Sivil Toplum Kuruluşlarının İtibarı" Araştırması

Yaşama Dair Vakıf Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Çalışkan, "Toplum ve Kamu Gözünde Sivil Toplum Kuruluşlarının İtibarı konulu araştırmanın sonuçlarına göre, Türkiye'deki sivil toplum kuruluşlarının, demokratik ve şeffaf olmadığı, kararları etkileyemedikleri düşünülüyor" dedi.

Vakıf tarafından Avrupa Birliği Bakanlığı'nca desteklenen Türkiye'de Sivil Toplumun Gelişimi ve Sivil Tolum-Kamu İşbirliğinin Güçlendirilmesi Proje kapsamında, 2013-2014 yılları arasında yapılan "Toplum ve Kamu Gözünde Sivil Toplum Kuruluşlarının İtibarı" konulu araştırmanın sonuçları açıklandı.

Sonuçlarına ilişkin bilgi veren Çalışkan, 21 bakanlıktan 120 üst düzey kamu yöneticisi ve 12 ilde 4 bin 15 kişiyle görüşülerek gerçekleştirilen araştırmanın sonuçlarına göre, Türkiye'deki sivil toplum kuruluşlarının, demokratik ve şeffaf olmadığının, kararları etkileyemediklerinin düşünüldüğünü söyledi.

Türkiye'deki sivil toplum kuruluşlarının çoğunluğunu sosyalleşme, hemşehrilik veya sportif amaçlı olanlar, cami, okul gibi bina inşa etme gibi amaçlar taşıyanların oluşturduğunu anlatan Çalışkan, savunuculuğa ağırlık veren kuruluşların oranının yüzde 3,3 olduğunu aktardı.

Kadınlar ve gençlerin sivil toplum faaliyetlerinde aktif yer almadığını dile getiren Çalışkan, sivil toplum kuruluşlarının yüzde 72'sini, yöneticilerinin ise yüzde 86'sını orta yaş üstü erkeklerin oluşturduğunu belirtti.

Mehmet Ali Çalışkan, sivil toplum kuruluşlarının Meclis'e, hükümete ve yerel yönetimlere etki edemediğini düşündüğünü anlatarak, araştırma sonuçlarına ilişkin şu bilgileri verdi:

"Sivil toplum kuruluşlarının kararlara etkisi 10 üzerinden 4,5 olarak notlanıyor. Hem toplum hem kamu yöneticileri, sivil toplum kuruluşlarının demokratik olma ve şeffaflık notunu 5'in altında veriyor. İşbirliği de sivil toplum kuruluşlarının ortalamanın üzerine çıkamadığı bir diğer alan. İki kurumdan daha fazla kurum ile ortak bir etkinlik içinde olan sivil toplum kuruluşlarının oranı yüzde 30'u bulmuyor.

Türkiye'deki tecrübeye baktığımızda sivil toplum kuruluşlarının karar alıcılarla ve kendi aralarında geçmişe kıyasla daha fazla temas ettiklerini, ancak bu temasın etkiyi artıracak müzakereci bir karakter kazanmadığını görüyoruz. Daha demokratik bir toplumsal hayat için sivil toplum kuruluşlarının kararlara katılımının dekoratif olmaktan çıkıp, müzakereci bir kimliğe bürünmesi gerekir."

Sivil toplum kuruluşlarına bir şekilde bağış yapanların, toplumun yüzde 20'sini oluşturduğunu anlatan Çalışkan, sivil toplum etkinliklerine halkın yüzde 13'ünün katıldığını söyledi.

Sivil toplum kuruluşlarına kamu yöneticilerinin 10 üzerinden 6, sivil toplum yöneticilerinin ise 5,7 itibar puanı verdiğini belirten Çalışkan, kamu yöneticilerinin, sivil toplum kuruluşlarını müzakereci olmaktan çok çatışmacı bulduklarını, aynı masada buluştukları vakit, sivil toplum kuruluşlarının ortaya koydukları fikirlerin, önerilerin, yaklaşımların konunun üretildiği bilgi alanından değil de yöneticilerinin politik süzgecinden geçtiğini düşündüklerini kaydetti.