Mıt'nin '35 Yılda Çözülemez' Dediği Soru Çözüldü

Bulmaca çözmeyi hemen herkes sever. Ülkemizde genel olarak çengel bulmaca ve sudoku meşhur olsa da aslında hayatın her alanında ilginç bulmacalar yer alıyor. Bunlardan bir tanesini Belçikalı Bernard Fabrot çözdü.

MIT'nin 20 yıl önce Bilgisayar Bilimleri ve Yapay Zeka Laboratuvarı (CSAIL)'nda oluşturduğu, Bill Gates ve Tim Berners-Lee gibi isimlerin katkıda bulunduğu kriptografik bulmacanın çözülmesi için en az 35 yıl gerektiği düşünülüyordu. Fabrot ise çözüme MIT'nin düşündüğünden 15 yıl önce ulaşmayı başardı.

MIT'den yapılan açıklamaya göre, son 3,5 yıldır bu sorunun üzerinde çalışan Bernard Fabrot, çözümü hesaplamayı başaran ilk araştırmacı oldu. Simon Peffers tarafından yönetilen bir başka takımın da bu soru üzerinde çalıştığı ve çözüm bulmaya epey yakın oldukları belirtildi.

Bulmacanın yapısı paralel ya da dağıtımlı olarak çözme girişimlerini boşa çıkaracak şekilde tasarlandı ve çözümü için "doğal olarak sıralı" yöntemler kullanılması gerekiyordu.

Bulmaca, yaklaşık olarak 80 trilyon başarılı kare alma işlemini içeriyordu ve genel olarak, paralel hesaplama kullanacak herhangi birinin girişimini boşa çıkarmayı hedefliyordu. Bulmacanın temelindeki soru ise 2^(2^t)(mod n)'in seçilen t ve n değerlerine göre belirlenmesini hesaplamayı içeriyordu. Fabrot soruna GNU GMP kullanarak, Intel Core i7-6700 işlemcili bilgisayarda kullandığı modelle çözüm buldu. Peffers'in ekibi ise yeni kare alma algoritmasını programlanabilir donanım hızlandırıcıda kullanarak sonuca gitmeyi amaçlıyordu. (Yeni kare alma algoritması (novel squaring algorithm)'i tasarlayan, Sabancı Üniversitesi'nden Erdinç Öztürk'tür.)

MIT açıklamasında bulmacayı oluşturmak için faydalandığı Java kodunu da paylaştı.