Finli Sağcılar Kendileri de İnanamadı

FİNLANDİYA, dünyanın en zengin ülkelerinden biridir. Kişi başına düşen Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) 52 bin Dolar'ın üstündedir. Birleşmiş Milletler (BM) Sürdürülebilir Kalkınma Ağı'nın (UNSDSN) Dünya Mutluluk Raporu'na göre Finlandiyalılar dünyanın 'en mutlu' halkıdır. Finlandiya eğitim sistemi dünya genelinde 'en başarılı' ülkeler arasında yıllardır hep ilk sıralardadır.

İşte hükümetin reform planları Finlandiya Parlamentosu'nda kabul edilmediği için aynı zamanda Fin Merkez Partisi'nin (KESK) Genel Başkanı olan Finlandiya Başbakanı Juha Sipila 8 Mart'ta istifa etti. ve erken genel seçimlerin 14 Nisan'da yapılması kararlaştırıldı.

*

Evet, işte geride bıraktığımız pazar günü Finlandiya'da genel seçimler yapıldı. Bu seçimlerden 'en güçlü parti' olarak yüzde 17.7 oy alan Sosyal Demokrat Parti (SDP) çıktı.

Bu, SDP için 1999 yılından beri bir ilkti.

SDP 40 milletvekili çıkardı. İkinci sıraya ise yüzde 17.5'le eski adı 'Gerçek Finliler' olan sağ popülist 'Finliler' (PS) yerleşti. Finlandiya'da bu da bir ilkti. Daha birkaç hafta öncesine kadar yapılan kamuoyu yoklamalarına göre yüzde 8-9 civarında oy toplayacağından hareket edilen Finliler, 200 sandalyeli Finlandiya Parlamentosu'na 39 milletvekili göndermeyi garantiledi.

Finlandiya'da kimse böyle sonuç beklemiyordu. Finliler mensubu politikacılar bile. Nitekim sonuçlar kesinleşmeye başlarken basın mensuplarına açıklamalarda bulunan Finliler Genel Başkanı Jussi Halla-aho da bunu gizlemedi. Aşırı sağcı Halla-aho, "Ben şahsen böyle bir sonuç beklememiştim. Kimse bunu beklememişti" dedi.

Yani sağ popülistler bu sonuca kendileri bile inanamadı.

Ama bu sonuç 23-26 Mayıs tarihleri arasında yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimlerine katılacak aşırı sağcı ve sağ popülist partiler için sevindirici bir sinyal oldu. Dağılan koalisyon hükümetinin küçük ortağı Ulusal Koalisyon Partisi (KOK) toplam oyların yüzde 17'sini alarak 38 milletvekili çıkardı. KOK, sağ popülist PS'nin ardından ancak üçüncü sırada yer alabildi. Başbakan Juha Sipila'nın partisi KESK ise bu seçimlerde tam bir hezimet yaşadı. KESK, toplam oyların ancak yüzde 13.8'ini alıp parlamentoya 31 milletvekili gönderebildi. KESK, bir önceki seçimlere göre 18 sandalye kaybetti. Yeşil Birlik (VIHR) yüzde 11.5 ve Sol Birlik (VAS) yüzde 8.2 oy topladı.

*

Bu seçimlerin bir diğer galibi ise kadınlar oldu. 200 sandalyeli Finlandiya Parlamentosu'na 92 kadın milletvekili girdi.

Parlamentodaki kadın milletvekili sayısı 83'ten 92'ye yükseldi.

Finlandiya'da hem SDP hem de PS'nin gücünü artırmasında hiç şüphesiz göç politikasına dönük tutumları etkin rol oynadı. Daha önceki yıllarda liberal bir göç politikasından yana olan SDP, 'bunun işe yaramadığını' görünce tutum değiştirdi. Seçim kampanyası sırasında SDP, 'sınırsız göç' yerine 'kontrollü göç' söylemine ağırlık verdi.

Ama Sosyal Demokrat değerlere ihanet etmemek için kapıların tamamen kapatılmasını da gündeme getiremedi.

Sağ popülist Finliler ise yıllardır göçe ve sığınmacılara karşı bir politika izlemekte. Bu seçimlerde 'sıfıra yakın göç' tezinde ısrar etti. ve 'dünyanın en mutlu halkı' olarak bilinen Finlandiyalılar, göçe ve sığınmacılara karşı olan sağ popülist Finliler Partisi'ni 'ödüllendirdi'.

*

Evet Finlandiya'da seçimler bitti. Ama yeni bir hükümetin kurulması bu sonuçlar ışığında hiç de kolay olmayacaktır. Eski bir sendikacı olan SDP Genel Başkanı Antti Rinne, her ne kadar mayıs ayı sonuna kadar yeni bir koalisyon hükümeti kurmak için derhal görüşmelere başlayacağını söylese de bunun o kadar da kolay olmayacağını kendisi de bal gibi bilmektedir. Her ne kadar şu anda sağ popülist Finliler Partisi ile ortaklık etmeyeceğini söylese de Antti Rinne'nin bu düşüncesini değiştirebileceğini düşünen politik gözlemciler bile var.

Böyle bir durum gerçekten Finliler Partisi politikacıların bile beklemediği, bir gelişme olur. Hem de hiç beklemedikleri.