Sanal Gerçeklikle İş Güvenliği Eğitimi

DİLARA ZENGİN - Görme, duyma ve hareket yetilerinin etkin şekilde kullanılabildiği sanal gerçeklik teknolojisi, farklı alanlarda kendine yer buluyor. Yaşam, İş Sağlığı ve Güvenliği Merkezi (YİSGÜM) iş kazalarının engellenmesi adına yapılan çalışmalarda bu teknolojiden faydalanarak farklı bir eğitim sunuyor.

YİSGÜM'ün, sanal gerçeklik teknolojisinden faydalanarak geliştirdiği eğitim modülü, işçilerin zarar görmeden, çalışma ortamlarındaki olası tehlikelerin sonuçlarını deneyimlemeleri, hissetmeleri ve öğrendikleri bilgileri daha fazla hatırlamalarını sağlıyor.

İş dallarına uygun ve gerçekliğe en yakın kurguyla tasarlanan modülle, yüksek bir binadan düşme ya da yaralanma gibi geleneksel bir eğitimde edinilmesi imkansız hisler sanal gerçeklik gözlükleriyle deneyimlenebiliyor.

Sanal gerçeklik gözlüklerini takan kursiyer eğitim için tasarlanan özel çalışma alanına giriyor. Kursiyer sanal ortamda, iş güvenliği eğitiminde edindiği bilgileri kullanarak senaryo içerisinde çeşitli seçimler yapmaya yönlendirilerek, seçimlerinin sonuçlarının gerçek hayatta olduğu gibi yaşıyor.

Söz konusu eğitim modülüyle edinilen deneyimlerin geleneksel bir eğitimden daha uzun ve kalıcı şekilde hatırlanması sağlanıyor.

İş güvenliğine "sanal gerçeklik" çözümü

YİSGÜM Genel Müdürü Selçuk Özdemir, AA muhabirine sanal gerçeklik teknolojisini kullanarak geliştirdikleri iş güvenliği eğitim modelini anlattı.

Sanal, artırılmış ve karma gerçeklik olmak üzere 3 tür gerçeklik tanımlaması olduğunu belirten Özdemir, sanal gerçekliğin kişinin sanal ortam oluşturarak bunu deneyimlemesiyle ilgili olduğunu söyledi.

Özdemir, sanal gerçeklik teknolojisi kullanarak geliştirdikleri iş güvenliği eğitimi projesine "Sanal Gerçeklikle İş güvenliği Çözümü" adını verdikleri belirterek, şunları kaydetti:

"Bu ülkemizde yeni, dünyada da bir örneğine rastlamadık. Biz aslında iş güvenliği firmasıyız, iş güvenliği eğitimleri veriyoruz. Bu eğitimleri 'nasıl daha gerçekçi, daha ikna edici bir halde verebiliriz ve teknoloji de bu kadar gelişmişken bunu nasıl hayata geçirebiliriz' diye düşünürken sanal gerçeklik aklımıza geldi. Sanal gerçeklikte iş güvenliğinde ciddi bir problem olan yüksekte çalışmanın dizayn edilebileceğini düşündük."

Modern İnnova firmasıyla çözüm ortağına imza attıklarını aktaran Özdemir, şirket olarak projenin senaryosunu oluşturduklarını çözüm ortaklarıyla ise yazılımını yaptığını bildirdi.

Maliyeti 150 bin lira

Özdemir, birçok iş güvenliği eğitiminin sıkıcı geçtiğine ve geleneksel eğitimlerde istenilen seviyeye gelinemediğine işaret ederek, şöyle konuştu:

"Geliştirdiğimiz eğitim modülüyle özellikle sanayide büyük bir problem olan iş güvenliğinin çözümüne katkı sunmayı amaçlıyoruz. Bu çalışmada, katılımcının oluşturduğumuz sanal ortamda gerçek hayatta başına gelebilecek problemleri deneyimlemesini sağlıyoruz. Tasarımımız buradan yola çıkıyor. Bir eğitimin başarısı, eğitimcinin yeteneğine, bilgisine ve konuya hakimiyetine bağlı olduğu kadar kursiyerinde eğitime aktif olarak katılımı da büyük önem arz ediyor. Bir başkasının size aktardığı duyguyu unutabilirsiniz ama deneyimlediğiniz etken olduğunuz bir anı unutmanız çok daha zor. Biz de Sanal Gerçeklikle İş Güvenliği Çözümü adını verdiğimiz sistemle katılımıcıya yüksekten düşmenin ne olduğunu algılatıyoruz. Sanal ortamlarda biz insanları yüksekten düşürebiliriz, yeter ki gerçek hayatta bunu tecrübe etmesinler."

Projeyi hayata geçirebilmek için 1,5 yıl çalıştıklarına dikkati çeken Özdemir, söz konusu eğitim modülünün 150 bin liraya mal olduğunu kaydetti.

Özdemir, eğitim modülü için sanal gerçeklik gözlüğüne uygun bir yazılım yapıldığını anlatarak, sensörlerle gözlüğün algılandığını ve bu sayede gerçek hayat hissinin verilebildiğini söyledi. Sanal gerçeklik gözlüğüyle verilen eğitimin ortalama 20 dakika sürdüğünü dile getiren Özdemir, eğitim süresince verilen doğru veya yanlış kararların da puanlandırıldığını ve bu sonuca göre eğitimlerin devam ettiğini söyledi.

Söz konusu eğitim modülünün 3 aydır kullanıldığını belirten Özdemir, şu ana kadar 1 şirkete sanal gerçeklik teknolojisini kullanarak iş güvenliği eğitimi verdiklerini ve olumlu geri dönüşler aldıklarını aktardı.