Erdoğan, El-Cezire'de Gündemi Değerlendirdi (1)

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya'nın Suriye'deki hava saldırılarının ılımlı muhalifleri hedef aldığını belirterek, "Sayın Putin ile elbette görüşeceğim. Kendileriyle daha önce Moskova'da yaptığım görüşme çerçevesinde dışişleri bakanlarımızın yaptığı görüşmeleri, bundan sonraki süreci, kendileriyle değerlendireceğim. Bu konuda üzüntülerimi de kendisine ifade edeceğim. Mademki iki dost ülkeyiz, bu konuda attıkları adımı, yaptıklarını tekrar gözden geçirmelerini isteyeceğim" dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, El-Cezire Arapça televizyonunda katıldığı programda gündeme ilişkin soruları yanıtladı ve değerlendirmelerde bulundu.

Suriye meselesinin samimi ve objektif değerlendirildiğinde lokal bir mesele olarak ele alınamayacağını belirten Erdoğan, bunun artık tüm dünyayı ilgilendiren bir konu durumuna geldiğini vurguladı.

Türkiye'nin Suriye ile 911 kilometre sınırı bulunduğunu hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, bunun Türkiye'yi Suriye'den kaçanların sığınabilecekleri adeta tek ülke konumuna getirdiğini söyledi. Erdoğan, şu anda 2 milyon kişinin Irak ve Suriye'den Türkiye'ye sığındığını anımsattı.

"Tabii bütün bu olaylar karşısında işte son gelişmelere baktığımızda özellikle tabii Amerika'nın, Batı'nın yaklaşımını ısrarla bekliyoruz" diyen Erdoğan, Rusya'nın Suriye'de düzenlediği saldırılar neticesinde 65 kişinin öldüğüne dair bilgi aldığını belirtti.

"Rusya, DAEŞ'e karşı yapmadı, rejime karşı olan ılımlı muhalefete yaptı"

Erdoğan şunları kaydetti:

"Kısa bir süre önce, bir hafta filan olmadı, Moskova'daki caminin açılış törenine gitmiştim. O gün Sayın Putin'le uzun uzadıya görüşmelerimiz oldu. ve aynı gün Sayın Abbas'la da görüşmemiz olmuştu yine Moskova'da. ve bu uzun uzadıya yapmış olduğumuz görüşmelerde, yani bir üçlü oluşturalım, teklifim buydu benim. Yani Amerika, Rusya, Türkiye olarak üçlü bir çalışma yapalım ve bu konuda dışişleri bakanlarımızı görevlendirelim ve bu süreci artık bir sulhu süküna kavuşturalım. Ama tabii burada Esed'le bunun yürümesi mümkün değil, Esed'siz bir sürecin olması şart. Tabii Sayın Putin, Esed'in görevden alınmasını ve Esed'siz bir sürece maalesef yaklaşmıyordu. Dedik ki: 'Bakın, 300-350 bin insanı öldürmüş olan bir insanla siz geleceği inşa edemezsiniz. Şu anda tamamıyla adeta yerle bir olmuş bir Suriye var ve bu Suriye'nin yeniden inşası vesairesi, orada halkın iradesinin hakim olduğu bir Suriye yönetimini gerektiriyor'. Tabii söyledikleri şey şuydu: 'Esad gittiği zaman buraya DAEŞ gelir'. Niye DAEŞ gelsin? DAEŞ'e karşı da gerekirse bütün ortak mücadeleyi verebiliriz, bu bir terör örgütü sonunda. Ama halk DAEŞ'ten çok daha güçlü, bizim bunu görmemiz lazım, eğer demokrasi diyorsak olaya böyle yaklaşmamız lazım. Fakat dünkü olaya baktığımızda Sayın Putin talimatı hemen verdi ve gerekçe gayet kolay, işte söylenen şey, Suriye'nin daveti üzerine Rusya uçaklarını Suriye'ye gönderdi."

- "Sivil insanlar öldürüldü"

Aslında söz konusu uçakların yeni gönderilmediğini vurgulayan Erdoğan, şöyle devam etti:

"Daha önce gönderilmişti ve dün yaptıkları operasyonlarla bugün devam eden operasyonlarda 65 kişinin öldüğünün haberini aldık. Nerede? Hama, Humus ve Halep taraflarında. Şimdi bu çok manidardır. Çünkü Rusya DAEŞ'e karşı burada bir mücadele vereceğini bizim Büyükelçiliğimize gönderdiği yazıda ifade ediyor. Ama DAEŞ'e karşı değil tam manasıyla rejime karşı direnen ılımlı muhalefete karşı bunu yaptı ve sivil insanlar öldürüldü, sivil insanların öldürülmesini de görmemezlikten geliyorlar. Şimdi böyle bir tablo var ortada.

Bu tablo karşısında tabii ki Amerika bizlerle beraber bir koalisyon gücü oluşturma noktasında adım atmıştı, bu adımı attık. Kime? DAEŞ'e karşı attık ve DAEŞ'in oradaki hedeflerine bizler gerekli saldırıları da yaptık, bunlar ortada bir vakıa. Ama Rusya, DAEŞ'e karşı yapmadı, tam aksine rejime karşı olan ılımlı muhalefete yaptı."

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nda yapılan toplantılara bakıldığında Türkiye, Fransa, İngiltere, Suudi Arabistan, Ürdün ve Katar'ın da DAEŞ'e karşı ortak mücadele düşüncesinde olduğunu görüleceğini kaydeden Erdoğan, "Katar'ın duruşu özellikle ılımlı muhalefet noktasında gerçekten Türkiye-Katar ilişkisi açısından da bu süreçte çok çok isabetli bir duruştu. ve şu ana kadar zaten bu sürecin bu şekilde başarıyla gelmesi biraz da buradan oldu" diye konuştu.

"2 milyon insana biz bakıyoruz, Rusya bakmıyor"

Rusya'nın saldırısında hayatını kaybeden insanların sayısının artabileceğine dikkat çeken Erdoğan, şunları söyledi:

"Özellikle bu 65 insanın ölümüyle -ki bu rakam belki daha da artacak- uçaklarla yapılan bu saldırılarla ilgili olarak Sayın Putin ile elbette görüşeceğim. Kendileriyle daha önce Moskova'da yaptığım görüşme çerçevesinde dışişleri bakanlarımızın yaptığı görüşmeleri, bundan sonraki süreci, kendileriyle değerlendireceğim. Bu konuda üzüntülerimi de kendisine ifade edeceğim. Madem ki iki dost ülkeyiz, bu konuda attıkları adımı, yaptıklarını tekrar gözden geçirmelerini isteyeceğim. Çünkü bölgede ıstırabı olan, bu derdi çeken biziz. Rusya'nın Suriye'ye bir sınırı yok. Ama benim 911 kilometre sınırım var. Olanlardan da rahatsızım. Şu anda 2 milyon insanı misafir ediyor. Rusya'ya gitmedi bunlar. 2 milyon insana biz bakıyoruz, Rusya bakmıyor. Rusya Suriye'yle niye bu kadar ilgileniyor, bunu anlamak istiyorum.

Sayın Putin'e geçtiğimiz günlerde Moskova'daki görüşmemizde, dışişleri bakanlarımızın görüşmelerinde mutabık kalınan hususları hatırlatacağım. Hep birlikte önümüzdeki süreci değerlendireceğiz."

Suriye'de güvenli bölge oluşturulması konusu

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suriye'de güvenli bölge oluşturulmasıyla ilgili soru üzerine ABD'nin şu ana kadar buna pek sıcak bakmadığını ancak Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande'ın yaptığı açıklamanın ABD'nin yaklaşımından farklı olduğunu ve terörden arındırılmış bir bölgenin oluşturulmasını desteklediğini belirtti. "Biz bunu daha önce de dile getirmiştik. Derinliği 90 kilometre olacak bir bölgeden söz ediyoruz" diyen Erdoğan, Hollande'ın açıklamasının meseleyi tekrar gündeme getirdiğini söyledi. Erdoğan, "Terörden arındırılmış bölge oluşturulması, sadece Türkiye'deki mülteciler için değil diğer yerlerdeki mülteciler için de önemli. İnanıyorum ki Batılı ülkelerin de işbirliğiyle, elbirliğiyle bu insanların orada inşa edilecek konutlara taşınmalarına imkan sağlamak, onların çadır hayatından kurtulmalarının, gerekli sosyal donatı alanlarının da yer alacağı terörden arındırılmış bölgeye, kendi vatanlarına geri dönebilmelerinin yolunu açacaktır" şeklinde konuştu.

Güvenli bölge konusunda ABD'nin kafa karışıklığı içinde olduğunu ve henüz kararını veremediğini söyleyen Erdoğan şöyle devam etti:

"Örneğin geçenlerde Petraeus'un bir makalesini okudum. Petraeus o makalesinde terörden arındırılmış bölgeden bahsediyor; hatta o daha da ileri gidiyor, orada bir güvenli bölge oluşturmaktan bahsediyor. Tabii ki biz bunu yeni söylemiyoruz aslında. Neredeyse üç yıldır söylediğimiz bir konu. Bu proje, bölgeye ciddi bir rahatlama getirecektir. Ancak dün ve bugün yaşanan gelişmeler, süreci sıkıntıya soktu. Batılı dostlarla telefon diplomasisine devam edeceğim. Hafta sonu Avrupa Birliği'nde olacağım. Strazburg'da, Brüksel'de görüşmelerim olacak. Görüşmelerde AB yetkililerine de tüm bu konuları ayrıntılı olarak aktaracağım. Bunları Obama'ya da anlatacağım. Bu arada Suudi Arabistan'la da görüşmelerimiz olacak. Hakeza Katar Emiri Sayın Temim ile de temaslarımız olacak. Malumunuz, Kasım ayında G20 toplantısına ev sahipliği yapacağız. Suriye konusu, Irak konusu, G20 çerçevesinde de gündeme gelecek önemli hususlar arasında yer alacak."

(Sürecek)