Tatlı Patates Tokat'a Uyum Sağladı

ZEHRA AYDIN/ RECEP BİLEK - Gaziosmanpaşa Üniversitesi (GOÜ) Ziraat Fakültesi tarafından Tokat'ın Niksar ilçesinde ilk defa yetiştirilmeye başlanan tropikal bitki tatlı patates, bölgeye uyum sağladı.

Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Güngör Yılmaz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tatlı patatesin Türkiye'de yetiştirilen patatesten tamamen farklı olduğunu ve onunla bir genetik akrabalığının bulunmadığını söyledi.

Daha çok sıcak iklime sahip ülkelerde yetiştirilen tatlı patatesin, Türkiye'de İskenderun ve Hatay'da üretiminin gerçekleştirildiğini dile getiren Yılmaz, yaygın olarak üretilen ve tanınan bir bitki olmadığını vurguladı.

Tokat'ta Niksar'lı üretici Mahmut Tepebaşı'nın talebi üzerine deneme yapmaya karar verdiklerini belirten Yılmaz, "Tokat farklı iklim kuşağı olan bir il. Niksar ve Erbaa ilçelerinin sıcaklık ortalamaları diğer ilçelere göre daha yüksek. Onun için tatlı patates bitkisini Niksar'da yetiştirmeye karar verdik ve çok olumlu sonuçlar aldık. Dekara yaklaşık 5 tonun üzerinde verim oldu. Çok da iyi, gelişmiş köklere sahip bitkilerin oluştuğunu gördük. Yani dekara 5-6 ton rahatlıkla verim alınabileceğini gördük" ifadelerini kullandı.

Prof. Dr. Yılmaz, tatlı patatesin dünyada 103.7 milyon ton üretildiğini, bu miktar ile önemli karbonhidrat kaynağı olan bitkilerden biri olduğunu dile getirerek, "Çin, Endonezya, Hindistan, Vietnam, Nijerya, Uganda, Tanzanya ve ABD bu bitkiyi en çok üreten ülkeler. Bitkinin besin maddesi depolayan kökleri kullanılıyor. Kökler bitkiyi toprağa bağlıyor, sıvı besin maddesi alımını sağlıyor" diye konuştu.

Tatlı patatesin besin değeri hakkında da bilgi veren Yılmaz, 100 gram taze tatlı patatesin yaklaşık yüzde 30'unun kuru madde, yüzde 22-25 kadar karbonhidrat, yüzde 2-2.5 protein barındırdığını, K, Ca, P, Na, Fe gibi mineral maddelerin yanında provitamin A, B kompleks ve C vitamini de içerdiğini bildirdi.

"Beslenmede ve sanayide kullanılıyor"

Yılmaz, tatlı patatesin kullanım alanları hakkında şu bilgileri verdi:

"Tatlı patates, beslenmede ve sanayide kullanılıyor. İnsan beslenmesinde besin maddesi depolayan kökleri yemeklerde, haşlamada, közlemede, salatada ve çeşitli çorbaların yanı sıra, unlu mamullere katılarak, keklerde, böreklerde kullanılabilir. Hayvan beslenmesinde ise özellikle toprak üstü yeşil aksamı kullanılıyor. Tatlı patates dünyada biyoetanol kaynağı olarak da kullanılıyor ve biyoetanol veriminin oldukça iyi düzeyde olduğunu belirtmemiz gerekiyor. Bir dekar alandan tatlı patatesten bir ton biyoetanol verimi alınabiliyor."

Tokat'ın Niksar ilçesinde ortalama hava sıcaklığının yüksekliğine ve su kaynaklarının verimliliğine vurgu yapan Yılmaz, tatlı patatesin bölgeye çok çabuk adapte olduğunu söyledi.

Brüt gelir bakımından tatlı patatesin üreticiye daha fazla kazandıracağını ifade eden Yılmaz, "Lüks marketlerde tatlı patatesin fiyatı 20 liranın üzerinde yani patatesin 1 lira olduğu yerde tatlı patates 20 lira. Tatlı patates ekonomik anlamda patatesten en az 20 kat daha değerli" dedi.

Tatlı patatesten iyi bakım şartlarında ve uygun çeşit seçilmesi halinde Niksar'da bir dekar alandan 5-6 ton kök veriminin alınabileceğini, bundan da 600-700 litre biyoetanol elde edilebileceğini dile getiren Yılmaz, tatlı patatesle ilgili araştırmalarını sürdüreceğini sözlerine ekledi. - Tokat