Küllerinden Doğan Bir Yapı: Biosphere Of Montreal

Kanada'nın Quebek eyaletine bağlı bulunan Montreal kenti, 1967 yılında Expo 67'ye ev sahipliği yaptı. Expo 67 hazırlıkları sırasında Dünyanın her yerinden ziyaretçilere açılacağı düşünülen Montreal kenti, dikkat çekici bir tasarımla taçlandırıldı. ABD hükumeti tarafından görevlendirilen ünlü mimar Richard Buckminster Fuller, kente göz alıcı bir tasarım inşa ederek dikkat çekmeyi başardı. Yaptığı kubbe tasarımlarıyla ünlü olan Fuller, bu defa başyapıt olarak adlandırılabilecek, oldukça büyük ve ilginç bir yapı inşa etti.

ABD, Kanada'da büyük ilgi uyandırdı

Mimari beceriler sayesinde kısa zamanda fuarda en çok ilgi çeken yapı olan Biosphere of Montreal, oldukça karmaşık bir görünüme sahipti. Dışarıdan bakıldığında bir küreyi andıran yapı 61 metre yüksekliğinde ve 76 metre çapa sahip olmasıyla dikkat çekti. Yapımında yaklaşık 1900 akrilik panel kullanılan yapı, güçlü çelik dış cephe ile kaplı.

ABD'yi temsil etmek üzere hayata geçirilen yapı, yaklaşık 5.6 milyon ziyaretçi alarak başarısını kanıtladı. İçerisinde Amerikan sanat eserlerinin sergilendiği Biosphere of Montreal, dışarıdan bakıldığında büyük, parlak bir mücevhere benzetildi.

Fuarın son bulmasıyla birlikte sökülmesi planlanan yapı, çeşitli bütçe kısıtlamalarının da katkısıyla ABD tarafından Montreal kentine hediye edildi. Birkaç yıl boyunca sergi alanı olarak kullanılmaya devam edilen yapı, 1976 sırasında yapısal yenilenme planına dahil edildi. Yenileme çalışmaları sırasında oluşan bir kaza sonucu çıkan yangın önlenemedi ve kısa sürede tüm yapıyı sardı. Kullanılan şeffaf akrilik yüzeyin tamamının erimesine sebep olan büyük yangında, dışarıya bir alev topu görüntüsü yansıdı. Yangının sonunda yalnızca dış yüzeyindeki çelik iskelet kalırken, 1990 yılına dek yapıya giriş yasaklandı.

Biosphere of Montreal, eski sanat dolu günlerine geri döndü

1990 yılında Environment Canada, kendi biyosferini kurmayı düşünerek bu yapıyı 17.5 milyon dolara satın aldı. Beş yıl süren yenileme çalışmalarının ardından 1995 yılında Biosphere of Montreal yeniden kullanıma açıldı. Orijinal plana bağlı kalınarak yeniden hayata geçirilen proje, Montreal'in özlenen mücevher görünümlü binasına kavuşmasını sağladı.

Bugün hala ziyarete açık olan mükemmel yapı, 1995 yılından bu yana pek çok sergiye ev sahipliği yaptı. Her yaştan ziyaretçi için farklı etkinlik ve gösterilerin yapıldığı binada özellikle interaktif etkileşimli aktiviteler düzenlendi. Yeniden kullanılmaya başlanması ile birlikte çevrede oluşan güvenlik kaygısı sebebiyle, çok sayıda önlem alındı. Binada güvenliğin sağlanması, çevre yapılar ve ziyaretçilerin korunması için alınan tedbirler önemli ölçüde arttırılırken, yapıya duyulan güven de günden güne artış gösterdi.