"Muhteşem Yüzyıl RTÜK'e Yapılmış Bildirimlerin En Çoğunu Alan Dizidir"

"Medyada Tarihsel Gerçeklik ve Görsel İçerik Sorunu" konulu Konferansta Çankırı Karatekin Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ali İbrahim Savaş sunum yaptı.

RTÜK Başkanı Prof. Dr. Davut Dursun toplantının açış konuşmasında, bugüne kadar düzenlenen otuzu aşkın toplantıda, yayıncılık sektörünü ilgilendiren çeşitli konuların ele alındığını belirtti. Tarih konusunda daha önce Prof. Dr. İlber Oltaylı'nın konuk edildiğini belirten Dursun, ilk defa bir rektörü ağırlamaktan onur duyduklarını ifade etti. Konferansların amacının bir farkındalık oluşturmak olduğunu sözlerine ekleyen Prof. Dr. Davut Dursun, değişik konuların ele alınmasıyla kurum çalışanlarının da, farklı bir bakış açısı kazanacaklarını söyledi. Konuklar ve RTÜK personeli arasında yakın diyalog kurulmasının da yararlı olduğunu belirten Dursun, toplantıların artık kurumsallaştığını da sözlerine ekledi.

Çankırı Karatekin Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ali İbrahim Savaş'ın özgeçmişi hakkında bilgi veren Prof. Dr. Dursun, geçen yıl " Türkiye'deki Medya Politikaları konusunda Çankırı Üniversitesinde konferans vermiştik. Son derece sıcak karşılanmıştık, kendisini burada görmekte mutluluk ve şeref duyuyoruz" dedi. Prof. Dr. Davut Dursun sözlerine şöyle devam etti:

"Tarih Nedir diye Türkiye'de de baskısı yapılan Hallet Carr'in kitabı vardı. Bu kitapta belirtilen 'tarih yorumdur' tanımı kişisel olarak benim için de aynıdır. Biraz tarihin yorum olduğunu düşünenlerdenim. Medya sektörü açısından meseleyi ele aldığımızda, tarihi konu edinen diziler, sinema filmleri vb. yapımlar televizyonlarda yayınlandığında buna ilişkin olarak yoğun eleştirilerin gündeme geldiğini görüyoruz. Özellikle son yıllarda bizde tarihsel dizi olarak düşünüldüğünde Muhteşem Yüzyıl dizisindeki tarihsel şahsiyetlerin ele alınış biçimi, oyunculuk performansları belli kesimler tarafından ciddi eleştirilere tabi tutuluyor. Biz de zaman zaman bu durumu Üst Kurul toplantı gündemine alarak tartışabiliyoruz. Ondan dolayı bir taraftan tarihsel gerçekliklerin bir dizi formatında, bir sineme filmi formatında ele alınıp incelenmesi, irdelenmesi yayıncılara önemli bir içerik zenginliği katmaktadır, ama diğer taraftan da gerçeklikle uyum noktasında bir tartışma alanı oluşturuyor. Muhteşem Yüzyıl dizisiyle ilgili söyleyecek olursak lehte ve aleyhte olmak üzere Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna herhangi bir programla ilgili yapılmış bildirimlerin en çoğunu alan dizidir. Kamuoyunun bu konuda belli bir duyarlılığı, hassasiyeti vardır. Tarihsel olayların, şahsiyetlerin belli bir algılanış biçimi var. Onun için zaman zaman bu tür konuları değerlendirmekte de kişisel olarak zorlandığımızı ifade edebilirim. Bu tür şeyleri dile getirenlere ben biraz da şakayla karışık olarak televizyonlarda gördüğünüz Kanuni sizin bildiğiniz Kanuni değil, o kurgulanarak yaratılan bir Kanuni, orada gördüğünüz harem de bildiğiniz Topkapı Sarayı'ndaki harem değil, meseleye bir de böyle bakmak gerekir diyorum. Bu yaklaşım bile kendi içerisinde eleştiri alabilmektedir. Bu nedenle bugün ele alınacak olan 'Medyada Tarihsel Gerçeklik ve Görsel İçerik Sorunu' önemli bir konudur."

RTÜK Başkanı Prof. Dr. Davut Dursun'un ardından söz alan Çankırı Karatekin Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ali İbrahim Savaş, konferans konusunun, son yıllarda gördüğü en güzel konu olduğunu belirtti. Tarihin, ulusların özgeçmişi olduğunu belirten Prof. Dr. Savaş şunları söyledi:

"İnsanların, toplumların özgeçmişi, hafızası vardır. Tarihçiler de her bilim adamı gibi tarafsız, objektif olmalıdır. Tarafsız karar vermelidir. Tarih araştırmacılığı gerçekte ne olduğunun araştırılmasıdır. Tarihi ideolojik angajmanlar yüzünden farklı yorumluyoruz, herkesin kafasındaki Atatürk, Yavuz Sultan Selim, Kanuni Sultan Süleyman vb. farklı. Tarih konusunda bilimsel araştırma yaparken kendimizi o döneme göndermemiz gerekiyor. Doğru bilgileri hasat etmek, empati kurarak çalışmak, o dönemin sanatını ve insanını anlamak lazım. Mutfaktasınız tezgâhın üzerinde patatesi, patlıcanı soymuş doğramışsınız, sote et hazır; ben geliyorum ve diyorum ki; "Kolay gelsin galiba irmik helvası yapıyorsunuz:" Bu malzemeden irmik helvası çıkar mı? Çıkmaz. Bizim tarihe yaklaşımımız buna benzer bir şey veya eczaneye gidip iki kilo patlıcan talep etmek gibi bir şey. Maalesef mutfağımızda ne var ne yok bilmiyoruz."

Tarihsel gerçekliğe olan uzaklığın nedeninin görülmesi gerektiği uyarısında bulunan Prof. Dr. Savaş, "İnsanların suçu yok, Gezi'deki çocukların suçu yok. Çünkü tarihimizi, kültürümüzü bilmiyorlar. Biz nesillerimizi, tarihten düzenli bir şekilde uzak tuttuk. Şimdi sonuçlarını görüyorsunuz. Biz temelini araştırmıyoruz, sonucuna bakıyoruz" dedi. Dokuz dalda Oscar Ödülü alan Bernardo Betolucci'nin "Son İmparator" adlı filmi için yedi yıl Çin tarihi ve felsefesinin araştırıldığını belirten Rektör Savaş, mutfağımızda ne var ne yok önce bizim bakmamız, araştırmamız ve öğrenmemiz gerekir diyerek sözlerini tamamladı. Soru-cevap bölümünün ardından konferans sona erdi.