Altın, 4 Bin Yıl Önce de En Gözde Yatırım Aracıymış

ORHAN CANBULATEL - Günümüzün en gözde yatırım araçlarından altının, bu önemini binlerce yıldır sürdürdüğü belirlendi.

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Sümeroloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cahit Günbattı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, değişik yörelerde yapılan araştırmalarda, Anadolu'da madencilik faaliyetlerinin milattan önce 3 binden çok önce başladığının tespit edildiğini söyledi.

Hemen her Kültepe tabletinde geçen gümüşün de para olarak kullanılan maden olduğunu ifade eden Günbattı, Asurlu tüccarların getirdikleri malları ya doğrudan gümüş ve altın karşılığında sattıklarını ya da bakır, hububat, yün ile takas yaptıklarını kaydetti.

Günbattı, Anadolu'da elde edilen büyük miktarda gümüş ve altının mühürlenmiş paketlerde, daha küçük miktardakilerin ise mühürlenmiş demetler halinde taşındığını belirterek, bu konuda elde edilen iki kayıttan birinde, 9 kişiye yaklaşık 360 kilogram, 8 kişiye de 540 kilogram gümüş gönderildiğini, bu örneklerin, Anadolu'dan Asur'a taşınan servetin büyüklüğünü gösterdiğini anlattı.

Altının da tüccarların Asur'a götürmek için büyük çaba gösterdiği temel maden olduğunu dile getiren Günbattı, "Asur'da büyük şirketlerin ana sermayesini teşkil eden altın, en gözde yatırım ve borç ödeme aracıymış. Anadolu'da bir şegel (8 gram) altın, 8-10 şegel gümüşle değiştiriliyordu. Asur'da da aşağı yukarı Anadolu'daki değer üzerinden işlem görüyordu. İki Asurlu arasındaki bir yazışmadan, içerdiği gümüşü ayrıştırmak için altının Hahhum sarayında eritildiğini öğreniyoruz" diye konuştu.

Asurlu olmayana altın satışı yasak

Prof. Dr. Cahit Günbattı, Asurlu olmayanlara altın satılmadığını, Kültepe Höyüğü'nde bu konuda Asur kralının Kaniş karumuna yazdığı bir mektubun da bulunduğunu kaydederek, mektupta, "Asurlular kendi aralarında altın satabilirler fakat stelin sözleri gereğince kim olursa olsun hiçbir Asurlu Akadlıya, Amurruluya veya Subarlıya altın satmayacak. Kim böyle yaparsa canlı kalmayacak" denildiğini söyledi.

Günbattı, başlıca altın cinslerinin de "iyi altın (huraşum damgum), kaliteli altın (huraşum pasallum), çok kaliteli altın (huraşum pasallum damgum), orta kalitede altın (huraşum kubursinnum), kırmızı altın (huraşum samum) ve beyaz altın (huraşım puşium)" olduğunu sözlerine ekledi. - Kayseri