Prof. Dr. Ünsal Ban Açıklaması

DESAV (Dünya Ekonomik ve Stratejik Araştırmalar Vakfı) Başkanı Prof.Dr. Ünsal Ban, piyasalardaki risk iştahını etkileyen ana etkenlerden biri olan "ABD tarafındaki faiz tartışmaları"na değinerek; "Özellikle de Şubat dönemi tarım-dışı istihdam verisinin beklentilerin üzerinde gelmesinin ardından alevlenen tartışmaların sadece gelişmekte olan piyasalarda değil, gelişmiş piyasalarda da etkili olduğunu görüyoruz" dedi.

DOLAR BÜTÜN PARA BİRİMLERİNE KARŞI DEĞER KAZANIYOR

Prof.Dr. Ünsal Ban, doların geldiği durum hakkında değerlendirmeler yaparak, bu süreçte bir takım kişi ve kuruluşların dolardaki bu genel eğilimi sadece Türk Lirası'na özgüymüş gibi sunmaya çalıştığını söyledi. Ban; "Bu ortamda dolar, sadece Türk Lirası'na karşı değil, İngiliz Sterlini'nden Brezilya Reali'ne, Japon Yeni'nden Güney Afrika Randı'na kadar neredeyse bütün para birimlerine karşı değer kazanıyor.Dolar/TL kurunun 3,5, hatta 4 lira olacağını iddia edenlerden, 1994 ve 2000/2001'deki halimizden daha kötü duruma düşeceğimizi öne sürenlere kadar ne ararsan…"diye konuştu.

HER SEÇİM ÖNCESİ BİR "KRİZ" SENARYOSU VAR

Prof.Dr. Ünsal Ban, kriz tellallarının bu defa da "ekonomi" üzerinden kriz uygulamaya koyduklarını söyledi. Ban, senaryonun çok basit ve çökmeye mahküm olduğunun altını çizerek; "Doların 'küresel' boyuttaki artışına 'Türkiye'ye has'mış görüntüsü verip, bu görüntü üzerinden 'faiz lobisi'ne sert çıkan Cumhurbaşkanımız Sayın Erdoğan'ı hedef alıyorlar. Memlekette 'panik havası' meydana getirebilirlerse ekonomik istikrarı bozmuş olacaklar, ardından siyasal istikrar bozulacak, Türkiye o kara koalisyon günlerine geri dönecek, yine kriz, yine ithal bakan…ABD'de verilerin beklentilerden daha iyi gelmesi, ekonominin düzeldiğine yönelik görüşlerin ön plana çıkmasını sağladığı gibi faiz artışına ilişkin beklentileri de güçlendiriyor" ifadesini kullandı.

ABD'NİN FAİZ ARTIMINA GİTMESİ MÜMKÜN MÜ

Prof.Dr. Ünsal Ban, tüm dünya faiz indirime gidiyorken ABD'nin faiz artımına gitmesinin mümkün olup olmadığını değerlendirerek şunları dedi:

"2015 yılının başından bu yana küresel ekonomide yaşanan gelişmeleri incelediğimizde, 25'e yakın ülkenin faiz indirimine gittiğini gözlemliyoruz. İsviçre'den Çin'e, Kanada'dan Pakistan'a, İsveç'ten Hindistan'a, karakteristik özellikleri çok farklı olan ülkelerin genişletici politikalara yöneldiği karşımıza çıkıyor.Bilindiği üzere ABD, ekonomisindeki iyileşmeyi 2007 yılında ortaya çıkan mortgage krizinin ardından seri halde uyguladığı parasal genişleme programlarına borçlu. Bir başka ifadeyle, ekonomideki iyileşme, FED'in piyasaya sağladığı likidite sayesinde doların değerinin düşük tutulması ile ABD'li üreticilere sağlanan rekabet avantajından kaynaklanıyor."

FAİZLER ARTARSA…

Prof.Dr. Ünsal Ban, faizin bir anlamda paranın fiyatı olduğunu belirterek şöyle devam etti:

" Faiz yükselince ilgili para biriminin değeri, diğer para birimlerinin değerine kıyasla artış göstermektedir. Bu kapsamda, FED'in faiz artışına gitmesi halinde doların değer kazanacağı sonucuna ulaşılabilmektedir. Öte yandan, doların özellikle diğer ülkelerin faiz indirimine gittiği bir süreçte değer kazanması, ABD'li üreticilerin küresel pazardaki rekabet avantajlarını kaybetmesi anlamına gelmektedir."

KRİZ SENARYOLARI ÇÖKMEYE MAHKUM

Prof.Dr. Ünsal Ban, neredeyse tüm ülkelerin faiz indirimine gittiği ve para birimini daha rekabetçi bir konuma getirmek istediği bir süreçte, ABD'nin faiz artırımına gitmesinin çok da mümkün olmadığını söyledi. Ban; "ABD'de çok geniş bir kesimin 'Mevcut konjonktürde FED faizi artırırsa ilerleyen süreçte tekrar düşürmek zorunda kalır' görüşünü savunduğunu görüyoruz. Faizlerin artacağı beklentisine yaslanan 'dolardaki tırmanış'ın uzun soluklu olmayacağı yönündeki değerlendirmeler gittikçe ağırlık kazanıyor.Özetle, dolardaki yükseliş eğilimi uzun vadeli değil.Kriz senaryoları da çökmeye mahkum"şeklinde konuştu. - ANKARA