IKBY'de gözler KDP, KYB ve Goran'ın kuracağı koalisyon hükümetinde

İDRİS OKUDUCU - Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nde (IKBY) koalisyon hükümetini kurmakla görevlendirilen Mesrur Barzani, Erbil ve Süleymaniye'de siyasi partilerle görüşmelerinde önemli ilerleme sağladı.

IKBY Başkanı Neçirvan Barzani, 12 Haziran'da koalisyon hükümetini kurma görevini başbakan adayı Mesrur Barzani'ye verdi.

Mesrur Barzani'nin 2023 yılına başbakanlık koltuğunda oturabilmesi için 30 gün içinde koalisyon hükümetine katılacak siyasi partilerin bakan aday isimlerinin meclisin onayına sunulması gerekiyor.

Görevi devraldıktan sonra hızla görüşmelere başlayan Barzani, ilk toplantıyı geçen pazar günü, 45 milletvekili çıkararak seçimlerden birinci çıkan, üyesi olduğu Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) yetkilileriyle Erbil'de gerçekleştirdi.

Ertesi gün Süleymaniye'ye geçen Barzani, burada KDP'nin önemli hükümet ortağı, 21 milletvekili bulunan Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ve 12 milletvekilliyle 3'üncü parti konumundaki Goran (Değişim) Hareketi ile bir araya geldi.

Koalisyonun önemli ortaklarıyla gerçekleştirdiği görüşmeler sonrası basın açıklaması yapan Barzani, partiler arasında bakanlıkların bölüşülmesinin tamamlandığını, geriye sadece bakan adaylarının özgeçmişlerinin teslim alınmasının kaldığını söyledi.

Koalisyon hükümetinde hangi partiler var?

IKBY'de 2005-2013 yılları arasındaki hükümetler, KDP ve KYB'nin seçimlere ortak girmesi nedeniyle sadece iki parti arasında kuruluyordu.

Ancak Goran'ın KDP ve KYB'ye muhalefet eden bir parti olarak siyaset sahnesine girmesi ve 2013'teki seçimlerde ikinci parti olarak öne çıkması dengeleri değiştirdi. 2013'ten sonra Goran'ın da dahil olduğu koalisyon hükümeti kuruldu.

Mesrur Barzani başbakanlığında kurulması planlanan koalisyon hükümetinde de KDP, KYB ve Goran Hareketinin yer alması öngörülüyor. Bunun yanında 11 milletvekiline sahip Türkmen ve Hristiyanların da alacakları pozisyonlara göre çeşitli görevlerle hükümete katılmaları kuvvetle muhtemel görülüyor.

Yekgirtu, Komel ve Yeni Nesil Hareketi muhalefet cephesinde

IKBY'de 30 Eylül 2018'de yapılan milletvekili seçimlerinde 5 milletvekili çıkaran Kürdistan İslami Birlik Partisi (Yekgirtu) ve 8 milletvekiline sahip Yeni Nesil Hareketi, yeni kurulacak hükümette yer almayacaklarını belirtti.

KDP'nin kapısını çalmadığından şikayet eden Ali Bapir liderliğindeki İslami Toplum Partisi (Komel) de muhalefet cephesinde kalacağını açıkladı.

Bakanlık paylaşımı nasıl olacak?

AA muhabirinin elde ettiği bilgilere göre Mesrur Barzani'nin başbakanlığında kurulacak yeni kabinede bakanlık sayısı eskisi gibi yine 19 olacak.

Bakanlık dağılımı seçimlerde elde edilen oy oranına göre yapıldı. Buna göre en çok oyu alan KDP, 10 bakanlığı elinde bulunduracak.

KDP'nin, eğitim, petrol ve doğal kaynaklar, içişleri, sağlık, belediye ve turizm, elektrik, şehit ve enfal, diyanet, ulaştırma ve iletişim ile dışişlerinden sorumlu bakanlıkları alması öngörülüyor.

Süleymaniye merkezli KYB'ye de koalisyon anlaşması çerçevesinde peşmerge, planlama, tarım, su kaynakları, gençlik ve spor bakanlığının verildiği belirtiliyor.

Goran'ın ise maliye, ekonomi, sanayi ve ticaret, sosyal işler bakanlığını alacağı tahmin ediliyor.

Bakanlıkların çoğunun yanı sıra bölgesel başkan, başbakan ve meclis başkan yardımcısı da KDP'den seçilmiş durumda. KYB ise meclis başkanlığı ve başbakan yardımcılığına, Goran da bölgesel başkan yardımcılığına talip.

IKBY Meclisi'nde KDP 45, KYB 21, Goran 12, Yeni Nesil Hareketi 8, Komel 7, Yekgirtu 5, Modern ve Özgür Listesi 2, kota sistemine tabi Türkmenler 5, Hristiyanlar da 6 milletvekiline sahip.