Mart Ayı SAMEKS Verileri Açıklandı

Mart ayı SAMEKS verileri Kastamonu'da açıklandı.

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD), üniversitelerle ve çeşitli akademik kesimlerle 3 yıllık ortak çalışmaların neticesinde ön raporlarını hazırladıkları SAMEKS verilerini 2 yıldır kamuoyu ile paylaşıyor. Her ayın son iş gününde kamuoyuyla paylaşılan Satın Alma Müdürleri Endeksi (SAMEKS) verileri MÜSİAD Kastamonu Şubesi ev sahipliğinde düzenlenen basın toplantısında açıklandı.

Mart ayında, Sanayi Endeksi bir önceki aya göre 3,6 puan azalarak 54,3 puanına gerilerken, Hizmet Endeksi de bir önceki aya göre 0,2 puanlık artış göstererek 50,1 değerine yükseldi. Mart ayında SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 0,9 puan azalarak 51,3 puana geriledi.

Ekonomik canlılığı göstermesi ve gelecek aylardaki ekonomik hareketler hakkında bilgi vermesi açısından önemli olan SAMEKS verileri, bin 100 iş yerinde tespit edilen havuz çalışmasında, 500 iş yerinin satın alma müdürleri ile yapılan veri çalışmasından akademisyenlerin de desteği ile hazırlanıyor.

Sanayi Endeksi hız kaybetmesine rağmen 50 baz puanın üzerinde

Sanayi sektörünün hız kaybetmesinde yeni sipariş, satın alım, tedarikçilerin teslimat süresi ve üretim alt endeksinde gözlenen azalışlar etkili olurken, nihai mal stoku ve istihdam alt endekslerindeki artışlar ise sanayi sektöründeki düşüşü sınırlandırdı. Mart ayında gözlenen hız kaybına rağmen; SAMEKS Sanayi Endeksi, 50 baz puanının üzerinde 54,3 puanı ile yer alarak sanayi sektöründe ekonomik aktivitenin canlılığına işaret ediyor.

Hizmet sektörünün hız kazanmasında stoklar, istihdam ve satın alım alt endekslerinde gerçekleşen artışlar belirleyici olurken, tedarikçilerin teslimat süresi ve iş hacmi alt endeksinde görülen azalışlar ise bu artışı sınırlandırdı.

"Ilımlı toparlanma devam ediyor"

Dünyadaki ve Türkiye'deki ekonomik gelişmeleri değerlendiren MÜSİAD Genel Başkan Yardımcısı Alipınar Topdaş, 2016 yılının Mart ayında FED ve ECB'nin para politikaları ve Çin ekonomisinde gözlenen gelişmelerin etkisiyle yön bulmaya çalışan küresel ekonomide "ılımlı toparlanma" yönündeki görünümün devam ettiğini söyledi.

"Türkiye ekonomisinde pozitif büyüme trendi sürüyor"

Türkiye ekonomisinde, 2016 yılı Mart ayında açıklanan makroekonomik verilerin genel anlamda olumlu bir görünüm arz ettiğini ifade eden Topdaş, "Bu dönemde, dış ticaret açığı ve cari işlemler dengesinde iyileşme sürerken sanayi üretimi ve imalat sanayii kapasite kullanımında da artış gözlemliyoruz. 2016 yılında cari açık üzerindeki baskıların önceki yıla göre bir miktar artması beklenmekle beraber, cari işlemler dengesinin kontrol edilebilir seviyesini koruyacağı öngörülüyor. Sanayi üretiminde Ocak 2016 verilerine göre bir önceki yılın aynı ayına göre %5,6 arttı. Ocak 2016 döneminde gerçekleşen bu artışın, yılın ilk çeyreğine ait büyüme oranları için oldukça olumlu bir izlenim verdiğini söyleyebiliriz. Bugün, 2015 yılı son çeyrek büyüme rakamları 5.7 olarak açıklandı. Rakamların ortalaması 2015 yılında yüzde 4 olarak tamamlandı. MÜSİAD olarak biz başından beri 2015 yılının büyüme rakamının yüzde 4 olacağı konusunda öngörüde bulunmuştuk. Yüzde 4 rakamını önümüzde yıllarda yüzde 5 olarak revize etmeyi diliyoruz. Bu konuda çalışacağız gayret edeceğiz. İyi rakamlar geldi, buda ekonomimizin düşünüldüğü kadar kötü değil, iyi performans gösterdiğini ispatlamış oldu. Türkiye ekonomisindeki pozitif büyüme trendi Mart ayında da devam ediyor" dedi.

"Dış Ticaret açığı düşmesine rağmen jeopolitik riskler ve kurdaki hareketlilik risk unsuru oluşturuyor"

Petrol fiyatlarındaki düşük seyrin sürmesi, Türkiye'nin enerji faturasını azaltarak dış ticaret açığındaki düşüş eğiliminin süreceğine işaret ediyor diyen Topdaş, "Parasal genişleme programı kapsamında önümüzdeki aydan itibaren aylık 80 milyar euro varlık alımı gerçekleştirilecek olan Avro Bölgesi'nde öngörülen toparlanmanın ihracat üzerindeki olumlu etkisini henüz gösterememesi, jeopolitik riskler ve kurdaki hareketlilik ise birer risk unsuru oluşturmaya devam ediyor" diye konuştu.

"Enflasyon 8 ay sonra ilk kez eksi çıktı"

Ocak ayı sanayi üretimi verilerinin önceki aya ve bir önceki yılın aynı ayına göre artış kaydetmesi, sanayi sektöründeki istihdam artışının süreceğine işaret ederken, Ocak 2016 döneminde SAMEKS Sanayi ve Hizmet Endeksi'ne ait istihdam alt endekslerinde ise sırasıyla 5,1 ve 17,1 puan artış gözlemlenmesi bu veriyi destekliyor. 2016 yılı Şubat ayına ait enflasyon oranı, bir önceki aya göre %0,02 azalış göstererek aylık bazda enflasyon oranı 8 ay sonra ilk kez eksi çıktı. Şubat ayındaki öngörülmeyen bu düşüşün etkisiyle yıllık bazda enflasyon %8,78'e geriledi. Yİ-ÜFE'de ise düşük baz etkisinin Nisan ayına kadar süreceği tahmin edilirken, petrol fiyatlarındaki gelişmeler bu etkiyi sınırlandırabilir.

Editöre Not: SAMEKS Verileri Nasıl Hesaplanıyor?

SAMEKS kapsamında aylık olmak üzere sanayi ve hizmet sektörleri için iki ayrı anket formu düzenleniyor. SAMEKS endeksini oluşturan ham veriler, bu kapsamda düzenlenen ankete katılan işyerleri satın alma müdürlerinin sorulan sorulara verdiği, içinde bulunulan aya dair arttı/azaldı/değişmedi cevaplarından oluşuyor. Bu veriler aylık alt endekslerin oluşumunda kullanılıyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından da kullanılan iş günü etkilerinden arındırma yöntemiyle düzeltiliyor. Bu değerlerde 50'nin üzerinde bir okuma son ayda bir gelişim ve iyiye gidiş, 50 altındaki değerler ise durumda kötü yönde bir hareket olarak algılanıyor.

SAMEKS sanayi ve hizmet endeksleri, alanında uzman akademisyenlerin profesyonel satın alma müdürleri ile yaptıkları odak grubu çalışmaları ve her bir göstergenin şirket sağlığı için önemini ölçen anketler sonucu karar veriliyor; kullanım kolaylığı için yuvarlatılmış değerler belirleniyor.

SAMEKS Bileşik Endeksi ise, hizmet ve sanayi endekslerinin her bir sektörün Türkiye Gayri Safi Milli Hasılası (GSMH) içindeki göreceli ağırlıklarına göre alınan ortalaması ile belirleniyor. Bu değerler GSMH toplamından tarım sektörünün çıkarılmasından sonra hizmet ve sanayi sektörlerinin ekonominin geri kalanındaki ağırlıklarıdır.