Beyaz Saray Danışmanı'ndan Türkiye İçin Kara Tablo

Beyaz Saray Ekonomi Danışmanları Kurulu eski üyesi, dünyanın en iyi teknoloji üniversitesi olarak tanınan Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (M.I.T ) öğretim üyelerinden küresel ekonomi uzmanı Prof. Kristin J. Forbes, Türkiye gibi ülkelerin son birkaç ayda sert darbeler yemelerinde FED'in sıkılaşmasından daha önemli rol oynayan başka faktörlerin olduğunu savundu. Türkiye'nin, yatırımcıların dikkate aldığı ölçütlerin hiç birinde "iyi bir performans göstermediği" görüşünü de öne süren Forbes, TC Merkez Bankası'nın faizi artırma kararını "cüretkar bir adım" olarak niteledi. 

2000 yılları başlarında ABD Hazine Müsteşar Yardımcısı olarak da görev yapan Forbes, New York Times gazetesince yayımlanan makalesinde yükselen piyasalardaki sıkıntılardan ABD Merkez Bankası'nı (FED) sorumlu tutmak için acele edilmemesi gerektiğini savunurken Türkiye üzerinde duruyor.

Geçen hafta TC Merkez Bankası'nın yatırımcıları "şaşırtarak" faiz oranlarını bir kat artırdığını belirten Forbes, Merkezin bu kararı için "enflasyonu frenlemek ve piyasaları yatıştırmak için cüretkar bir adım" nitelemesini yaptıktan sonra Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ise "hisse fiyatlarındaki oynaklıktan ve liranın keskin değer kaybından "faiz lobisini' sorumlu tuttuğuna" dikkat çekiyor.

TEK SORUMLU FED DEĞİL

Forbes, Venezuella ve Brezilya'da üst düzey yetkililerce yapılan açıklamaları anımsatarak, "Türkiye, son dönemdeki piyasa çalkantılarından yabancıları sorumlu tutan tek ülke değil" dediği makalesinde Türkiye gibi ülkelerin son birkaç ayda sert darbeler yemelerinde, FED'in sıkılaşmasından daha önemli rol oynayan başka faktörlerin olduğunu savunarak bu bağlamda yapısal sorunlar, uygun olmayan politika uygulamaları ve küresel ekonomideki trendlere işaret ediyor.

Forbes şunları yazıyor:
"Türkiye, Sayın Erdoğan'ın müttefiklerini etkileyen bir yolsuzluk skandalı ile sivil özgürlükleri ve laikliği savunan gösteriler gibi siyasi meydan okumalar ile dev cari işlemler açığı sonucunda satış baskılarının ön sırada oldu."

"TÜRKİYE, YATIRIM ÖLÇÜTLERİNİN HİÇ BİRİNDE DEĞİL"

Prof. Forbes, yükselen piyasalarda yatırımcıların son birkaç ayda daha "sofistike" hale geldiğini, ülkelerin, döviz rezervleri, para birimlerindeki uyumsuzluklar, kredideki büyüme, enflasyon ve "sıcak para"ya bağımlılık gibi faktörlerle değerlendirildiğine dikkat çekerek "Maalesef Türkiye, bu ölçütlerin bir birinde iyi bir performans göstermiyor" dedi.

Hükümetin politika yanıtlarının da artan bir önem kazandığına işaret edildiği makalede "Türkiye'nin para biriminin değer kaybetmesine izin verirse ihracatçıları daha rekabetçi olacak, bu da zamanla büyümeyi güçlendirir ve cari açığını azaltır. Türkiye, sermaye kontrollerini getirirse eğer, bu uzunca bir süre büyümeyi yavaşlatır" görüşünü dile getiriyor.

Forbes, Türkiye'nin faiz oranları artırma yönündeki tercihinin de önümüzdeki birkaç çeyrekte büyümeyi yavaşlatacağını belirtirken "Ancak olumsuz etkisinin o kadar uzun bir süre sürmemesi lazım özellikle yatırımcıların hükümetin sağlam politikalarına bağlı olduğuna inanırsa eğer" sözlerine ekliyor.