Sudan'da Beşir'i Deviren Gösterilerde Kadınların Rolü

Sudan'da devrik lider Ömer el-Beşir'e karşı protestolara kadınların yoğun katılımı dikkati çekti. Beşir'in 30 yıllık iktidarının ardından Sudan'da adeta bir "kadın çağı" başladığı yorumları yapılıyor.

Sudan'da geçen yıl sonunda hayat pahalılığına karşı başlayan, ardından Beşir'in görevi bırakması talebiyle devam eden gösterilerde kadınlar aktif rol aldı.

Öyle ki, protestolara öncülük eden Sudan İşçileri Sendikası, bu aktif katılımı desteklemek için gösterilerde kullanılan şarkılar ve tezahüratlarda kadınların rolünü özellikle öne çıkardı.

Göstericilere zaman zaman sert müdahale edilirken, protestolar sırasında kadın gazeteciler ve parti liderleri de birçok kez gözaltına alındı.

Yerel medya, gösterilerde ön saflarda yer alan kadınları, antik çağda bu topraklarda hüküm süren Meroe Krallığı'ndaki savaşçı kraliçelere atıfla "Kandaka" olarak adlandırmaya başladı.

Sudanlı kadınların bir "Kandaka" liderliğinde şarkılar söyleyip Beşir karşıtı sloganlar attığı görüntüler sosyal medyada da hızla yayıldı.

Sonuçta, kadınların büyük destek verdiği gösteriler, 30 yıllık Beşir iktidarının sonunu getirdi.

"Kadınların kamusal alanda eşit temsil edilmesini istiyorum"

AA muhabirine konuşan Sudanlı genç şair ve aktivist Fatin Ali, Beşir döneminde yönetimde yeri olmayan kadınların gösterilerde yoğun katılım sergilediğini söyledi.

Kadınların protestolara öncülük etmesinin önemine dikkati çeken Ali, "Son dönem imparatorluk, terör ve kaos çağıysa, içinde bulunduğumuz zaman kadınlarındır." dedi.

Komünist lider Faruk Kadavda'nın kızı akademisyen Gada Kadavda da dört ay süren gösterilere katılarak "Kandaka" unvanı kazandı.

Kadavda, 6 Nisan 2019'un, eski Cumhurbaşkanı Cafer Muhammed en-Numeyri'nin askeri darbeyle devrilmesinin 34'üncü yıl dönümüne denk geldiğini ve anılarının canlandığını ancak kendisi için zor bir an olduğunu söyledi.

Yazılım mühendisliği dalında doktora yapan Kadavda, "Kadınların kamusal alanda eşit temsil edilmesini istiyorum." dedi.

Kadavda, Sudan üniversitelerinde, bireylerin sorunlarını fark etmelerine ve kendilerini ifade etmelerine yardımcı olmak için ders vermeye çok istekli olduğunu belirtti.

Sudan ve ülkedeki kadınlara yönelik akademik çalışmalar yapan Kadavda, "Kendimi bir alanla sınırlayamam. Ancak benim asıl hedefim, mümkün olduğunca sosyal bir adalet sağlamaya yardımcı olmak." diye konuştu.

Sudan'da ne olmuştu?

Sudan'da Ömer el-Beşir'in görevi bırakması talebiyle düzenlenen gösterilerin en büyüğü, 6 Nisan'da başkent Hartum'da ordunun ana karargahı çevresinde yapıldı.

Gösteri, aynı zamanda ülkede 1985'te kansız bir darbeyle görevden alınan Cumhurbaşkanı Numeyri'nin devrilişinin yıl dönümüne denk geldi. Göstericiler, orduya ülkedeki krize müdahale etmesi çağrısında bulundu. Protestolar sonraki günlerde de devam etti.

Savunma Bakanı Avad bin Avf, 11 Nisan'da ordunun yönetime el koyduğunu, 2 yıllık geçiş döneminin başladığını ve Ömer el-Beşir'in tutuklandığını duyurdu.

Bin Avf, Sudan'da Askeri Geçiş Konseyi Başkanı sıfatıyla yemin etmesinin üzerinden 24 saat geçmeden görevini bıraktığını ve yerine Abdulfettah el-Burhan'ı seçtiğini açıkladı.