Tarihi Kilise İçin Restorasyon Çıkmazı

ELAZIĞ'da 1904- 1907 yılları arasında inşa edilen Ermeni Protestan Kilisesi, kaderine terk edildi. Yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya kalan 114 yıllık kilisenin restorasyonu için 2 milyon dolar gerekiyor. Diyarbakır Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Müdürlüğü'nce 1973'te koruma listesine alınan Osmanlı döneminde inşa edilen kilise, bakımsızlıktan yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya. Kilisenin bulunduğu 500 metrekarelik alanın sahibi avukat Süleyman Türker, 2 milyon dolar tutarındaki restorasyon için ekonomik imkanının bulunmadığını belirtti. Kültür ve Turizm İl Müdürü Ahmet Demirbağ ise şahsa ait eserlerde yüzde 60 oranında katkı sağlayabileceklerini ifade ederek, "Şahsa ait olan yerlerde, devlet herhangi bir hüküm sahibi değildir. Elazığ'ın turizmi için mutlaka değerlendirilmesi gerekiyor" diye konuştu.

Osmanlı döneminde Rızaiye Mahallesi'ndeki 500 metrekarelik alana inşa edilen Ermeni Protestan Kilisesi, şu anda atıl durumda. Bitişiğindeki alanda otopark bulunan kilise Diyarbakır Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Müdürlüğü'nce 1973 yılında koruma listesine alındı. Ana kapının üzerinde Ermenice 'E' harfi bulunan kilise, müdürlüğün internet sitesindeki 265 tescilli kültür mirası arasında ise Süryani Kilisesi olarak yer alıyor.

ONARIMI İÇİN 2 MİLYON DOLAR GEREKİYOR

114 yıllık kilisenin bulunduğu 500 metrekarelik alanın İstanbul'da yaşayan sahibi avukat Süleyman Türker, 2 milyon dolar tutarındaki restorasyon için ekonomik imkanının bulunmadığını söyledi. Türker, "Kilisenin restorasyonunu yapacak ekonomik gücümüz yok. Eğer devletimiz bir çalışma yapmak istiyorsa, bizler yardımcı olmaya hazırız. Çünkü tarihi eserin onarımı el ile yapılıyor, ciddi bir miktarda para gerektiriyor. Geçmiş yıllarda bir proje hazırladık. Otel yapacaktık. Gerekli izinler çıktı ama bize çok cazip gelmedi. Kilisenin onarımı için 2 milyon dolar lazım. Çünkü tek tek taşları onarıyorsun. İnşa edildiğinde kullanılan tuğla için özel karışım yapman gerekiyor. Devletimiz isterse kamulaştırabilir. Biz her konuda yardımcı olmaya hazırız. Tarihi kilise ziyarete açılabilir. Konferans salonu olarak kullanılabilir. Sergi salonu da yapılabilir" dedi.

ŞAHSA AİT ESERLERE RESTORASYON KATKI ORANI YÜZDE 60

Kültür ve Turizm İl Müdürü Ahmet Demirbağ ise şahsa ait eserlerde yüzde 60 oranında katkı sağlayabileceklerini ifade ederek, "Şahsa ait olan yerlerde, devlet her hangi bir hüküm sahibi değildir. Bizim o kilise ilgili bir yetkimiz söz konusu değildir. Bu konuyla ilgili birkaç defa girişimimiz oldu. Bu tür özel mülkler şahsın müracaatıyla 'restorasyonunu yapmak ve ziyarete açmak istiyorum' derse ancak biz bu şekilde çalışma yapabiliriz. Böyle bir müracaat olursa, bizler de bu projeyi bakanlığımıza gönderiyoruz. Bu sayede yüzde 60 civarında bir destek veriyoruz. Kilisenin ziyarete açılması çok önemli. Tarihi dokusunu koruyarak, çalışmaların yapılması gerekiyor. Farklı şeyler de düşünülebilir. Mesela müzeye dönüştürülebilir. Ama önemli olan ziyarete açılmasıdır. Turist açısında çok önemli. Elazığ'ın turizmi için mutlaka değerlendirilmesi gerekiyor. Bizler destek vermeye hazırız" diye konuştu. - Elazığ