Ekonomistler "Gezi Parkı Olaylarını" Yorumladı

Türk-Alman Ticaret ve Sanayi Odası (TD - IHK) Genel Sekreteri Suat Bakır, Taksim Gezi Parkı'nda ve bazı illerde yapılan protesto gösterilerinin ekonomiye yansımasına ilişkin, Alman yatırımcıları, üyeleri ve ortak kurumlarından negatif herhangi bir sinyal almadıklarını bildirdi.

Suat Bakır, AA muhabirine yaptığı açıklamada, TD - IHK olarak yaşanan olayları üzüntüyle izlediklerini belirterek, aşırı grupların halkın arasına girip demokratik hakların kullanılmasını şiddet göstererek suistimal ettiklerini kaydetti.

Başbakan Yardımcısı ve Başbakan Vekili Bülent Arınç'ın konu ile ilgili yaptığı açıklamayı takdir ettiklerini ifade eden Bakır, polisin orantısız müdahalesini kınadıklarını ve durumun bir an önce sakinleşmesini beklediklerini ifade etti.

Almanya'nın Türkiye'nin en büyük ticari ortağı olduğunu, Türkiye'de şu anda 5 bin 200 Alman şirketi bulunduğunu ve Almanya'da ise 92 bin Türk kökenli şirketin faaliyet gösterdiğini dile getiren Bakır, yatırımcıların Türkiye'nin iç siyasetini de yakından takip ettiğini kaydetti.

Bakır, Borsa İstanbul'un ilk reaksiyon olarak düşüşünden sonra, yine yükselmeye başlamasının pozitif bir sinyal olduğunu belirterek, "Bu mutlaka pozitif bir sinyal. Aynı zamanda Alman yatırımcılarından, üyelerimizden ve ortak kurumlarımızdan negatif herhangi bir sinyal almadık. Bundan dolayı şimdilik olayların Türkiye-Almanya arasındaki ticari ilişkilerine zarar vermeyeceğini beklemekteyiz" değerlendirmesinde bulundu.

ABD merkezli Commonwealth Foreign Exchange Piyasa Başanalisti Ömer Esiner ise, "Protestoların Türk ekonomisine olan etkisi, ne kadar süreceği ile yakından ilgili" dedi.

Esiner, protestoların ilk etkisinin Borsa İstanbul'da (BIST 100) yaklaşık yüzde 10,5'luk değer kaybıyla bu yılın en düşük seviyesine inmesiyle başladığını belirterek, protestoların hız kazanması halinde başka düşüşlere de sebep olabileceğini aktardı.

"Türk ekonomisi, Gayrisafi Yurtiçi Hasıla'da yüzde 6'lık payı olan cari açık nedeniyle kırılgan bir yapıya sahip" diyen Esiner, açığın kapatılması için büyük ölçüde yabancı sermaye ve portföy akışlarından kaynak sağlandığına işaret etti.

Esiner, ülke dışından gelecek olan sermaye girişinin Türk ekonomisi üzerindeki etkisinin göz ardı edilemeyeceğine dikkati çekerek, yaz aylarında turizm gelirlerinin düşme olasılığının riski artırabileceğini dile getirdi.

ABD Merkez Bankası'nın (Fed) ilerideki aylarda varlık alımlarını azaltacağı ihtimalinin de Türk piyasalarını etkileyebileceğini belirten Esiner, "Çünkü küresel yatırımcılar, riskli aktif değerler konusunda daha seçici davranıyorlar, bu nedenle yükselen piyasalardaki varlık tahsislerini azaltabilirler" yorumunu yaptı.

-"Dışarıdan sermaye girişi azalabilir"

Londra Merkezli finans kuruluşu Capital Economics'te yükselen piyasalar ekonomisti William Jackson da protestolar nedeniyle Türk ekonomisinin olumsuz etkilenebileceğini vurgulayarak, son dönemlerde Türk ekonomisindeki çıkışın daha düşük olması ve büyümenin yavaşlamasının söz konusu olabileceğine dikkati çekti.

Olayların Türk ekonomisine etkisinin, ne kadar süreceğine bağlı olduğunu ve bunun belirsizliğini koruduğunu aktaran Jackson, pazartesi günü Borsa İstanbul'da yaşanan düşüşün Türkiye'nin dışarıdan gelecek olan sermaye girişi konusunda sıkıntı yaşayabileceğini gösterdiğini savundu..

Jackson, Türkiye'nin cari açık için kaynak sağlama ve dış borcu azaltma anlamında dış finansal kaynaklara ihtiyacı olduğunu, yeterli yabancı sermaye girişi olmazsa, Merkez Bankası'nın para politikasında daralmaya gitmek zorunda kalabileceğini belirterek, bu durumun gelecek birkaç yıl için büyümenin beklenenden daha düşük olmasına yol açabileceğini söyledi.

Jackson, politik anlamda tansiyonu düşürmenin hükümetin işini kolaylaştıracağını, Türkiye'nin uluslararası standartlara göre az olan yurt içi tasarruf oranını artırmak, dış borçlanmayı azaltmak için yapısal reformlara ihtiyacı olduğunu kaydetti.

ABD merkezli Cumberland Advisors Genel Müdürü ve Portföy Yöneticisi Michael McNiven ise ekonomik büyüme ve finansal piyasa için gereken şartların en önemlilerinden birinin politik ve sosyal istikrar olduğunu belirterek, "Türkiye, Erdoğan hükümetiyle son birkaç yıldır istikrarlı bir hava yansıtmayı başardı. Uluslararası haberlere göre Başbakan'ın görevde olduğu süre boyunca ülkeyi geliştirdiğini gördük" dedi.

Geçen yıl iShares MSCI Turkey Invest Mkt Endeksi"nden yüzde 65,63 oranında bir kazanç sağlandığını kaydeden McNiven, "Gelişmekte olan piyasalara bakıldığında, laik ve Müslüman bir toplum olan Türkiye, yatırımcıların dikkatini çekiyor" değerlendirmesini yaptı.

McNiven, sosyal ve politik kargaşanın, ekonomik büyüme ve piyasa güveni üzerinde engel oluşturabileceğini kaydetti. - İstanbul