"Bm Olarak Arabulucu Olmayacağız"

BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un Kıbrıs özel danışmanı Alexander Downer, Kıbrıs üçlü görüşmesine ilişkin olarak, "Evet şu ana kadar olumlu ve verimli oldu, son derece iyi geçti, bekleyip göreceğiz" dedi.

BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ve Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas'la New York'un Long Island bölgesinde Manhasset kasabasında yaptığı üçlü görüşmenin ilk günü sona erdi.

Downer basına kapalı yapılan görüşmelerin ardından basın mensuplarının sorularını da yanıtladı.

BM'nin iki tarafa aralarındaki anlaşmazlıkları aşmak için öneri sunup sunmayacağının sorulması üzerine, Downer, "Başından beri söyledik, bu müzakere sürecinde hakem ya da arabulucu olmayacağız, ama mümkün olduğunca yardımcı olmaktan memnunuz. Bu yüzden öneri sunmadık, bizim yaptığımız, iki tarafla pozisyonları hakkında geniş bir şekilde konuşmak, ve diğer tarafın pozisyonunu da onlarla konuşmak, böylece iki tarafın pozisyonlarının daha fazla anlaşılmasını sağlamak. Günün sonunda, taraflar kendi yakınsamalarını kendileri yapacaklar. BM onlara hiçbir şey dayatamaz, böyle bir niyetimiz yok" diye konuştu.

Görüşmelerde "al-ver" sürecinin başlayıp başlamadığının sorulması üzerine Downer, "Bakın bu soru bana Kıbrıs'ta da soruldu, bu kelimelerin dildeki anlamlarıyla ilgili (semantik) bir konu" dedi. Liderlerin iki tarafın farklı olan pozisyonlarına baktıklarını ve bu tutumlara göre biryerlere varmaya çalıştıklarını belirten Downer, "O yüzden buna ne ad verirseniz verebilirsiniz, bu tür isim tartışmalarına girmekten kaçınmaya çalışıyoruz" dedi.

Görüşmelerde yönetim ve güç paylaşımı konusunda gelişme olup olmadığının sorulması üzerine ise görüşmelerin detaylarıyla ilgili bilgi veremeyeceğini belirten Downer, görüşmelerin olumlu, verimli ve azimli geçtiğini yineledi. Downer, "Bunlar sadece benim değil, iki tarafın da sözleri, sanıyorum görüşmeleri son derece olumlu ve yararlı buldular. Görüşmeler bugün de devam edecek" dedi.

Greentree'nin "gerilimi yumuşatmak ve süreci hızlandırmak için özellikle mi seçildiğinin" sorulması üzerine ise Downer, BM Genel Sekreteri Ban'ın ve BM'nin, Greentree çiftliğini başka toplantılar ve konferanslar için de zaman zaman kullandığını, üçlü görüşmeler için de burayı seçmesinin ve iki günlüğüne liderleri buraya davet etmesinin yine Genel Sekreterin kararı olduğunu, iki liderin bu geceyi burada geçireceklerini, böylelikle ana konulara odaklanmak için zamanları olacağını söyledi. Liderlerin de bu kapsamda burada bulunmaktan memnun olduklarını belirten Downer, bu görüşme yerinin alternatifinin Genel Sekreterin BM'deki konferans salonu olduğunu, buranın ise daha uygun bir mekan olduğunu düşündüklerini söyledi.

"Şu ana kadar görüşmelerin umut verici olup olmadığının sorulması üzerine Downer, "Evet şu ana kadar olumlu ve verimli oldu, son derece iyi geçti, bekleyip göreceğiz" diye konuştu.

Bu görüşmelerin ardından BM'nin bir yol haritası üzerinde durup durmayacağının sorulması üzerine, Downer, bu görüşmelerin sonunda ne olacağını Genel Sekreterin açıklayacağını, bunun da ya bugün gece ya da daha büyük ihtimalle Salı günü olacağını vurguladı.

Görüşmelerdeki "formatla" ilgili bir soru üzerine ise Ban, Genel Sekreterin liderlerle ve özel temsilcileriyle görüşmelerine aynı salonda kahvaltıyla başladığını, daha sonra resmi görüşmelere geçildiğini belirtti.

Genel Sekreter Ban'ın Greentree'den ayrılmasının ardından BM ekibinin önce Kristofyas ve ekibiyle, ardından da Eroğlu ve ekibiyle ile ayrı ayrı görüştüğünü bildiren Downer, BM uzman ekiplerinin de hem Rum, hem de Kıbrıslı Türk uzmanlarla görüştüklerini anlattı.

Downer, "Tüm gün boyunca iyi bir görüş alışveriş süreci yaşandı" dedi.

-"Toplantıdan birşeyler çıkmasını istedik"

Toplantıda "neler başarıldığının ve neden sadece iki gün toplantı yapılacağının sorulması üzerine", Downer, "Aslında bugünkü görüşme sadece birkaç saat olacaktı, ama daha sonra Genel Sekreter bu toplantıdan gerçekten birşeyler çıkmasını istedi, sadece Cenevre'de ve New York'taki gibi bir toplantı olsun istemedi, o toplantılar 3-4 saat sürmüştü, bunda daha çok zaman olsun istedi" diye konuştu.

Genel Sekreterin odaklanması gereken pek çok başka konu olduğunu, aynı şekilde iki liderin de pek çok konusu ve yapması gereken pek çok şeyi olduğunu söyleyen Downer, "Bu iki gün bu meselelere odaklanmayla geçecek. Görüşmelere ilişkin söylediklerimi de abartmıyorum, ben toplantıların olumlu, verimli ve azimli, gayretli geçtiğini söyledim. Buradaki atmosfer son derece olumlu oldu, müzakereler verimli oldu. Azimli görüşmeler oldu, zaten bu tür müzakerelerde de ihtiyacınız olan budur" dedi.

Toplantının sonunda Genel Sekreterin basına açıklaması sırasında iki liderin yanında bulunup bulunmayacağına yönelik bir soru üzerine ise Downer, bu konunun henüz karara bağlanmadığını, Cenevre ve New York'taki daha önceki görüşmelerde liderler yanındayken Genel Sekreterin basına açıklama yaptığını, bu sefer de bu şekilde olmaması için bir neden bulunmadığını, bunun bir mesele olmadığını söyledi. Liderlerin isterlerse Ban Ki-mun'un açıklamasını yaparken yanında durabileceklerini, bundan da (BM olarak) memnuniyet duyacaklarını ifade eden Downer, "Dürüst olmak gerekirse o detaya henüz girmedik, bunu düşünmedik bile" diye konuştu.

Dolaylı görüşmelerinin şimdi neden yapıldığına yönelik bir soru üzerine ise Downer, "İkisini de yaptık, hem üçlü görüşme, hem de ayrı ayrı görüşmeler yaptık. Bence bu tür karışık tarzda görüşmeler oldukça iyi şekilde gidiyor. Biz her zaman farklı birşeyler düşünmeye çalışıyoruz, süreci ileri götürmek için her zaman yaratıcı ve yapıcı yollar düşünüyoruz. BM Güvenlik Konseyine olan yükümlülüklerimizi yerine getirmemiz lazım" dedi.

Dolaylı görüşmelerin, BM'nin iki taraf arasındaki farklılıkları aşmaya çalışan önerilerde bulunduğu anlamına mı geldiğinin sorulması üzerine ise Downer,

"Biz tarafların dediklerini dinliyoruz, onların düşüncelerini onlarla tartışıyoruz, onlarla geniş kapsamlı görüşmeler yapıyoruz, bu öneri sunmakla aynı şey değil" dedi.

-KKTC Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Ertuğ-

Görüşmelerin sonunda Türk gazetecilerin sorularını kısaca yanıtlayan KKTC Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Osman Ertuğ da görüşmelere hep umutlu ve olumlu baktıklarını belirterek "Ümidimiz ilerleme ve hatta bir uzlaşıya ulaşılabilmesidir, biz (çözüm yönünde) ümidimizi sürdürüyoruz, sürdüreceğiz, şu an B planlarına değil, Kıbrıs görüşmelerine yoğunlaşıyoruz" diye konuştu.

-Üçlü görüşmeler bugün devam edecek-

New York görüşmelerinin ilk gününü tamamlayan iki lider ve müzakere heyetleri, geceyi geçirdikleri Greentree çiftliğinde bugün de tam gün görüşecekler. Liderlerin sabahtan yine Downer ve BM ekipleriyle görüşmeler yapmaları, ardından yerel saatle 15.00'de (TSİ 21.00) Ban Ki-mun'un Greentree'ye gelmesiyle birlikte üçlü görüşmenin başlaması ve yaklaşık 6 saat sürmesi bekleniyor.

Genel Sekreter Ban'ın görüşmelerin sonunda aynı gece Greentree'de mi, yoksa BM genel merkezinde Salı günü mü basına açıklama yapacağı ise henüz belli değil.

Bugünkü görüşmeler de tüm gün basına kapalı yapılacak. - NEW YORK