İzmir'deki Kentsel Dönüşüm Çalışmaları

TMMOB Peyzaj Mimarları Odası İzmir şubesi yönetimi son günlerde İzmir'in kentsel dönüşümüyle ilgili haberlerde rantsal boyutun, sosyal boyuttan daha fazla öne çıktığını öne sürdü.

Odanın İzmir Şubesi'nden yapılan yazılı açıklamada, İzmir'deki kentsel dönüşümle ilgili yürütülen çalışmalar kapsamında, turizm ayağını güçlendirecek kruvaziyer limanı, kıyı, Konak-Kadifekale arasındaki tarihin ortaya çıkartılması projelerinin, kent için önemli bir atak oluşturacağı bildirildi.

Kentsel dönüşümün bu yönüyle büyük bir fırsat olarak değerlendirilmesi gerektiği kaydedilen açıklamada, "Yıllardır süren imar afları ve denetimsizliklerle çarpık ve sağlıksız bir görünüme bürünen kentimizin son günlerde kentsel dönüşümü ile ilgili haberlerinde rantsal boyutun, sosyal boyuttan daha fazla öne çıktığı görülmektedir" ifadelerine yer verildi.

Çağdaş dünya kentlerinin sahip olması gereken nitelikleri belirleyen Avrupa Kent Şartı'na göre, "bireylerin, barınma, güvenlik, sağlık ve eğitim hizmetlerinden yararlanma, engelsiz bir çevrede yaşama, ulaşım-erişim gibi haklarının yanı sıra, dinlenici, eğlenici aktivitelerini gerçekleştirebileceği açık-yeşil alanlardan yararlanma hakkına sahip olmasının" önemine değinilen açıklamada şu görüşlere yer verildi:

"Toplumun değerleri dikkate alınmadan oluşturulan yeni mekanlar ya toplumun kültürel değerlerinin sonunu getirir, ya da mekanların işlevini yerine getirememesine neden olur. Yaşam alanlarında gerçekleştirilecek tüm yenileme ve dönüşüm projelerinde orada yaşayan toplumun gereksinimlerinin belirlenmesi, proje alanının doğal, kültürel ve ekonomik parametrelerinin tanımlanarak bu kriterler ışığında çözüm üretilmesi, projelerin uzun vadede sürdürülebilirliğinin sağlanması için esastır. Ancak İzmir'deki kentsel açıklıklar; birbirinden ayrı, sadece yeşil ya da açık alan olarak kendi sınırları içinde tanımlanmaktadır. Konu, kentsel boşluk ya da açıklıkların bitkilendirilmesi mantığında ele alındığı için kentsel açık mekan ağının sağlayacağı kısa-uzun vadede sosyo-kültürel, ekonomik, politik ve ekolojik katkılar henüz kavranamamıştır.

Kuşkusuz, sürdürülebilir kentsel gelişme ve dönüşme Peyzaj Mimarları'nca da güçlü bir şekilde desteklenmektedir. Kentsel gelişme ve dönüşümün sürdürülebilirliğinin sağlanması ise imar planı değişikliklerinde bu güne kadar dikkate alınmayan peyzaj karakteristikleri ve peyzaj ekolojik eşikleri, hava-çevre kalitesi, ulaşım, yayalaştırma, halk sağlığı ve sosyolojik yapı gibi hususların kentsel dönüşüm sürecinde göz önüne alınması ile mümkün olabilir. Kentlinin yalnızca barınma ihtiyacı olmadığı, aynı zamanda rahatça nefes alma ihtiyacı olduğundan yola çıkarak buna 'dönüşürken nefes almak' diyoruz. Aksi takdirde kentsel dönüşüm eskiyen yapıların yenilenmesinden öteye gidemeyecek ve işlevini yitiren kültürel mezarlar oluşumu kaçınılmaz olacaktır."

Muhabir: Serdar Yılmaz

Yayıncı: Nevbahar Kabaklı - İZMİR