Ermenistan'daki Anayasa Referandumu

Ermenistan'da parlamento ve başbakanın yetkilerinin artırılmasını öngören yeni anayasa için düzenlenen referandumda halkın büyük bölümü "Evet" oyu kullandı.

Ermenistan'da dün sabah saatlerinde başlayan ve yerel saatle 20.00'de sona eren oy verme işleminin ardından oyların sayımı tamamlandı.

Merkez Seçim Komisyonu, referandumun ilk sonuçlarıyla ilgili bu sabah yaptığı açıklamada, açılan 1997 sandıkta oy kullanan seçmenlerin yüzde 63,35'inin "Evet", yüzde 32,35'inin ise "Hayır" oyu kullandığını, 50 bin 323 oyun geçersiz sayıldığını bildirdi.

Kayıtlı 2 milyon 550 bin 323 seçmenden sadece yüzde 50,51'i sandık başına gitti. Bunun, 2013'te yapılan cumhurbaşkanı seçimine göre yüzde 9,5 düşük olduğuna dikkat çekildi.

Yeni anayasa paketi

Ermenistan Adalet Bakanlığının internet sitesinde 15 Temmuz'da duyurulan yeni anayasa paketi, ülkede yarı başkanlık sistemi olarak nitelenen yönetim biçimini, parlamento ve başbakanın yetkilerini artıracak şekilde değiştirmeyi amaçlıyor.

Pakete göre, cumhurbaşkanını, milletvekilleri ve yerel yönetim birimlerinin temsilcileri tarafından oluşturulacak bir kurul seçecek. Cumhurbaşkanının görev süresinin 5 yıldan 7 yıla çıkarılmasını öngören paket, göreve ikinci kez seçilme hakkını ise ortadan kaldırıyor.

Pakette, 40 yaşını doldurmuş, 7 yıldır Ermenistan vatandaşı olan, ülkede ikamet eden ve seçme hakkına sahip herkesin cumhurbaşkanı adayı olmasına imkan tanırken, seçildikten sonra cumhurbaşkanının herhangi bir siyasi partiye üye olmasını yasaklıyor.

Mevcut durumda, iki dönemdir görev yapan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan aynı zamanda iktidardaki Cumhuriyetçi Parti'nin başkanlığını yürütüyor. Tek başına iktidarda olan Cumhuriyetçi Parti'nin 131 sandalyeli parlamentoda 70 temsilcisi bulunuyor.

Sarkisyan'ın talimatı doğrultusunda, başkanlığını yaptığı iktidar partisi tarafından kamuoyuna açıklanan paket, parlamentodaki sandalye sayısını 101'e düşürmeyi, görev sürelerini ise 4 yıldan 5 yıla çıkarmayı hedefliyor.

Yarı başkanlık sistemi

Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra bağımsızlığını kazanan Ermenistan Cumhuriyeti'nde ilk anayasa 5 Temmuz 1995 tarihinde kabul edildi. Her yıl 5 Temmuz'un "Anayasa Günü" olarak kutlandığı Ermenistan'da 2005 yılında anayasa değişikliği yapıldı ve ülke başkanlık sisteminden yarı başkanlık sistemine geçti.

Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan'ın talimatıyla 2013'te kurulan Anayasa Reformları Uzmanlık Komisyonu'nun hazırladığı anayasa değişikliği teklifi, Ermenistan parlamentosunda 104 milletvekilinin oyuyla kabul edilmişti.

Ermenistan'da muhalif partiler, siyasal sistemde yapılacak bu değişikliğin sebebini, 2018'de görev süresi dolacak Sarkisyan'ın yeniden kendi iktidarının önünü açma çabası olarak yorumlamıştı. Sarkisyan ise yeni dönemde ne cumhurbaşkanlığına ne de başbakanlığa tekrar aday olmayı düşünmediğini belirterek muhalefetin iddialarını reddetmişti.