50 Yıldır Havada Olan Gökyüzünün Kraliçesi: Boeing 747

"Gökyüzünün Kraliçesi", "Jumbo Jet" ya da "Balina"... Bunlar, gökyüzünün en ünlü uçağı Boeing 747'nin aldığı takma isimlerden yalnızca birkaçı. Tam 50 yıl önce bugün Washington eyaletindeki Everett'ten kalkarak ilk uçuşunu yapan Boeing 747 (B747), yarım asırlık geçmişinde kazandığı saygınlığın gururunu yaşıyor.

Üretildiği yılda aktif olarak kullanılan tüm ticari uçaklardan daha büyük olan B747, aslında hem Boeing hem hava yolu şirketleri hem de yolcular için büyük bir kumardı. Dev bir uçak üretme fikri, Boeing'in 1965'te ABD Hava Kuvvetleri için düzenlenen askeri nakliye uçağı yarışmasını kaybetmesinden sonra ortaya çıktı. Denizaşırı ülkelere yapılacak uçuşlar için büyük uçaklar isteyen Pan American'ın da destekleriyle Boeing, dev bir yolcu uçağı üretmeye odaklandı.

Tasarım aşaması tamamlandıktan sonra 1966 yılında Pan American, Boeing'in tasarladığı uçaktan 25 tane sipariş verdi ve B747 doğmuş oldu. Peki B747 neden büyük bir kumardı? Çünkü Boeing aynı dönemde Anglo/French Concorde ile rekabet edebilmek için 2707 adında süpersonik bir uçak üzerinde çalışıyordu. Bir yandan en büyük uçağı tasarlamak, bir yandan da en hızlı uçağı üretmek oldukça zorlayıcı bir durumdu.

Daha önceki birçok Boeing ticari jeti üzerinde çalışmalar yapmış olan Joe Sutter, B747 projesinin başına geçti ve motor seçimi, ağırlık kısıtlamaları gibi sorunlara çözüm bulmaya çalıştı. O dönemde B747'yi üretebilecek kadar büyük bir fabrikaya sahip olmayan Boeing, Everett bölgesinde 780 dönümlük bir arazi üzerine yeni bir tesis inşa etti. B747'nin babası olarak adlandırılan ve 2006 yılında yaşamını yitiren Joe Sutter ve ekibinin özverili çalışmalarıyla B747'nin üretimi kısa bir zamanda tamamlandı.

29 aylık üretim sürecinden sonra gelen neredeyse bir yıl süren test uçuşlarının ardından B747, artık yolcu taşımaya hazırdı. İlk yolcu uçuşunu, 30 Ocak 1970'te New York ve Londra arasında gerçekleştiren B747, daha sonra iptal edilecek olan 2707 projesinin de önüne geçmişti. Yolcular da geniş bir uçakta yolculuk yapmaktan dolayı gayet memnunlardı.

Yüzlerce yolcuyu taşıma kabiliyetiyle hava yolculuklarını daha ucuz hale getiren B747, havacılık sektöründe büyük bir iz bıraktı. 2018'in sonundaki üretim rakamlarına baktığımızda, Boeing'in 747'nin her türünden 1.500'den fazla ürettiği görülüyor. Yavaş yavaş emekliye ayrılan Boeing'in 747'lerle hala bir uçuş yapmadıysanız, az bir vaktiniz kalmış olabilir.