Bakan Albayrak, "Anadolu Ajansı Özel Yayını"na konuk oldu: (5)

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Ekonomik İstikrar Kalkanı paketine ilişkin, "Bu paketin boyutu, likidite çerçevesi içerisinde Türkiye'nin 2020 için ortaya koyduğu mevcut bütçe performansı açısından bir risk teşkil etmiyor. Önümüzdeki süreçte farklı adımlar atmamız gerekiyorsa, gerek bütçe olarak gerek sübvanse olarak bu adımları da atarız." dedi.

Albayrak, "AA Özel Yayını"na katılarak, koronavirüs önlemleri kapsamında hazırlanan Ekonomik İstikrar Kalkanı paketinin detayları hakkında bilgi verdi.

Dolardaki dalgalanmanın fiyatlama davranışlarına ve enflasyona çok ciddi etki etmeyeceğini belirten Albayrak, Türkiye'nin 2018'de yaşadığı dalgalanmaların sebep olduğu "köpüğün" 2 sene içinde bir şekilde söndürüldüğünü kaydetti.

Albayrak, dolardaki fiyat hareketlerine ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:

"Bu resme baktığımızda, bu dalgalı süreç küresel anlamda dünyanın tüm ülkelerine karşı doların değer kazanması, nispeten Türkiye olarak baktığımızda Türk lirasının çok daha az değer kaybettiği, daha istikrarlı durduğu bir iklimde, bu çerçevedeki dalganın etki boyutu gelişmelere dayalı aşağı yöne de olur, yukarı doğru da olur... Ama nitekim istikrarlı bir çerçevede gittiği noktada fiyatlamaya, özellikle de bu yılın enflasyonuna etki oluşturacağını ben şahsen düşünmüyorum."

"Amacımız bu sürecin etkisini minimuma indirecek her türlü desteği sağlamak"

Türkiye'nin bu zor günleri atlatacağını ifade eden Albayrak, vatandaşların ve yatırımcıların paniğe kapılmaması gerektiğini söyledi.

Albayrak, "Panik yapmaya gerek yok, hızlı karar alabiliyoruz, güçlü adım atıyoruz. İşte panikle adım atanları görüyoruz. Gece 12'de toplantılar yapılıyor, şu oluyor, bu oluyor, sonra bir de bakıyoruz dünyaya etkisi farklı. Eyvah! Vatandaş diyor ki; yukarıdaki panik, o zaman biz de şey yapalım. 'Yukarıdaki makarna almaya gittiyse ben o zaman kamyonu çekeyim, bir kamyon makarna alayım' diyor." diye konuştu.

Ekonomik İstikrar Kalkanı paketinin içerisinde yer alan "mücbir sebep" ifadesinin vatandaşı korumak için genel çerçevede ele alındığını ifade eden Albayrak, "Burada oluşacak ihtiyaçlar, istihdam noktasında, işsizlik fonu hususu var zaten. Gerek kısmi çalışmada, gerek telafide, farklı destek teşvik mekanizmalarında bu var zaten. Ama sektör bazında oluşabilecek, talep bazında, süre bazında, gelişmelere dayalı artırılabilir, uzatılabilir, destek verilebilir." ifadelerini kullandı.

Mücbir sebep tanımının tüketici kredilerine de getirilebileceğini dile getiren Albayrak, bununla ilgili çalışmaların kurumlarca takip edileceğini belirterek, "Tabii ki tüketici kredileri özelinde de gerekiyorsa bu çerçevede mücbir sebep noktasında gerekli adımlar atılır. İlgili kurumlar çerçevesi içinde de bunu takip edebiliriz. Özellikle etkilendiğini beyan eden, tüm bu manadaki altyapıyı buna göre kurgulayabiliriz. Her türlü desteği vermek açısından... Amacımız bu sürecin etkisini vatandaşlarımız ve kurumlarımız açısından minimuma indirecek her türlü desteği sağlamak." diye konuştu.

"Şu an itibarıyla bu atımlar hakikaten kapsamlı adımlar"

Bakan Albayrak, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan Ekonomik İstikrar Kalkanı paketinin tutarının, çarpan etkisi de düşünüldüğünde 100 milyar liranın üzerinde olduğunu söyledi.

Albayrak paketin kaynağına ilişkin şu bilgileri verdi:

"Bu pakete baktığımızda ortaya çıkan bütçeden verdiğiniz imkanlar ayrı, toplam finansal sistemin içerisinde oluşturduğunuz finansal likiditeden verdiğiniz imkanlar ayrı, kamu olarak tahsilat noktasında belli bir noktada ortaya çıkan o likidite boşluğunu doldurmak için ortaya koyduğunuz imkanlar ayrı... Nitekim primlerde ve vergilerde yaptığımız bu fedakarlık şu 3 ay boyunca, 10 milyarlarca likiditeyi özellikle bu etkilenen sektörlerde bırakma noktasında imkanlar ayrı...

Dolayısıyla bu çerçevede baktığımızda, bu paketin boyutu likidite çerçevesi içerisinde Türkiye'nin 2020 için ortaya koyduğu mevcut bütçe performansı açısından bir risk teşkil etmiyor. Önümüzdeki süreçte farklı adımlar atmamız gerekiyorsa, gerek bütçe olarak gerek sübvanse olarak bu adımları da atarız. Ama şu an itibarıyla bu atımlar hakikaten kapsamlı adımlar."

"Sektörleri bugün paylaştık"

Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak, paket kapsamında Aile, Çalışma ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın belirlediği kriterlere göre ihtiyaç sahibi ailelere yapılacak nakdi yardımlar için ilave 2 milyar liralık bir kaynak oluşturulduğunu hatırlatarak, bunun detaylarının ilgili bakanlık tarafından açıklanacağını söyledi.

Pakete göre perakende, AVM, demir-çelik, otomotiv, lojistik-ulaşım, sinema-tiyatro, konaklama, yiyecek-içecek, tekstil-konfeksiyon ve etkinlik-organizasyon sektörleri için muhtasar ve KDV tevkifatı ile SGK primlerinin nisan, mayıs ve haziran ödemelerinin 6'şar ay erteleneceğini anımsatan Albayrak, stopajlarla ilgili şu açıklamada bulundu:

"Muhtasarın içinde stopaj da var. Kira stopajı diyorlar mesela o da var. Detayda sektörleri bugün paylaştık, dün akşam yayınlandı. Hazine ve Maliye Bakanlığı sitesinde, Gelir İdaresi sitesinde bu açıklandı. Sektörler için dediğimizde mesela; madende, mobilyada... Bunlardan bir kısmından talepler geliyor. Dediğim gibi genişleyebilir, artırılabilir. Bunlara çalışıyoruz.

Dinamik bir şekilde sektör temsilcilerinden gelenleri dinliyoruz. İsim vermeyeceğim, mesela, bir sektörümüz tam tersine pozitif etkilenmiş. Bu süreçten iyi para kazanıyor aslında. O da şimdi ulaşmış. Dedim ki, 'Ya onlar paraları çoktan almışlar, durumları da iyi.' Bu çerçevede şimdi 'Araya biz de girelim', 'Üç ay üç aydır, onun bir finansal maliyeti falan'... Bunu ciddi şekilde çalışmamız lazım. Ama etkilenen sektörlerimiz var."

"Hiç kimseyi mağdur etmeyeceğiz"

Metal ve madencilik sektörleriyle ilgili çalışma yapılabileceğini anlatan Albayrak, desteklere yalnız vergi ve SGK desteği konuları olarak değil likidite yönetimi olarak da bakmak gerektiğini söyledi.

Albayrak, zorda kalan sektörlerin, oluşturulan likidite havuzundan faydalanması için ayrı paketler çıkarılabileceğini belirterek, "Uygun maliyetli şekilde nakit akışı çalışıyoruz. Bunlar tabii ki bu süreçte bizim dikkatle takip edeceğimiz süreçler. İlişkili bakanlarımızdan, bakan yardımcılarımızdan geldikçe bakıyoruz, bunlar çalışılabilecek alanlar." bilgilerini verdi.

Albayrak, "Reel sektör üzerinde çok net söyleyeyim, bu süreçte hakiki manada etkilenen hiç kimseyi mağdur etmeyeceğiz." dedi.

"Yeni fırsatlar doğuracak"

Berat Albayrak, devletin vatandaşlarına destek olmak için var olduğunu belirterek, reel ekonomi paydaşları, yatırımcılar ve kurumların panik olmaması gerektiğini söyledi.

Tüm dünyanın etkilendiği koronavirüs salgınının bitmesinin ardından dünyada yeni bir dönemin başlayacağını ifade eden Albayrak, şöyle konuştu:

"Bakın şimdi çıtayı başka bir yere taşıyorum. Reel sektöre şunu söyledim, bu süreçten biz hızlı çıktıktan sonra, iyi ve başarılı bir şekilde çıktıktan sonra inşallah, küresel resimde bu süreçten olumsuz etkilenen ülkeler, sektörler ve firmalar... Yeni fırsatlar doğuracak. Hangi açıdan yeni fırsatlar doğuracak? Çok net söylüyorum, satın alma, ortaklık, uygun-ucuz altyapıyla ilgili, bilançoyu büyütme, pazarı büyütme, kapasiteyi büyütme... başka fırsatları da sunacak. Biz bunun için de hazırız."

"Bir tarafın değil herkesin kazanacağı çerçevede hareket edeceğiz"

Albayrak, paketle açıklanan destekler konusunda kamu bankaları adına taahhütte bulunabileceğini ifade ederek, "Kamu bankaları dün olduğu gibi bugün de yine çok güçlü bir şekilde sahada olacak." dedi.

Önceki gün bankacılık konusunda çeşitli tavsiye kararlarının alındığını ifade eden Albayrak, şöyle konuştu:

"Beklentimiz odur ki tüm bankacılık sektörü bu süreçten de güçlü bir şekilde, hem kendi kredibilitesini hem kendi piyasasını, pazar payını güçlendirerek çıkabilsin. Biz onu hep istiyoruz. Yoksa şimdi ne diyoruz; Merkez Bankası likidite sıkışıklığı olmasın diye alt banttan ucuz maliyetli ne veriyor, likidite veriyor. Bu likiditeyi alıyor gerekiyorsa KGF desteği de vereceğim ben. bunu da Meclis'ten inşallah geçecek. İşte pakette, geçti geçiyor. Bu çerçevede haftaya yasalaşıyor. Garanti devletten, likidite kurumlardan. Ee, aracı kurum olarak 8'den aldım, 9'dan aldım 15'ten, 20'den satayım. Olmaz. Orada makul olacağız. Makul maliyetlerle de bir tarafın değil herkesin kazanacağı çerçevede hareket edeceğiz... Bu manada kamu bankaları adına konuşuyorum, bu süreler yaşanmaması adına her türlü şeyi yapacağız.

Türkiye ekonomisi neleri atlattı... Bu süreçten de çıkacak. Bu manada Bankalar Birliği'nin dün verdiği pozitif mesajlarını da çok olumlu karşılıyorum."

(Sürecek)