Çin'den Hindistan'a Dalay Lama Uyarısı

Çin Dışişleri Bakanlığı, Tibet'in ruhani lideri Dalay Lama'nın tartışmalı Arunaçal Pradeş bölgesini ziyaret etmesi nedeniyle Hindistan'a tepki gösterdi.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Çunying, başkent Pekin'de düzenlediği olağan basın toplantısında, Dalay Lama'nın Çin ve Hindistan arasında sınır ihtilafı bulunan Arunaçal Pradeş bölgesini ziyareti nedeniyle Yeni Delhi yönetiminin uyarıldığını söyledi.

Hindistan veya herhangi bir ülkenin Çin'in içişlerine müdahale etmesine karşı olduklarının altını çizen Hua, Yeni Delhi yönetiminin, Dalay Lama'nın ilgili bölgeyi ziyaretine izin vermesiyle sınır bölgesinde rahatsızlık yarattığını belirtti.

Hua, söz konusu hareketin Çin-Hindistan ilişkilerine zarar verdiğini ifade ederek herhangi bir ülkenin Çin karşıtı hareketlere zemin sağlamasına karşı olduklarını vurguladı.

Pekin hükümetinin, Yeni Delhi yönetimine tepkisini ilettiğini kaydeden Hua, Hindistan'ı, Dalay Lama'yı istismar ederek Çin'in çıkarlarına zarar verme hatasından dönmeye çağırdı.

Tibet'in ruhani lideri Dalay Lama, Hindistan'ın kuzeydoğusundaki bir manastırı ziyaret etmiş ve 10 binden fazla Budist ile bir araya gelmişti.

Dalay Lama, halkının Tibet'in bağımsızlığını talep etmediğini, bölgenin, Çin'den "anlamlı özerklik" elde etmesi için mücadele ettiğini vurgulayarak "Öncelikle biz, bağımsızlık istemiyoruz. Çin'de kalmaya istekliyiz. Aynı zamanda Çin hükümeti, bize anlamlı özerklik, otonomi vermeli ve çevreye özen göstermeli." ifadelerini kullanmıştı.

Çin geçen ay, Dalay Lama'nın ziyaretine izin vermesi halinde Hindistan ile ilişkilerin "ciddi hasar" göreceği uyarısında bulunmuştu. Hindistan da Pekin yönetimini içişlerine karışmaması yönünde uyarmıştı.

Asya'nın iki devi arasında uzun zamandır süren sınır ihtilafında Çin, Hindistan'ın kuzeydoğusundaki Arunaçal Prades eyaletinde 90 bin kilometrekarelik alan üzerinde egemenlik iddiasında bulunurken Hindistan, Çin'in Himalayaların batısındaki Aksai Çin platosunda 38 bin kilometrekarelik alanı işgal ettiğini ileri sürüyor.

Çin yönetimine karşı 1959 yılındaki başarısız ayaklanmanın ardından Dalay Lama, Tibet'i terk etmek zorunda kalmış, Hindistan'ın kuzeyinde sürgünde Tibet hükümeti kurulmuştu. Çin yönetimi, Tibet'in 700 yıldır kendi toprakları içinde bulunduğunu, Tibetliler ise ülkelerinin bağımsız olduğunu savunuyor. Pekin, Dalay Lama'nın Tibet için daha fazla özerklik talebini, gizli bağımsızlık çabası olarak değerlendiriyor.