Tgdf Liderler Ağı Gıda Atığının Önlenmesi Konusunda Kararlı

Tarladan sofraya uzanan gıda tedarik zincirinin liderleri, gıda atıklarının sıfırlanması konusunda harekete geçti. Ankara'da düzenlenen Sıfır Gıda Atığı Liderler Ağı toplantısı sonrasında yayınlanan deklarasyonda ülkemizde gıda atıklarının boyutuna dikkat çekilerek sorunlar ve bunların çözümleri vurgulandı.

Dünyanın en büyük problemlerinden gıda kayıp ve atıkları konusunda, Türkiye'de de ciddi bir girişim başlatmayı amaçlayan Sıfır Gıda Atığı Liderler Ağı, toplantısı Ankara'da düzenlendi. Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF) ve İngiltere Kraliyet Mühendislik Akademisi tarafından organize edilen toplantıya gıda tedarik zincirinin kamu, özel sektör ve akademi ayağından birçok temsilci katıldı. Toplantıda kamu adına Tarım ve Orman Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan yetkililer birer konuşma yaparken, sektörü ve sivil toplumu temsilen Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü, Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu, Türkiye Perakendeciler Federasyonu, lojistik sektörü ve çiftçi temsilcileri konuyla ilgili sunum yaptı. Oluşumun akademi ayağında ise Ankara Üniversitesi, Türk-Alman Üniversitesi, İngiltere Sussex ve Cranfield Üniversiteleri ile Danimarka Aalborg Üniversitesinden konuşmacılar toplantıya katkı sağladı.

Toplantıda yapılan bilgilendirmede; gıda tedarik zinciri, yiyeceklerin tarladan soframıza gelene kadar geçirdiği tüm aşamaları kapsayan geniş bir ağ. Gıdalar tarlada üretilip hasat ediliyor, depolanıyor, işleniyor, taşınıyor, satışa sunuluyor ve nihayetinde tüketicilerin mutfağına ulaşıyor. Bu aşamaların her birinde gıda kayıp ve atıkları yaşanabiliyor. Türkiye'de her yıl ortaya çıkan gıda kayıp ve atığının 26 milyon ton civarında olduğu hesaplanıyor. Bu durum sadece Türkiye'yi değil, dünya üzerinde açlığın ve yetersiz beslenmenin görüldüğü her yeri ilgilendiren bir insanlık sorunu. Uzmanlar, gıda kayıp ve atıklarının önlenmesi konusunda ciddi bir adım atılabilmesinin ön şartının, gıda tedarik zinciri içerisindeki tüm halkaların birbiri ile iletişim ve işbirliği içerisinde çalışabilmesi olduğunu vurgulanıyor. Bu amaçla, Türkiye'de gıdanın paydaşlarını bir araya getiren Sıfır Gıda Atığı Liderler Ağı, konuyla ilgili bilgileri ve çözüm önerilerini içeren bir deklarasyon da yayınladı. Sektörün tüm paydaşları yanında, akademisyenlere, kamu yetkililerine ve tüketicilere bir çağrı niteliği taşıyan belgede şu sözlere yer verildi:

"Türkiye'de Her yıl 26 milyon ton gıda israf oluyor"

"Türkiye'de her yıl ortaya çıkan gıda kayıp ve atıklarının 26 milyon ton civarında olduğu düşünülmektedir. Bu atıklar gıda tedarik zincirini oluşturan tarımsal üretim, hasat ve depolama, gıda işleme, ambalajlama, dağıtım, perakende ve tüketim aşamalarında ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla gıda kayıp ve atıkları ile mücadele, öncelikle çiftlikten çatala gıda tedarik zincirinin paydaşları olan çiftçiler, tüccarlar, gıda işletmecileri, nakliyeciler, perakendeciler ve tüketicilerin tek tek ve işbirliği içerisinde bütünleşik çabalarını gerektirmektedir.

Gıda tedarik zincirinin bu yöndeki çabalarına ilgili mevzuat, teşvikler ve kaynak aktarımı yolu ile destek olmak kamuya, bu çabalara yenilikçi araştırma ve geliştirme faaliyetleri ile yol göstermek ise akademiye düşmektedir. Gıda kayıp ve atıkları ile mücadele ancak kamu, özel sektör, akademi, sivil toplum kuruluşları ve tüketicilerin topyekün işbirliği ile mümkün olacak ve sonuca ulaşacaktır.

Gıda kayıp ve atıklarının önlenmesi konusunda gıda tedarik zincirinin tüm aşamalarında ciddi bilgi, teknoloji ve kaynak eksikliği vardır. Gıda kayıplarının ekonomik, sosyal ve çevresel boyutları düşünüldüğünde, toplumun ve kamunun yeterli farkındalığa sahip olmadığı da görülmektedir.

"Çözüm; sektör, akademi ve kamunun işbirliği"

Gıda tedarik zincirinin her halkası, gıda kayıp ve atıkları ile mücadele konusunda kendi başına sorumlu olduğu kadar, zinciri oluşturan diğer halkalar ile de işbirliği içerisinde çalışmak zorundadır. Bu çalışmaların sürdürülebilir sağlam bilimsel temellere oturması, gerekli bilgi, deneyim ve teknolojinin ortaya koyularak sorunların çözümü yönünde gıda tedarik zincirine yol gösterecek kurum akademidir. Gıda tedarik zinciri paydaşlarının ve akademinin işbirliği ile ortaya koyulan çözümlerin hayata geçirilebilmesi için gerekli teşvik ve kaynak aktarımının yapılması ile mevzuatın oluşturularak gerekli yaptırımların belirlenmesi kamu kurumlarının sorumluluğundadır. Gıda tedarik zinciri, akademi ve kamu kurumlarının işbirliği içerisinde sıfır gıda atığı hedefine doğru sürdürülebilir ve somut adımlar atabilmesinin şartı, çiftçiden tüketiciye tüm paydaşlarda konuyla ilgili farkındalığın oluşturulması ve belli hedeflere dayanan; akademi, özel sektör ve kamu tarafından desteklenen bir ulusal gıda kaybı önleme yol haritasının ortaya koyulmasıdır. Bu konuda sorumluluk özel sektöre ve kamuya düşmektedir". - ANKARA