Bangladeş, Konfeksiyon Sektöründe Çalışan Kadınların Omuzlarında Yükseliyor

MURAT ÜNLÜ - Pek çok ünlü firmanın ürünlerinin hazırlandığı konfeksiyon sektöründe son iki yılda meydana gelen büyük kazalarla uluslararası baskı altında bulunan Bangladeş, bu sektörde aylık 39 dolara çalışan kadınlar sayesinde büyüyor.

Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) Bangladeş'te daha iyi istihdam koşulları oluşturulması konusunda hazırladığı rapora göre, ülkede son 20 yılda elde edilen ekonomik büyüme, hazır giyim sektörü sayesinde gerçekleşti.

Ülke 1990 yılında küresel konfeksiyon ihracatının yüzde 0,6'sını yaparken, bu oran 2011 yılında yüzde 4,8'e çıktı. Diğer taraftan Bangladeş 2000-2010 yıllarında ortalama yüzde 6 büyüdü.

Fakat sektöre ilişkin gerekli yasal düzenlemelerin yapılmaması kötü çalışma koşullarına sebep oldu ve iş kazaları meydana geldi. Kasım 2012'de bir fabrikanın yanması sonucunda 117 kişi hayatını kaybetti. Nisan 2013'te ise pek çok konfeksiyon atölyesinin bulunduğu bir binanın çökmesi sonucu 1129 işçi hayatını kaybetti, yüzlercesi yaralandı.

Bangladeş hükümeti son 6 ayda sağlık ve güvenlik konularında bazı somut adımlar atsa da fabrikalarda ve atölyelerdeki kötü çalışma koşulları devam ediyor. Diğer taraftan, Bangladeş'in sosyal güvenlik sistemi 2010 verilerine göre, şehirlerde yaşayan nüfusun yüzde 10'undan daha azını kapsıyor.

Kapsamlı düzenlemeler gerekli

Rapora göre, kapsamlı iş piyasası düzenlemeleri ve sosyal politikalar benimsenmezse Bangladeş ekonomik gelişme ivmesini sürdüremeyecek.

Raporda, hazır giyim sektöründe yapılacak düzenlemelerin ihracatı artırmaya devam edeceği ve özellikle iş arayan genç nüfusun istihdamını sağlayarak bu gençlerin ülke dışına çıkmasını engelleyebileceği belirtildi.

Ülkede son 10 yılda iş gücündeki artışın ortalama yıllık iki milyon kişi olduğuna işaret edilen raporda, ancak bunların yıllık ortalama 200 bininin iş bulabildiği kaydedildi. Ülkede 2000 yılında yüzde 75 düzeyinde olan kayıt dışı istihdamın ise 2010 yılında yüzde 87'ye yükseldiğine de dikkat çekildi.

Konfeksiyon sektöründe ilk işe başlayanlar için ödenen 39 dolar aylık ücretin artırılması gerektiği de ifade edilen raporda, bu konuda oluşturulan Asgari Ücret Komisyonu'nun bu ay sunacağı önerilerin dikkate alınması istendi.

Kadınların hazır giyim sektöründe çalışan işçilerin yüzde 80'ini oluşturduğu bildirilen raporda, sektörde kadınlara erkeklerden daha az ücret ödendiğine de işaret edildi.

Kadınların Bangladeş ekonomisinin gelişmesine büyük katkı sağladığı vurgulanan raporda, sektörel düzenlemelerin sağlıklı yürüyebilmesi için hükümet tarafından yıl sonuna kadar istihdam edilmeleri taahhüt edilen 200, gelecek yıl için taahhüt edilen 800 iş müfettişinin de bir an önce işe alınmasının gerektiği kaydedildi. - Cenevre