile getirerek, şunları belirtti:

"Formaldehid, kimya sanayinde çok yagın olarak kullanılan ve 0.1 ppm'in üzerinde gözlerde sulanma, öksürük ve allerjilk rahatsızlıklara neden olmaktadır. Uzun sureli temas veya deri yoluyla alınması ile kansere neden olduğu bildirilmiştir. Formaldehid, gaz olarak ortamda 0.2 ppm'in üzerinde bulunduğunda gözlerde sulanma, kaşıntı, kızarıklık, öksürük ve burun kanaması gbi semptomlara neden olmaktadır. Temasın uzun sureli olduğu durumlarda, normalde keskin kokulu olan bu maddenin kokusuna karşı eşik yükselmekte ve koku hissedilmediğinden formaldehid içermediğine dair izlenim verebilir. Özellikle bu maddelerle meslekleri gereği (örn: kuaförler) uzun sure temas edenler için risklidir.

Bazı kozmetiklerde ise sırf formaldehid ismi geçmesin diye ısıyla formaldehide dönüşen öncü bir kimyasal olan 'Metil silkone' gibi örtülü yollara başvurmaktadır. Saç düzleştirme veya diğer kozmetikleri kullanırken, mutlaka içerdikleri formaldehid oranlarını sormak, uygulamayı güvenliğinden emin olunan merkezlerde yaptırmak gerekir. Ayrıca sedef hastaları ve saçlarında seboreik dermatitis olanların bir dermatoloji uzmanına danışmadan bu uygulamadan kaçınması gereklidir."

Civaş, uygulamının zarar vermemesi için saçlarda kırık veya çabuk kırılma gibi durum halinde yaptırılmaması gerektiğinin altını çizdi. Uygulama aralıklarının mümkün olduğunca geniş tutulması gerektiğini ifade eden Civaş, her yıkamada saç kremi kullanımına özen gösterilmesi gerektiğini belirtti. Civaş, uygulama yapıldıktan sonra saç tellerinde kırılma veya kıvrılma olması halinde, yeni ve sağlıklı saç çıkmadan yeni bir işlem yaptırılmaması gerektiğini kaydetti. - Ankara