Lübnan'ın Mardinli Kapıcıları

MUHAMMED ALİ AKMAN/ FURKAN GÜLDEMİR - Lübnan'da yaşayan 30 bin civarında Mardinli arasında en yaygın mesleklerden biri olan kapıcılık, ekonomik şartları ve birtakım imkanları nedeniyle yıllardır tercih edilmeye devam ediyor.

Lübnan'a ilk gelen Mardinlilerin yaptığı meslekler onlardan sonra gelenlerin de bu mesleklere yönelmelerine neden oldu. 50 yıl aynı binada çalışan Mardinlilerin yaşadığı Lübnan'da kapıcılık, halihazırda Mardinliler arasında en yaygın mesleklerden bir tanesi konumunda.

Ev kiralarının çok pahalı olduğu Lübnan'da ücretsiz kapıcı dairesinde oturma fırsatı ve diğer ekonomik şartları, Mardinlileri bu mesleği yapmaya iten en önemli sebepler arasında gösteriliyor.

Mardinli Ömer, 32 yıldır aynı binada kapıcılık yapıyor

Mardin'in Gelinkaya köyünde doğan ve henüz 2 yaşında iken 1969'da ailesi ile Lübnan'a gelen Ömer Demirbağ, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Mardin'de iş bulamayan ve ekecek bir toprağı da olmayan ailesinin maddi sıkıntılar nedeniyle bu ülkeye geldiğini söyledi.

Lübnan iç savaşı sırasında Türkiye'ye dönen ve 1985 yılında yeniden başkent Beyrut'a gelen Demirbağ, "32 senedir bu arkamda gördüğünüz binada kapıcılık yapmaktayım. 1973'te evlendim ve çocuklarım burada büyüdüler. Lübnan'a geldiğim yıllarda bir süre başka işler de yaptım ancak kiralar çok pahalı olduğu için kapıcılık mesleğini tercih ettim." dedi.

Kapıcılık mesleğine 1981 yılında başladığını belirten Demirbağ, Lübnan iç savaşı sırasında kanlı olayları yakından gördüğünü, su ve elektrik sıkıntısı çektiklerini, ekmek almak için bile saatlerce sıra beklemek zorunda kaldıklarını hatırlattı.

Demirbağ, Türkiye'ye dönmeyi çok istediğini ancak ikametgah sorunları nedeniyle bu istediğini gerçekleştiremediğini belirterek, şunları söyledi:

"En son 2005 yılında Türkiye'ye gittim. Ülkemi çok özledim. Beraber geldiğimiz akrabalarımızın çoğu döndüler. Bizim geldiğimiz yıllara kıyasla Türkiye şu an çok değişti. Eğitim, sağlık gibi konularda çok gelişen ülkemiz eski Türkiye değil artık."

"Türkiye'yi gören Lübnanlılar, niye ülkenizi terk edip geldiniz? diye soruyor"

Beyrut'ta doğup büyüyen 44 yaşındaki Yusuf Baysal, babasının 1962'de Lübnan'a vize ile gelen ilk Türk vatandaşlarından birisi olduğunu hatırlatarak, "1980'lerde iç savaş nedeniyle Türkiye'ye döndük. Türkçe bilmediğim için eğitimime devam edemedim. 1995'de askerliğimi bitirdim ancak Türkiye'de iş bulamadım ve Beyrut'a yeniden geldim. 20 senedir aynı binada kapıcılık yapıyorum." ifadelerini kullandı.

1995'de yeniden geldiği Beyrut'ta farklı işlerde 500 dolar maaş ile çalıştığını ancak o dönemde en ucuz ev kirasının 450 dolar olduğunu söyleyen Baysal, bu nedenle kapıcılık yapmayı tercih ettiğini ve kira sıkıntısı olmadığı için bu mesleğin çok tercih edildiğini ifade etti.

Çocuklarının eğitimi bitince Türkiye'ye döneceğini aktaran Baysal, "Buradaki birçok Mardinli gibi ben de ülkeme dönmeyi çok istiyorum. Türkiye'yi gören Lübnanlılar, niye ülkenizi terk edip geldiniz? diye soruyor. Bizim geldiğimiz yıllardaki Türkiye, şimdiki Türkiye değildi. Ancak mazlumların babası Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan sayesinde ülkemiz artık bir cennet oldu." diye konuştu.

"Maddi sıkıntılar nedeniyle Lübnan'a gelen binlerce Mardinli artık Türkiye'ye dönmeyi istiyor"

Midyat doğumlu 40 yaşındaki Hamdin Şahin ise 2000 yılında askerden geldikten sonra Türkiye'de iş bulamadığını bu nedenle çok sayıda Mardinli arkadaşının yaşadığı Lübnan'a geldiğini söyledi.

Lübnan'a geldiğinde arkadaşlarının genelde kapıcılık yapmaları sebebiyle kendisinin de bu mesleğe başladığını ifade eden Şahin, şöyle konuştu:

"17 yıldır ilk işe başladığım bu binada kapıcılık yapmaktayım. Çocuklarım büyüdü ve onların gurbetçi olmalarını istemiyorum. Bu nedenle Türkiye'ye dönüş kararı aldım. Ailemi 8 ay önce gönderdim, ben de birkaç gün içerisinde çok özlediğim ülkeme döneceğim."

Ekonomik durumun çok düzeldiği Türkiye'nin artık herkesin gözünde parlak bir ülke haline geldiğini söyleyen Şahin, "10 senedir Türkiye'ye gitmedim. Birkaç gün sonra ülkemde olacağım için çok heyecanlıyım. Türkiye'ye göre Lübnan'da ekonomik durum kötü bir hale geldi. Maddi sıkıntılar nedeniyle Lübnan'a gelen binlerce Mardinli artık Türkiye'ye dönmeyi istiyor. Türkiye, yaşantı ve iş açısından, 15 yıl öncesine göre çok iyi bir konuma geldi." dedi.

Lübnan'da yaşayan Mardinliler

Ekonomik sıkıntılar nedeniyle 1920'lerde Mardinliler Lübnan'a göç etmeye başladı. Asıl göç ise 1950 ile 1970 arasında yoğun olarak gerçekleşti. O yıllarda, Lübnan'daki Mardinlilerin sayısının 60-70 binlerde olduğu tahmin ediliyor.

Lübnan'a gelen Mardinliler, uzun yıllar kimlik alma mücadelesi verdi ve bu mücadele, 1994'te dönemin Başbakanı Refik Hariri'nin 15 bine yakın Mardinliye Lübnan vatandaşlığı vermesi ile sonuçlandı.

Türkiye'nin Beyrut Büyükelçiliğinin verdiği rakamlara göre, şu an Lübnan'da, 18 bini konsolosluğa kayıtlı olmak üzere toplamda 30 bine yakın Mardinli yaşıyor. Mardinlilerin yaklaşık 16 bini hem Türk hem de Lübnan vatandaşlığına sahipken, diğer Mardinlilerin de Türkiye vatandaşlığı alma süreçleri devam ediyor.