Lisanssız Elektrik Üretiminde Mevzuat Değişikliği

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) rekabetin korunması ve üretimin artırılması için lisanssız elektrik üretiminde değişikliğe gitti.

EPDK'dan yapılan yazılı açıklamada, lisanssız elektrik üretimi mevzuatında, piyasanın tabana yayılması, saha uygulamalarına ilişkin kaynakların gerçek piyasa oyuncularının eline geçmesi, şeffaflığın güçlendirilmesi ve hane halkı ihtiyaçlarına cevap verecek çatı uygulamalarının birçok gelişmiş ülke uygulamasında olduğu gibi geliştirilerek rekabet ve şeffaflığın artırılmasının hedeflendiği belirtildi.

"Lisanssız Elektrik Üretimi Yönetmeliği'ndeki" değişikliğin detaylarına yer verilen açıklamada, bağlantı kapasitelerinin gerçek yatırımcılara tahsis edilmesi amacıyla, rüzgar ve güneşe dayalı tesisler için başvuru tarihinden, işletmeye geçiş tarihine kadar pay devri yapılamayacağı, dağıtım şirketlerinin patronlarının ve yöneticilerinin yakın akrabaları, eşi, çocuğu ve çalışanları kendi dağıtım bölgelerinde lisanssız üretim faaliyetinde yer alamayacağı, projelerin üretim aşamasından önce el değiştirme ya da hisse devri işlemlerinin yapılamayacağı ifade edildi.

Yapılan düzenlemeyle "çantacılığın" önüne geçileceğinin vurgulandığı açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Vatandaşlar güneşten ürettiği elektriğin ihtiyaç fazlasını görevli tedarik şirketleri üzerinden sisteme kilovatsaatini 13,3 dolar centden satabilecek. Satış bedeli, görevli tedarik şirketleri tarafından vatandaşın bildirdiği banka hesabına aylık olarak ödenecek. Yatırımın tabana yayılması amacıyla, her bir trafo merkezinde rüzgar ve güneş enerjisine dayalı üretim tesisleri için her kişiye azami 1 megavat tahsis yapılmasına karar verildi. Düzenleme ile enerji kooperatifçiliğin yaygınlaştırılması amacıyla kooperatif, kooperatif birlikleri vasıtasıyla kurulan tesisler için yapılacak tüketim birleştirmelerinde üretim tesisleri için ortak sayısına bağlı olarak her tüketim tesisi için 1 megavatı geçmeyecek şekilde her bir trafo merkezinde maksimum 5 megavata kadar tahsisat yapılabilecek.

Rekabetin korunması için, dağıtım ve görevli tedarik şirketlerinin ortakları ve çalışanlarının kendi dağıtım bölgelerinde lisanssız üretim faaliyetinde bulunamayacak.Özellikle güneş enerjisine dayalı mesken uygulamalarına ilişkin üretim tesislerinin yaygınlaştırılması amacıyla gücü 10 kilovatsaate kadar olan üretim tesisleri, tarım ve kırsal kalkınma amaçlı kurulu gücü 300 kilovat olan üretim tesisleri, Köy İdareleri, Belediyeler, İl Özel İdareleri, Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgeleri, tarafından geliştirilen projelerinde kullandırılmak üzere, AB fonlarından sağlanan hibelerin etkin kullandırılması amacıyla, TEİAŞ tarafından her bir trafo merkezi bazında 5 megavat bağlantı kapasitesi tahsis edilmesini kararlaştırdı."

Açıklamada, mevcut uygulamada tamamı dağıtım şirketi çalışanlarından oluşan başvuruları değerlendirme komisyonunda değişikliğe gidildiği, buna göre, Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ), Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ (TEDAŞ) ve dağıtım şirketi temsilcisinden birer kişi olacak şekilde komisyonun yeniden oluşturulduğu belirtildi.

Kapasite başvuru süresinin de yeniden düzenlendiği açıklamada şu bilgilere yer verildi:

"Tüm başvuru sahiplerinin tahsis edilen kapasitelerden haberdar olması amacıyla, maksimum kapasitesi ilan edilmiş trafo merkezleri için herhangi bir nedenle ilave kapasite ortaya çıkması ya da verilen bağlantı anlaşması çağrı mektubunun herhangi bir nedenle sonlanması halinde, ortaya çıkacak bağlantı kapasiteleri için başvurular, kapasitenin ilan tarihinden itibaren üç ay sonra alınmaya başlanacak. Lisanssız şekilde üretilen elektriğin öz tüketiminin teşvik edilmesi amacıyla rüzgar ve güneş enerjisine dayalı üretim tesislerinin kurulu gücünün, ilgili üretim tesisi ile ilişkilendirilecek tüketim tesisinin sözleşme gücünün otuz katından fazla olamayacak. Dağıtım şirketleri arasında uygulama birlikteliğinin sağlanması amacıyla, üretim tesisinin, bağlanacağı mevcut şebekeye olan uzaklığı kurulu gücü; 0,499 megavat olan tesisler için beş kilometreden, 0,5 megavattan 1 megavata kadar olan tesisler için on kilometreden fazla olamayacak. Şeffaflığın sağlanması amacıyla, geçici kabulü yapılmayan trafo merkezi, dağıtım merkezi ve enerji nakil hattı için başvuru alınmayacak ve bağlantı görüşü verilemeyecek."

Lisanssız üretimi yönetmeliğine göre gerçek ve tüzel kişiler yenilenebilir kaynaklardan 1 megavata kadar elektrik üretebiliyor ve üretilen enerji kapsamında ihtiyaç fazlasını elektrik sisteme satabiliyor. Lisanssız üretim faaliyetleri kapsamında, Şubat 2016 itibarıyla 318 megavatlık güneş enerjisine dayalı üretim tesisi işletmeye geçti.