Tarım ve Gıdada Haziran Ayı Enflasyonu

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, tarım ve gıdada Haziran ayında Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) ve Tüketici Fiyatları Endeksinde (TÜFE) artış olduğunu bildirerek, "Tarım ve gıdada Haziran ayında üretici fiyatları yüzde 3.38, tüketici fiyatlarında gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1.82 arttı" dedi.

Bayraktar, yaptığı açıklamada, Haziran ayı enflasyonun üretici fiyatlarında yüzde 1.46, tüketici fiyatlarında yüzde 0.76 arttığını, üretici fiyatlarında Haziran ayındaki artışa rağmen, tarımda yıllık bazda enflasyon yüzde 4.28 ile yüzde 5.33 olan genel enflasyonun altında olduğunu, on iki aylık ortalamalara göre genel enflasyonun yüzde 3.18 iken, tarımda yüzde 0.33'te kaldığını vurguladı. Şemsi Bayraktar, genel ÜFE'nin Haziran ayında yüzde 1.46, geçen yılın Aralık ayına göre yüzde 2.46, yıllık bazda yüzde 5.23, 12 aylık ortalamalara göre yüzde 3.18 arttığını, tarımda üretici fiyatlarının Haziran ayında Mayıs ayına göre yüzde 3.38, Aralık ayına göre yüzde 6.88, geçen yıl Haziran ayına göre yüzde 4.28, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 0.33 arttığını belirtti. Bayraktar, genel TÜFE'nin Haziran ayında yüzde 0.76, geçen yılın Aralık ayına göre yüzde 4, yıllık bazda yüzde 8.30, 12 aylık ortalamalara göre yüzde 7.47 arttığını, tarımda üretici fiyatlarının Haziran ayında Mayıs ayına göre yüzde 1.82, Aralık ayına göre yüzde 5.24, geçen yıl Haziran ayına göre yüzde 12.88, 12 aylık ortalamalara göre yüzde 7.61 arttığını bildirdi.

Yıllık üretici enflasyonunun genel tarımda yüzde 4.28, tarım ve avcılıkta yüzde 4.61, balıkçılıkta yüzde 11.24 arttığına, ormancılık ve tomrukçulukta yüzde 12.03 gerilediğine dikkati çeken Bayraktar, "Haziran ayında aylık bazda tarım, avcılıkta yüzde 3.42, balıkçılıkta yüzde 7.83 artarken, ormancılık, tomrukçulukta yüzde 2.90 geriledi" dedi. Bayraktar, Haziran ayında üretici ve marketlerde fiyatı en fazla artan ürünlerin domates, sivri biber, patates, Antep fıstığı, yumurta, kuru soğan, yeşil soğan, kırmızı mercimek, dana eti ve kuru üzüm; fiyatı en fazla düşen ürünlerin ise karpuz, kiraz, yeşil fasulye, patlıcan, marul, kabak, maydanoz ve fındık olduğunu belirtti. Şemsi Bayraktar, "Market fiyatlarında en fazla fiyat düşüşü yüzde 37.59 ile karpuzda, en fazla fiyat artışı yüzde 103.23 ile domateste görüldü. Üretici fiyatlarında ise kirazın fiyatı yüzde 32.47 düşerken, domatesin fiyatı yüzde 113.91 arttı" dedi.

MARKET FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİMLER

Bayraktar, Haziran ayı itibarıyla market fiyatlarına bakıldığında; 8 üründe bir ay öncesine göre fiyat değişimi görülmezken, 12 üründe azalma, 17 üründe ise fiyat artışı olduğunu belirtti. Haziran ayında, havuç, kuru fasulye, yeşil mercimek, kuru incir, zeytin, zeytinyağı, mısırözü yağı, ayçiçeği yağı fiyatlarında değişim görülmezken, fiyat düşüşü yüzde 37,59 oran ile en fazla karpuzda olduğunu bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:

"Karpuzdaki fiyat düşüşünü yüzde 33.16 ile kiraz, yüzde 30.85 ile yeşil fasulye, yüzde 22.01 ile patlıcan, yüzde 18.52 ile marul, yüzde 14.36 ile kabak, yüzde 9.83 ile maydanoz, yüzde 4.89 ile salatalık, yüzde 4.42 ile fındık, yüzde 1.58 ile toz şeker, yüzde 1.25 ile nohut, yüzde 0.48 ile elma izledi.

Markette en fazla fiyat artışı ise yüzde 103.23 oran ile domateste görüldü. Domatesteki fiyat artışını yüzde 42.08 ile sivri biber, yüzde 30.78 ile patates, yüzde 18.16 ile Antep fıstığı, yüzde 16.67 ile yumurta, yüzde 13.77 ile kuru soğan, yüzde 10.82 ile yeşil soğan, yüzde 5,58 ile limon, yüzde 5.32 ile kırmızı mercimek, yüzde 4.24 ile tavuk eti, yüzde 2.99 ile dana eti, yüzde 2.87 ile pirinç, yüzde 2.58 ile kuru kayısı, yüzde 1.89 ile kuru üzüm, yüzde 0.97 ile süt, yüzde 0.58 ile kuzu eti, yüzde 0.39 ile çilek takip etti."

ÜRETİCİ FİYATLARINDAKİ DEĞİŞİMLER

Haziran ayındaki üretici fiyatlarına bakıldığında; 12 üründe fiyatlar bir ay önceki fiyatlara göre değişmezken, 10 üründe azalma, 11 üründe ise fiyat artışları olduğu bilgisini veren Bayraktar, şöyle devam etti: "Haziran ayında, salatalık, havuç, limon, elma, kuru fasulye, nohut, yeşil mercimek, pirinç, kuru kayısı, kuru incir, süt ve zeytin fiyatlarında değişim meydana gelmedi. Fiyat düşüşü yüzde 32.47 oran ile en fazla kirazda görüldü. Kirazdaki fiyat düşüşünü yüzde 30,95 ile karpuz, yüzde 24.30 ile yeşil fasulye, yüzde 23.81 ile maydanoz, yüzde 17.92 ile patlıcan, yüzde 9.64 ile fındık, yüzde 5.93 ile çilek, yüzde 5.43 ile marul, yüzde 3.85 ile kabak, yüzde 1.63 ile kuzu eti izledi. Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 113.91 oran ile domateste görüldü. Domatesteki fiyat artışını yüzde 55.76 ile sivri biber, yüzde 49.55 ile patates, yüzde 26.15 ile yumurta, yüzde 23.81 ile kırmızı mercimek, yüzde 14.49 ile kuru soğan, yüzde 11.11 ile zeytinyağı, yüzde 8.33 ile yeşil soğan, yüzde 7.58 ile Antep fıstığı, yüzde 3.82 ile dana eti, yüzde 2.56 ile kuru üzüm takip etti."

FİYAT DEĞİŞİMLERİNİN NEDENLERİ

Bayraktar, fiyatı artan ürünlere bakıldığında, domatesteki fiyat artışının üretimde geçiş dönemi olması nedeniyle arzdaki daralmadan kaynaklandığını, tarla ürünlerinin tam olarak piyasaya arzı ile birlikte önümüzdeki günlerde domates fiyatlarının düşmesinin beklendiğini, sivri biberde de benzer bir durum söz konusu olduğunu belirtti. Patateste görülen fiyat artışının da arzdaki daralmadan kaynaklandığını bildiren Bayraktar, şunları kaydetti: "Geçen sezon yaşanan pazarlama problemleri nedeniyle fiyatı çok düşen patatesin bu yıl az ekilmesiyle patates ekim alanlarında bir miktar daralma yaşandı. Rekoltede düşüş beklenmektedir. Piyasada yer alan patatesler yazlık çeşitlerdir. Bu durum doğal olarak patates fiyatlarına yansıdı. Kuru soğanda kışlık ürünlerin hasadı henüz başlamamış olup, arzın yazlık çeşitlerden sağlanması fiyat artışında etkili oldu. Kırmızı mercimekte geçen aya göre görülen fiyat artışı üretimin yoğun olarak yapıldığı Güneydoğu Anadolu Bölgemizde üretim döneminde yeterli yağışın olmamasını yanı sıra, hasat dönemine yakın gerçekleşen aşırı yağışlar ürün kaybına yol açarak rekoltede düşüşe yol açtı. Yumurta ve dana etinde yem maliyetlerindeki artış fiyatlara yansıdı."

Şemsi Bayraktar, Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak, üreticiden tüketiciye, halkın tamamını yakından ilgilendiren gıda fiyatlarındaki değişimleri takip etmeye ve kamuoyunu doğru bilgilendirme amacıyla açıklama yapmaya devam ettiklerini bildirdi. - ANKARA