BM Güvenlik Konseyi İran'a Yeni Yaptırımlar Uygulanmasını Kabul Etti

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, nükleer silah elde etmeye çalıştığı öne sürülen İran'a yeni yaptırımlar getirilmesini ilişkin 3. karar tasarısını 14 oya karşı 1 çekimser oyla kabul etti. Bir yılı aşkındır uygulanan yaptırımları daha da arttıran karar, İran'ın nükleer programıyla ilgisi bulunduğu belirtilen kişi ve kurumların ülke dışındaki mal varlıkları dondurulmasını ve bu ülkeye hassas teknoloji satılmasının engellenmesini öngörüyor.

BM Güvenlik Konseyi, İran'a yeni yaptırımları görüşmek üzere bugün toplandı. Önce kapalı ardından da basına açık olarak yapılan toplantıda Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi temsilcisi ABD, Çin, Fransa, İngiltere ve Rusya ile konseyde bulunmayan Almanya'nın geçen aylarda üzerinde anlaştığı yeni yaptırım tasarısı ele alındı. Toplantının basına açık bölümünde ilk söz verilen İran'ın BM Daimi Temsilcisi Muhammed Khazaee, "İran'ın nükleer faaliyetleri barışçıldı, öyle ve öyle da kalacak. Kesinlikle uluslararası barışı tehdit etmiyor. Bu yüzden BM Güvenlik Konseyi'nin alanına girmiyor" dedi. İran'ın faaliyetlerinin barışçıl olduğunun IAEA tarafından kabul edildiğini ve bunun son raporda da gözüktüğünü kaydeden Khazaee, "Gerçekte, dünya çapındaki insanlar Güvenlik Konseyi'ne dair güvenlerini yitirdi ve Konsey'in hareketlerinin, kendi gündemlerini ilerletmek için bir kaç gücün etkisi altında alındığını düşünüyor" diye konuştu.

ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Zalmay Halilzad, konseyin harekete geçmesi gerektiğini, çünkü İran'ın uranyum zenginleştirme çalışmalarına devam ettiği ve derinleştirdiğini söyledi. Halilzad, "İran'ın muazzam derecede faaliyetlerini genişletmesi ve zenginleştirilmiş nükleer yakıtı test etmesi, bu zenginleştirme çalışmalarının nihai amacı konusundaki endişeleri arttırıyor. İran'ın gizlice nükleer programını gerçekleştirmekte olduğunu savunan Halilzad, "İran'ın silah yapımı konusundaki çalışmaları ile ilgili bir sonuca varmalıyız" ifadesini kullandı.

İngiltere'nin BM Daimi Temsilcisi John Sawers, ABD, Çin, Fransa, İngiltere ve Rusya ile konseyde bulunmayan Almanya'nın, AB Dış Politika Şefi Javier Solana'nın İran'ın Nükleer Arabulucusu Said Celili ile görüşmeleri yeniden başlatmak ve nükleer çıkmazı çözmek için biraraya gelmesini istediğini duyurdu. Nükleer faaliyetlerine son vermesi için İran'a 2006 yılında önerilen teşvik paketinin daha da genişletileceğini kaydeden Sawers "Bizim teklifimiz, İran'ın bölgede tatmin edici siyasi, güvenlik ve ekonomik yarar sağlamasını içeriyor" dedi.

Çin'in BM Daimi Temsilcisi Wang Guangya, İran'ı IAEA ve Güvenlik Konseyi kararlarına mümkün olan en kısa sürede uymaya çağırdı.

Toplantı sonunda gazetecilere açıklamalarda bulunan ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Zalmay Halilzad, İran'ın hassas teknoloji ürünlerine sahip olunmasına ve nükleer silah üretimine yaklaşmasına izin verilmesinin bölge için çok tehlikeli olduğunu söyledi. Tasarının amacının İran'ın bu tür faaliyetlerde bulunmasını engellemek olduğunu kaydeden Halilzad, aksi halde yaptırımların daha da artacağı uyarısında bulundu.

İngiltere'nin BM Daimi Temsilcisi John Sawers, kararın içeriğinden bahsederek, Solanı'nın Celile ile görüşeceğini ifade etti. Almanya'nın BM Daimi Temsilcisi Thomas Matussek, "Mesaj açık: Senin izolasyondan kurtarmamıza yardım et. Uluslararası topluluğun bir üyesi olarak İran ile çalışmak ve onun barışçıl nükleer faaliyette bulunması hakkını destekliyoruz" diye konuştu. Fransa BM Daimi Temsilci Jean-Pierre Lacroix kararı memnuniyet ile karşıladıklarını, bu sonucun alınmasında Almanya ve İngiltere ile çok çalıştıklarını söyledi.

Çekimser oy veren Endonezya'nın BM Daimi Temsilcisi Marty Natalegawa ise daha fazla yaptırımın bir faydası olmayacağını ifade etti. Rusya Temsilcisi Vitaly Churkin de İran ile ABD, Çin, Fransa, İngiltere, Rusya ve Almanya'nın çaba göstermesi durumunda sorunun çözüleceğini kaydetti.

Bugün alınan karar İran'a nükleer faaliyetlerini durdurmak için 3 ay süre veriyor. Aksi halde İran'ın nükleer faaliyetleri ile ilgili bulunan kişi ve kurumlar mercek altına alınarak, mal varlıkları donduruluyor ve bazı seyahat yasakları getiriliyor.

(ESN-KK-KK-D)