Trakya Üniversitesi Acil Tıp Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ömer Salt, "Gölgede Dair...

Trakya Üniversitesi Acil Tıp Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ömer Salt, halk arasında güneş çarpması olarak bilinen hastalıkta vücut ısının 40 derecenin üstüne kadar yükseldiğini, gölgede dair güneş çarpması görülebileceğini söyledi.

Yrd. Doç. Dr. Ömer Salt, Trakya Üniversitesi Hastanesi Başhekimlik Toplantı Salonunda basınla bir araya geldi. Yrd. Doç. Dr. Ömer Salt, sıcakların artmasıyla beraber güneş çarpması durumunda yapılması gerekenlerin önemine değindi.

"KOMAYA KADAR İLERLEYEBİLİR"

Sıcak çarpmasında güneşle temasın gerekmediğini ifade eden Acil Tıp Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ömer Salt, "Halkın bu hususta daha uyanık olması gerekiyor. Sıcak çarpmasında bir fırıncıya da sıcak çarpabilir, gölgedeki kişiye de sıcak çarpabilir. Ama güneşin altındaki kişide daha hızlı gelişir. Bu olayın tek farkı bu. Terleme yoluyla vücuttan sıvı kaybediyoruz, baş ağrısı, halsizlik sonrasında sersemlik hissi, vücut ısısında artış oluyor. Bunlar aşama aşama oluyor. İlk aşamada kas krampları oluyor. Bacaklarda, kollarda ağrı hissi duyuyor ve hafif bir baş dönmesinden bahsediyor insanlar. Bunlar daha çok sporcularda, koşucularda görülen şeyler" dedi.

Güneş çarpmasında tedavinin istirahatle mümkün olduğunu vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Ömer Salt, "Eğer ki 2 saat bir süre dinlenirse bu kişilerde tam olarak iyileşme sağlanabiliyor. Ancak buna rağmen çalışmaya veya sıcağa maruz kalmaya devam ederse bu aşamada sıcak bitkinliği dediğimiz hadise meydana geliyor ve bunda daha çok bilinç değişiklikleri oluyor, hastanın bulantı ve kusması oluyor, vücut sıcaklığı daha da artıyor, 37-40 derece arasında değişiyor. Bu aşamada hastanın yine gölge bir yere alınması ve sıvı verilmesi gerekiyor. Özellikle sporcu içeceklerinin verilmesini öneriyoruz. Çünkü vücuttan belirli sıvıların kaybı elektrolit dediğimiz sodyumun kaybı oluyor. Hiçbir şey bulamazsak da bizim milli içeceğimiz tuzlu ayran verirsek sodyum açığını yerine koyabiliyoruz" ifadelerine yer verdi.

"122'NİN ARANMASINI İSTİYORUZ"

Güneş çarpması sonucu hastanın vücudunda kızarıklar meydana geldiği taktirde 112'nin aranması gerektiğini belirten Yrd. Doç. Dr. Ömer Salt, "Bunlara rağmen gerilemezse hastanın durumu veya sıcak çarpması durumu devam ediyorsa ki bu hayatı tehdit eden bir durum vücut sıcaklığı aşırı yükseliyor 40 derecenin üstüne yükseliyor. 47 dereceye kadar yükseldiğini bildiren raporlar var. Hastanın şuuru tamamen gidiyor. Nasılsın? Diye sorulduğunda 'Sanki başım yerinde değil' cevabını veriyor. Bu klasik cevaptır. Tüm vücutta yaygın bir kızarıklık meydana geliyor. Bu aşamada müdahale etmeden önce 112'nin aranmasını istiyoruz biz. Sonrasında hastayı gölge bir alana alıp, mümkünse üzerindeki giysileri çıkaracağız. Eğer ki elimizde buz aküsü varsa vücudun kıvrım yerlerine buz koyacağız" şeklinde konuştu.

"BELLİ HASTALIKLAR RİSKLİ"

Güneş çarpmasında belli hastaların riskli konumda olduğunu açıklayan Yrd. Doç. Dr. Ömer Salt, "Mesela kalp yetmezliği yüzünden idrar söktürücü kullanan hastalar, guatr yüzünden tiroit ilacı kullanan hastalar ya da alkolikler veya antidepresan ilacı kullananlar özellikle dikkat etmeliler bu durumlara. Çünkü bunların vücut reaksiyonları çok daha şiddetli oluyor" dedi.

Güneş çarpmasında korunmanın gölge kuralıyla olduğunu belirten Yrd. Doç. Dr. Ömer Salt, "Gölge kuralı şu; güneşin altına çıktığınızda gölgeniz sizden kısaysa o zaman güneşin altında dolaşmamanız gerekiyor. Güneş ışınları vücudunuza dik geliyordur ve sıcak çarpma ihtimali çok daha yüksektir. Açık renkli, pamuklu, teri emebilen giysiler giyin. Bunun yanında güneş için koruyucu en az 15 faktörlü kremler öneriyoruz ve mümkün olduğunca da sıvı alın" ifadelerine yer verdi.

"KAFANIZI BUZA SOKMAYIN"

"Güneş çarpmasında kafanızı aniden bir buza sokmayın" diyen Yrd. Doç. Dr. Ömer Salt, "Çünkü vücut sıcaklığı aniden düştüğünde regulasyonu yani dengeleme mekanizması bozuluyor. O merkezi bozarsanız vücudu tamamen bozarsınız. Yavaş yavaş soğutmanız gerekiyor hastayı, üstüne hemen buz yığarak değil. Yarım saat içinde bir derece, bir derece yarım saat sonra o şekilde. Bunun yanında insanlar bronzlaşmak istiyorlarsa en fazla 1 saatlik periyodlarla, ara vererek ve güneş kremi kullanarak yapmalarını istiyoruz. 2 saatten fazla güneş ışığıyla direkt temas edilmesini istemiyoruz. Çünkü dediğimiz gibi vücudun ısı regülasyonu bozuluyor" dedi. - EDİRNE