Üretimde Fındık Sevindirdi, Antep Fıstığı Üzdü

MERVE ÖZLEM ÇAKIR - Türkiye'de 2017 yılında önceki yıla göre fındık üretimi yüzde 60,7, yeşil mercimek üretimi yüzde 50, zeytin üretimi yüzde 21,4 artarak üreticisini sevindirirken, Antep fıstığı üretiminde görülen yüzde 54,1'lik ve kırmızı biberdeki yüzde 21,6'lık gerileme çiftçiyi üzdü.

AA muhabirinin Türkiye İstatistik Kurumunun bitkisel ürün verilerinden yaptığı derlemeye göre, geçen yıl tahıllar grubunda üretim miktarı yüzde 2,4 artışla 35,3 milyon tondan 36,1 milyon tona yükseldi.

Bu grupta en yüksek üretim artışı yüzde 6 ile arpada görüldü. Geçen yıl arpa üretimi 7,1 milyon ton oldu. Buğday üretimi yüzde 4,4 artışla 21,5 milyon ton olarak kayıtlara geçti.

Tahıllar grubunda en fazla üretim azalışı ise yüzde 7,8 ile dane mısırda yaşandı. Dana mısırda üretim miktarı 2016'da 6,4 milyon tonken, geçen yıl 5,9 milyon tona geriledi. Bu ürünü yüzde 2,2 düşüşle çeltik izledi. Çeltik üretimi geçen yıl 900 bin tona indi.

Patates üretim miktarı da son bir yılda yüzde 1,1 artışla 4,8 milyon tona çıktı. Son zamanlarda ilgi gören tatlı patateste üretim miktarı yüzde 102,8 artışla bin 393 tona yükseldi.

Kuru baklagilde üretim miktarı ortalama yüzde 7,7 artarken, bu grupta en büyük artış yüzde 50 ile yeşil mercimekte görüldü. Bu ürünü yüzde 15,9'luk artışla kırmızı mercimek takip etti. Nohut üretimi yüzde 3,3 artarak 470 bin tona, kuru fasulye üretimi ise yüzde 1,7 artarak 239 bin tona çıktı.

- Zeytin üretimi yüzde 21,4 arttı

Yağlı tohumların üretim miktarı da yıllık bazda yüzde 8,7 artarak 2,4 milyon tona ulaştı.

Bu ürünlerden ayçiçeğinin üretim miktarı yüzde 17,6 artışla 2 milyon tona yaklaştı. Yağlı tohumlar arasında üretim miktarı en fazla azalan ürün ise yüzde 52 ile kolza oldu. Üretim soyada yüzde 15,2, aspirde yüzde 13,8 azaldı.

Tütün de üretim miktarı artan bitkisel ürünler arasında yer aldı. Geçen sene önceki yıla göre yüzde 7,8 artış gösteren tütün üretimi, geçici verilere göre 80 bin tona yükseldi.

Şeker pancarı üretimi ise 2017'de yüzde 6,3 artışla 19,6 milyon tondan 20,8 milyon tona çıktı.

Tekstil sektörünün ana ham maddelerinden kütlü pamukta üretim 2016'ya göre yüzde 16,7 arttı. 2016'da 2,1 milyon ton olan kütlü pamuk üretim miktarı, 2017'de 2,5 milyon tona yaklaştı.

Zeytinde de üretim yüzde 21,4 artışla 1,7 milyon tondan 2,1 milyon tona çıktı.

Yaş çay üretimi ise söz konusu dönemde yine geçici verilere göre yüzde 3,7 gerilemeyle 1,3 milyon tona düştü.

Kuruyemişlerden fındık, badem ve cevizin üretimi artarken, Antep fıstığı ve kestane üretimi azaldı. Fındık üretimi yüzde 60,7 artarak 675 bin tona, ceviz üretimi yüzde 7,7 artışla 210 bin tona, badem üretimi yüzde 5,9 artarak 90 bin tona çıktı.

Bu dönemde Antep fıstığı üretim miktarı yüzde 54,1 düşüşle 78 bin tona, kestane üretim miktarı ise yüzde 2,9 azalarak 63 bin tona geriledi.

Baharat bitkileri arasında en yüksek paya sahip olan kırmızı biber üretimi de söz konusu dönemde yüzde 21,6 azalarak 179 bin tona düştü.

- Domates ve hıyar üretimi arttı

Ülkenin sebze üretimi miktarı son bir yılda yüzde 1,8 artış göstererek 30,8 milyon tona ulaştı. Bu dönemde kuru soğan üretimi yüzde 0,5 artarak 2 milyon 131 bin tona, kuru sarımsak üretimi de yüzde 11,6 yükselişle 121 bin 805 tona çıktı.

Sofraların vazgeçilmezi domatesin üretimi yüzde 1,2 artarak 12,8 milyon ton, hıyarın üretimi yüzde 0,9 artışla 1,8 milyon ton olarak gerçekleşirken, sivri biber üretim miktarı yüzde 2,3 geriledi. Söz konusu dönemde patlıcan üretimi ise yüzde 3,5 artışla 884 bin ton oldu.

Baklagil sebzelerin üretimi yüzde 0,9 düşüş gösterdi. Bunlar arasında üretim payı en yüksek olan fasulyede üretim yıllık bazda yüzde 1,3 gerileyerek 630 bin tona düştü.

- Üzüm, muz ve limon üretimi arttı

Meyve üretimi son bir yılda yüzde 9,7 artış gösterdi. Bu dönemde, kayısı üretimi yüzde 34,9 artarak 985 bin tona, elma miktarı yüzde 3,6 artışla 3 milyon tona, üzüm üretimi yüzde 5 artışla 4,2 milyon tona, şeftali üretimi de yüzde 14,4 artışla 771 bin tona çıktı.

Aynı dönemde limon üretimi yüzde 18,4 artışla 1 milyon tonu aşarken, portakal üretimi yüzde 5,4 yükselişle 1 milyon 950 bin tona, muz üretim miktarı ise yüzde 20,6 artışla 369 bin tona ulaştı.