İran'daki Toplumsal Yasaklar

Yabancı ülke vatandaşları dahil İran'da bulunan tüm kadınlara başörtüsü takma zorunluluğu ile ilgili yaptırımları arttırma çabaları İran kamuoyunda tartışılmaya devam ediyor. İran Kadın Çalışmaları Enstitüsü Başkanı Münir Amedkumi yaptırımlarla ilgili, "Tesettür para cezasıyla teşvik edilemez" dedi.

İran'da yayın yapan yarı resmi İLNA haber ajansına konuşan Amedkumi, "Tesettüre riayet inançla ilgilidir. Bu konuda düzenlenecek genelge ve cezalar toplum üzerinde pozitif etki sağlamayacaktır" diye konuştu.

İran Meclisi'nde önerilen bazı önergeler üzerinde yeteri kadar çalışılmadığını eleştiren Amedkumi, "Meclis'teki kadın grubu, konuyu dikkatle değerlendirmelidir. Fakat bu grup, mecliste üzerine düşeni hakkıyla yerine getirmediğini görüyoruz" ifadelerini kullandı.

Ekim ayında bir grup milletvekili "Tesettür ve İffet Kanununu Koruma" adlı teklifi meclise sunmuştu. Teklifte, tesettüre riayet etmeyen kadınların 10 milyon İran Tümeni ( yaklaşık 3 bin 300 Amerikan Doları) kadar para cezasına çarptırılmaları ve tesettür kurallarına uymayan kadın memurların ise bir yıl boyunca maaşlarından üçte bir oranında kesintiye uğraması maddeleri bulunuyor.

İran'da 1979 yılında gerçekleştirilen İslam devriminden bu yana yabancı ülke yetkililerine ve diplomatları dahil ülkede bulunan tüm kadınlara başörtüsü takma zorunluluğu bulunuyor.

Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Eylül ayında Meşhed'de yaptığı konuşmada "Allah'a yemin olsun ki, bugün yaşadığımız dünyada gençleri ikna etmekten başka bir yolumuz yok. Zorla olmuyor... Onu kapatmayla, bunu yasaklamakla netice alınmıyor" ifadelerini kullanmıştı.

Ensar-i Hizbullah (Hizbullah Destekçileri), Besiç (Gönüllü askerler) ve Devrim Muhafızları gibi bazı oluşumların "iyiliği emir ve kötülükten men" sloganıyla özellikle devletin tesettür standartlarına riayet etmediklerini öne sürdükleri kadınlara yönelik tutumları, İran Meclisi'nde tartışma konusu olmuştu.

-Kezzaplı saldırılar

Ekim ayında İsfahan kentinde bazı kadınlara kezzap atılarak düzenlenen faili meçhul saldırılar ülkedeki toplumsal yasaklar hakkındaki tartışmayı alevlendirmişti.  Yaklaşık 300 kişilik bir grup, kezzaplı saldırıları protesto etmişti. İsfahan Adliye Binası önünde toplanan göstericiler, saldırıların üzerine kararlılıkla gidilmediği gerekçesiyle emniyet güçleri ve savcılığı eleştiren dövizler taşımıştı.

İran İslam Cumhuriyeti'nin kurucusu Ayetullah Humeyni'nin torunu Huccetu'l-İslam Seyyid Hasan Humeyni de Ekim ayında ülkesindeki başörtüsü takma zorunluluğu politikasını eleştirmiş, suç ve cezanın orantılı olması gerektiğine işaret ederek, cezaların orantısız uygulanması halinde suçun engellenmesinin aksine özendirilebileceğini ifade etmişti.

-Ruhani ahlak polisini kısıtlamıştı

Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, seçim vaatlerinden birini yerine getirerek sokaklarda başörtüsü denetimi yapan ve devletin başörtüsü standartlarına aykırı davrananları yaptırım uygulayan 'ahlak polisi'nin görev alanını kısıtlamıştı. 2013 Temmuz'unda yapılan seçim sürecinde kadınların giyimlerine daha az karışılmasını vaat eden Ruhani, geçen yılın Kasım ayında bu yetkiyi İran polisinden almıştı. Ruhani, polisin yetkisi altındaki bu görevi İçişleri Bakanlığı'na vermişti. - Tahran