Bosna Hersek'teki Sel Felaketi

KAYHAN GÜL - Yüzyılın en büyük sel felaketinin yaşandığı Bosna Hersek'te, sel sularının çekilmeye başlamasıyla birlikte, felaketin neden olduğu zararın bilançosu netlik kazanmaya başladı.

Ülke topraklarının beşte birinin sellerden zarar gördüğü ve onbinlerce insanın evlerini terk etmek zorunda kaldığı felakete dair Avrupa-Atlantik Afet Müdahale Eşgüdüm Merkezi (EARDCC) tarafından rapor hazırlandı.

Raporda, taşkınların yaşanmasına neden olan Sava Nehri'nin birçok şehirden çekildiği, ancak bazı yerleşim birimlerinde hala taşkın sularının bulunduğu kaydedildi. Ülkenin kuzey ve doğu kesimlerindeki Bosanski Şamats, Brçko, Oraşye ve Biyelyina şehirlerindeki bazı yerleşim alanlarının halen sular altında olduğuna işaret edilen raporda, sel ve heyelanlar nedeniyle 15 köye sadece helikopterlerle ulaşılabildiği belirtildi.

Raporda ayrıca, insani yardım ve temizlik malzemeleri yardımlarının halen gerekli olduğuna işaret edildi.

Öte yandan, ülke genelinde 15 il ve ilçe sınırları içerisinde 4 bin 900 civarında heyelan meydana geldiği belirtilirken, heyelan konusunda en riskli bölgelerin Tuzla, Kalesiya ve Banoviçi olduğu kaydedildi.

-Mayınlı arazi riski arttı

Raporda ayrıca, mayınlı arazilere de işaret edilerek, sel ve heyelanlar nedeniyle, mayınlı arazilerde kaymaların yaşanmış olabileceği ve bu nedenle 800 kilometrekarelik bir alanın kritik olduğu ifade edildi.

Bazı yerel yönetimlerin mayınlı arazilerin tespit edilmesi hususunda ısrarcı oldukları kaydedilen raporda, şu ifadelere yer verildi:

"Mayın temizleme süreci, uzun bir süreç olmakla birlikte, üç aya varacak lojistik operasyon gerektirmektedir. Öte yandan, salgın hastalık riski şu an itibarıyla stabil olmakla birlikte, bu tür hastalıkların sel sularıyla taşınabileceği riski sürmektedir."

Ulaşım alanında da halen bazı ana ve bölgesel yolların kapalı, bazılarının ise kısmen açık olduğuna vurgu yapılan raporda, sel ve heyelanların kanalizasyon ve içme suyu şebekelerine ve elektrik ağlarına zarar verdiği, 20 köprünün sel ve heyelanlar nedeniyle yıkıldığı ya da kısmen zarar gördüğü ifade edildi.

-Tarım ve hayvancılığa büyük darbe

Bosna Hersek'te insan hayatına büyük zarar veren sel ve heyelanlar ülkedeki tarım ve hayvancılık sektörünü de etkiledi.

Bosna Hersek Federasyonu (FBIH) Tarım, Su ve Orman Bakanlığı'ndan edinilen bilgiye göre, ülkeyi oluşturan iki entiteden biri olan FBIH'nda, sel ve heyelanlar nedeniyle 263 bin 788 büyük ve küçükbaş hayvan telef oldu.

Öte yandan, 79 bin 304 hektar ekili tarım arazisinin 27 bin 944 hektarlık kesiminin sel ve heyelanlar dolayısıyla zarar gördüğü bildirildi.

Bosna Hersek'in diğer entitesi Bosna Sırp Cumhuriyeti'nde (RS) de sel ve heyelanların neden olduğu hasar büyük.

RS Tarım, Orman ve Su Bakan Yardımcısı Radmila Çoyo, sel ve heyelanlarda entite sınırlarındaki 70 bin hektar tarım arazisinin zarar gördüğünü, 100 bine yakın büyük ve küçük baş hayvanın telef olduğunu söyledi. - Federation of Bosnia and Herzegovina