Uluslararası Adalet Divanı: İngiltere Chagos Adaları'ndaki Kontrolüne Acilen Son Vermeli

Birleşmiş Milletler'in (BM) başlıca yargı organı Uluslararası Adalet Divanı, İngiltere'nin Hint Okyanusu'ndaki Chagos Takımadaları'nın kontrolünü "acilen" bırakması gerektiğine ve adaların Mauritius'tan koparılışının yasal olmadığına karar verdi.

Ancak Lahey'deki mahkemenin kararı yasal olarak bağlayıcı değil.

Eski bir İngiliz sömürgesi olan ada ülkesi Mauritius, bağımsızlık karşılığı 1965 yılında Chagos Takımadaları'nı bırakmaya zorlandığını iddia ediyordu.

Mauritius 1968 yılında bağımsızlığını kazandı.

BM Genel Kurulu 2017'nin Şubat ayında Uluslararası Adalet Divanı'ndan, adaların Mauritius'tan alınışının hukuka uygun olup olmadığını değerlendirmesini istemişti.

Uluslararası Adalet Divanı'nın tavsiye niteliğindeki hükmüne, İngitere Dışişleri Bakanlığı'ndan henüz bir tepki gelmedi.

BBC'nin Lahey muhabiri Anna Holigan yargıçların tüm BM üyesi ülkelerin Mauritius'un bağımsızlığının tamamlanması için iş birliği yapmak zorunda olduğunu hatırlattığını ve buna adalarda askeri üssü bulunan ABD'nin de dahil olduğunu belirtiyor.

Yargıç Abdulqawi Ahmed Yusuf, Afrika'nın doğu kıyılarına yaklaşık 3200 km mesafedeki Chagos Adaları'ndaki İngiliz hakimiyetinin "kanunsuz bir eylem" olduğunu belirtti ve İngiltere'nin bu adalardaki kontrolünü mümkün olduğunca hızla sonlandırma zorunluluğu altında olduğunu söyledi.

"Bize 'burası artık sizin değil' dediler" İngiltere hükümeti adaların kontrolünü aldıktan sonra tüm yerel nüfusu adalardan tahliye etmiş, ardından en büyük adalardan biri olan Diego Garcia'da ABD'nin askeri üs açmasına izin vermişti.

O dönemde Mauritius, İngiltere'den bağımsızlığını kazanabilmek için müzakereler yürütüyordu.

1960'ların sonunda evlerini terk etmek zorunda kalanlar şimdi adalarına geri dönebilme umudu taşıyor. Yerliler şu an adaları ziyaret edebilmek için İngiltere'den izin almak zorundalar.

Onlardan biri de Chagos Takımdaları'nı 36 yaşında terk etmek zorunda kalan Samynaden Rosemond. Rosemond BBC'ye geçen yıl yaptığı açıklamada "Evimiz cennet gibiydi" demişti. Rosemond ve eşi adalardan kovulduktan sonra Mauritius'un başkenti Port Louis'e yerleşti.

Rosemond "İngilizler bize şans vermedi. Sadece 'burası artık sizin değil' dediler" diyor.

Chagos Takımadaları'nın yerel halkı Mauritius'ta da ikinci sınıf vatandaş muamelesi gördüklerini ifade ediyor.